Vísbending - 28.09.1988, Blaðsíða 1
VIKURIT UM
VIÐ8KIPTIOG
EFNAHAGSMÁL
38.6 28. SEPTEMBER1988
EB:
SAM-
RÆMING
ÓBEINNA
SKATTA Á
DÖFINNI
Eitt helsta umrœðuefnið og um leið
deilumálið innan Evrópubandalagsins
um þessar mundir eru hugmyndir um
samrœmingu óbeinna skatta aðildar-
landanna. Æðsta nefnd EB hefur lagt
mikið upp úr samrœmingu óbeinna
skatta og telur hana vera mikilvœga for-
sendu fyrír því að markmiðum banda-
lagsins verði náð. Um þetta ríkir hins
vegar ekki samstaða og eru það einkum
Bretar sem standa í vegi fyrir einhliða
samrœmingu, en einnig þœr þjóðir sem
fyrirsjáanlega þyrftu mest að breyta
skattprósentum sínum. Þótt samkomu-
lag náist ekki bráðlega má samt búast
við þrýstingi í samrœmingarátt þegar
vörur, þjónusta og vinnuafl fá að flœða
hindrunarlaust á milli landa. Um leið
verður erfitt fyrir þjóðir í nágrenni við
bandalagið að vera með mjög frábrugð-
ið skattkerfi.
Afstaða æðstu nefndarinnar
Það er skoðun æðstu nefndar EB að
samræming óbeinna skatta sé fyrst og
fremst nauðsynleg til að hægt sé að af-
nema landamæraeftirlit. Nefndin hef-
ur reiknað út að með afnámi eftirlits-
ins muni sparast hvorki meira né
minna en 8-9 milljarðar ecu (416-468
milljarðar íslenskra króna). Þetta er
sem sé áætlaður kostnaður við eftirlit-
ið auk þeirrar fyrirhafnar og tíma sem
það tekur að fylla út eyðublöð og fleira
í þeim dúr.
Eins og nú háttar er útflutningur frá
einu landi til annars undanþeginn
virðisaukaskatti (vask) og útflytjand-
inn á tilkall til endurgreiðslu vasks á
aðföngum í sínu landi. Innflytjandinn
greiðir hins vegar vask sem leggst á
innflutningsverð í samræmi við reglur
heimalandsins. Eftirlitið er þá nauð-
synlegt til að tryggja innflutningsland-
inu skatttekjur og útflutningslandinu
vissu fyrir því að viðkomandi vara fari
út úr landinu.
Tillögur EB-nefndarinnar gera hins
vegar ráð fyrir því að vask sé lagður á
vörur sem seldar eru á milli landa með
sama hætti og hann er lagður á vörur
innan hvers lands. Það má hins vegar
ljóst vera að löndunum verður ekki
lengi stætt á því að hafa mjög mismun-
andi skattprósentur. Ekki bara á vask
heldur líka vörugjöld. Fólk myndi ein-
faldlega flytja viðskipti sín yfir til þess
lands sem hefði lægsta skattinn. Æski-
legast hefði mönnum þótt að hafa að-
eins eina prósentu sem gilti fyrir öll
löndin, en til að koma til móts við lönd
sem af félagslegum ástæðum hafa
greint á milli vara að þessu leyti, þá
hefur EB-nefndin mælst til þess að
löndin taki upp tvær prósentur. Sú
hærri á bilinu 14-20% og sú lægri á bil-
inu 4-9%.
Viðbrögð einstakra landa____________
Af 12 ríkjum EB hafa 9 samþykkt
tillögur nefndarinnar. Danmörk hefur
lýst yfir áhyggjum sínum af því að
þurfa að lækka sína prósentu og missa
þar með skatttekjur, en hún er 22% og
tekur yfir allar vörur. Lúxemburg hef-
ur einnig efasemdir vegna þess að þar
þyrftu skattar að hækka. (Þeir hafa
reiknað það út að nái tillögurnar fram
að ganga muni verðlag hækka um
7,5% og atvinnuleysi aukast um 1%).
Mesta andstaðan kemur hins vegar
fram hjá Bretum sem þyrftu þá að
hækka skatt á matvörum, barnafatn-
aði og bókum, en þessar vörur eru
undanþegnar vask.
Andstaða Breta á sér þó dýpri rætur
og tengist því almenna sjónarmiði
þeirra að forðast beri miðstýringu hjá
bandalaginu. Fjármálaráðherra
þeirra, Nigel Lawson, sagði t.d. að ný-
Íoknum fundi fjármálaráðherra aðild-
arlandanna, að Bretar gætu aldrei fall-
ist á að EB yfirtæki vald þjóðanna til
að ákveða eigin skattprósentur. Þar að
auki dragi hann í efa að samræming á
þessu stigi málsins sé eins brýn og
EB-nefndin heldur fram. Lawson hef-
Efni:
• EB: Samræming óbeinna skatta
á döfinni
• Agaleysi í ríkisf]ármálum____
• Erlend fréttabrot
Virðisaukaskattur í % Lægsta stig Algengasta stig Hæsta stig
Belgía 1 & 6 19 25 & 25,48
Danmörk - 22 -
Frakkland 2,1-4,55 & 7 18,60 28 & 33,33
V.Þýskaland 7 14 -
Grikkland 6 16 36
(rland 1,7 & 10 25 -
Italía 2 & 9 18 38
Lúxemburg 3 & 6 12 -
Holland 6 20 -
Portúgal 8 18 30
Spánn 6 12 33
Bretland - 15 -