Vísbending - 13.07.1988, Blaðsíða 4

SPÁNN:______________________________
Ríkisstjórnin lvsir yfir áhuga sínum á
aðvera þátttakanai í Evrópumynt-
kerfinu_____________________________
Það hefur legið í loftinu um nokkurn
tíma að Spánverjar myndu fyrr en síð-
ar gerast aðilar að Evrópumyntkerf-
inu og nýlega lýsti fjármálaráðherra
þeirra, Carlos Solchaga, því yfir að
það gæti gerst á næsta ári. En áður en
af því gæti orðið yrðu línur þó að skýr-
ast um samstarf aðildarþjóðanna í
hagstjórnarefnum. f þessu sambandi
beindi Solchaga spjótum sínum eink-
um að V.Þjóðverjum, sem hann sagði
beita allt of aðhaldssamri peninga-
málastefnu. V.Þjóðverjar ættu að
örva meira eftirspurn heima fyrir, ýta
undir innflutning og gefa öðrum þjóð-
um þannig kost á að vaxa hraðar.
Það eru fjórar þjóðir innan EB sem
ekki taka þátt í Evrópumyntkerfinu
,enn sem komið er, en auk Spánverja
eru það Bretar, Grikkir og Portúgalar.
Tvær síðastnefndu þjóðirnar eru al-
mennt taldar eiga nokkuð í land með
að gerast aðilar vegna þess hversu
veikur efnahagur þeirra er og vegna
smæðar þeirra. Hins vegar hefur gætt
vaxandi þrýstings á að bæði Spánverj-
ar og Bretar gangi til samstarfs, ekki
síst eftir að EB-löndin fóru að taka
hugmyndina um sameiginlega mynt
landanna til alvarlegrar íhugunar.
BANDARÍKIN:_______________________
Bandarískir hagfræöingar yfirleitt
bjartsýnir á gang efnahagsmála
í könnun sem bandaríska dagblaðið
“Wall Street Journal" gekkst fyrir á
meðal 38 hagfræðinga um efnahags-
horfur kemur fram almenn bjartsýni
þrátt fyrir tiltölulega háa vexti og vax-
andi verðbólgu. Almennt búast þeir
við áframhaldandi góðum hagvexti og
jafnframt spá þeir flestir að atvinnu-
leysi eigi enn eftir að minnka. Aðeins
þrír af þessum 38 spá samdrætti á
næstu 12 mánuðum.
Hagvöxturinn á fyrri hluta ársins,
sem nú er áætlaður 3,3% á ársgrund-
velli, kom flestum hagfræðingum
mjög á óvart, en þeir voru viðbúnir
slökum hagvexti í kjölfar verðhrunsins
á hlutabréfamörkuðum í október. Fyr-
ir sex mánuðum síðan spáðu sömu
menn t.d. aðeins 1,5% hagvexti.
Óvissa um það hver verður kjörinn
forseti Bandaríkjanna í haust virðist
hafa lítil áhrif á spár hagfræðinganna
og raunar eiga flestir þeirra von á því
ERLEND
FRETTABROT
að það verði Dukakis sem verði kjör-
inn.
V.ÞÝSKALAND:________________________
Vöruskiptajöfnuðurinn ennþá veru-
lega hagstæður______________________
Svo sem kunnugt er hefur það löng-
um angrað ýmsa hversu aðhaldssamir
V.Þjóðverjar hafa verið í gegnum tíð-
ina, sem m.a. hefur komið fram í mikl-
um afgangi á viðskiptum við útlönd.
Hafa V.Þjóðverjar og raunar Japanir
líka verið óspart hvattir til að auka eft-
irspurn heima fyrir, en aftur Banda-
ríkjamenn verið hvattir til að beita
meira aðhaldi hjá sér. Að öðru jöfnu
hefði hækkun marks gagnvart dollar,
svo sem gerðist á síðasta ári, átt að
stuðla að meiri innflutningi og minni
útflutningi. Samt var metafgangur á
vöruskiptajöfnuði í desember s.l.
Á fyrstu mánuðum ársins dró síðan
lítillega úr afganginum, en nú sýna
hins vegar nýjustu tölur að afgangur á
vöruviðskiptum hefur aukist í apríl-
mánuði úr 8,6 milljörðum marka í 9,5
milljarða. Og ef litið er á viðskipta-
jöfnuðinn, sem tekur þjónustuvið-
skiptin líka inn í myndina, þá hefur
hann vaxið í apríl úr 4,7 milljörðum
marka í 8,6 milljarða. Hafði innflutn-
ingur þá dregist saman um ein 18% og
raunar minnkaði útflutningur einnig,
en miklu minna.
Ástæðuna fyrir vaxandi afgangi á
viðskiptunum við útlönd rekja ýmsir
til þess að markið hefur lækkað gagn-
vart öðrum helstu myntum á fyrstu sex
mánuðum ársins. Það lækkaði um
3,3% gagnvart viðskiptavog, 13,2%
gagnvart dollar, 4,5% gagnvart bresku
pundi og um 0,2% gagnvart öðrum
myntum í EMS. Þróun seinustu vikna,
þar sem gengi þýska marksins hefur
lækkað enn frekar gagnvart dollar,
hefur síðan vakið ugg í brjósti þeirra
sem hafa áhyggjur af jafnvægisleysinu
í alþjóðaviðskiptum. T.d. hefur seðla-
bankastjóri þeirra Þjóðverja látið hafa
eftir sér að lækkun marksins gæti orð-
ið til þess að kynda undir verðbóigu
auk þess sem það torveldaði aðlögun í
átt til viðskiptajafnvægis.
EB:_________________________________
Ýmsar merkar ákvarðanir teknar í
júní, en ágreiningur hefur skerpst
í síðasta mánuði voru afgreiddir
merkilegir áfangar á leiðinni til hins
sameiginlega markaðar EB. Þá var
m.a. samþykkt að afnema allar hindr-
anir sem eftir kunna að vera á fjár-
magnsviðskiptum um mitt ár 1990. Fá-
tækari lönd Bandalagsins (Grikkland,
írland, Spánn og Portúgal) fá þó lengri
frest, eða til ársins 1992. Þá var einnig
afnumið kvótakerfi á stálframleiðslu
og ríkir nú fullkomlega frjáls sam-
keppni í framleiðslu stáls í Evrópu. Er
þess vegna fastlega búist við lægra
verði á stáli þegar fram í sækir. Síðan
var komist að samkomulagi um að
prófgráður myndu gilda jafnt í öllum
aðildarlöndum EB, sem þýðir að fólk
þarf ekki að taka sérstakt próf í því
landi sem það kýs að starfa, svo framar-
lega sem það hefur sambærilegt próf í
einhverju öðru landi.
Síðast en ekki síst var í síðasta mán-
uði komist að samkomulagi um að að-
ildarlöndin settu á fót könnunarnefnd
sem kanna ætti grundvöll fyrir sameig-
inlegu peningakerfi. í drögum að sam-
komulaginu var vikið að hugmyndinni
að evrópskum seðlabanka, en
Thatcher stóð í vegi fyrir því að á það
væri minnst. Það hafa einkum verið
Frakkar sem hafa barist fyrir þessari
hugmynd og Þjóðverjar tekið undir
hana, en Bretar standa fast gegn
henni. Hefur ýmsum sýnst sem svo að í
þessu máli krystallist ágreiningur á
milli Frakka og Breta. Frakkar hafi til-
hneigingu til að vilja “evrópskar" regl-
ur í stað þeirra sem afnumdar eru hjá
einstökum ríkjum, en Bretar vilji aftur
á móti forðast miðstýringu innan
bandalagsins. Nú eru t.d. uppi hug-
myndir um að fara í ríkara mæli inn á
félagsleg svið, þar sem komið væri til
móts við kröfur verkalýðsfélaga um
betri vinnuaðbúnað og starfsmanna-
stjórnun, en líklegt er að Bretar standi
fast gegn slíkum hugmyndum.
Ritstj. og ábm.: Finnur Geirsson.
Útg.: Kaupþing hf. Húsi Verslunarinnar,
Kringlunni 7.103 Reykjavík. Sími 68 69 88.
Umbrot og útlitshönnun: Kristján Svansson.
Prentun: ísafoldarprentsmiðja hf.
Öll réttindi áskilin. Rit þetta má ekki afrita með
neinum hætti svo sem með Ijósritun eða á
annan hátt að hluta eða í heild sinni án leyfis
útgefanda.
4