Vísbending - 05.10.1988, Blaðsíða 1

VIKURIT UM
VIÐSKIPTIOG
EFNAHAGSMÁL
39.6 5. OKTÓBER1988
ÓTRAUST-
VEKJANDI
AÐGERÐIR
NÝRRAR
RÍKIS-
STJÓRNAR
Ríkisstjórnin nýja var mynduð í flýti
og fýrstu efnahagsaðgerðir hennar bera
þess merki. í grófum dráttum fela þœr í
sér lán og styrki til atvinnuvega og
heimila, sem atvinnuvegir og heimili
skulu greiða í hœrri sköttum. Tilburðir
til að ráða niðurlögum verðbólgu eru
ótraustvekjandi, og fá merki þess að
ráðist verði í þær skipulagsbreytingar
sem þarf til að gera atvinnulífið fcerara
að takast á við sveiflur í ytri skilyrðum
og aukna samkeppni. Ýmsar aðgerð-
anna eru mótsagnakenndar og gœtu
gert illt verra.
Fyrstu aðgerðir ríkisstjórnarinnar
Útgjaldaþættir:
A. Atvinnuvegir
• Verðbætur (800 milljónir)
• Atvinnutryggingarsjóður (2000 milljónir á 2 árum)
Þar af: 600 milljónir (úr atvinnuleysistryggingarsjóði)
400 milljónir (styrkur)
1.000 milljónir (lán)
• Niðurgreitt raforkuverð til frystihúsa (ca. 100 milljónir)
• Ullariðnaður (40 milljónir)
• Endurgreiddur uppsafnaður söluskattur til fiskeldis og loðdýraræktar
B. Heimili
• Niðurgreiðsla landbúnaðarvara til áramóta (170 milljónir)
• Skuldbreytingar heimila (150 milljónir)
• Hækkun persónuafsláttar og barnabóta
• Hækkun tekjutryggingar og heimilisuppbótar
• Lækkun uppsafnaðra dráttarvaxta
Almennar þensluaðgerðir
• 3% gengisfelling
• 3% lækkun raunvaxta
Verðstöðvun
• vörur og þjónusta til 28. 2. '89, nema vegna:
a) hækkana á erlendu innkaupsverði
b) verðhækkana á grænmetis- og fiskmörkuðum
• launtil 15. 2'89
• fiskverð til 15. 2.'89
Tekjuöflun og niðurskurður1>
• Aukin skattheimta (2.500 milljónir)
• Niðurskurður (1.500 milljónir)
• Frestun gildistöku virðisaukaskatts (1.000 milljónir)
1) m.v. 3.500 milljónir halla án aðgerða + 800 milljónir vegna aðgerða og 1 % tekjuafgang
á ríkissjóði
Eru líkur á lægri verðbólgu?_______
Þeir, sem þessar aðgerðir eiga fyrst
og fremst að hjálpa, hafa margoft lýst
því yfir að mest af öllu ríði á að ná
verðbólgu niður. Og undir þetta er
tekið að vissu leyti í yfirlýsingu ríkis-
stjórnarinnar um fyrstu aðgerðir í
efnahagsmálum. Þar er eftirfarandi
sagt um markmið aðgerðanna:
„Markmið þessara aðgerða er að færa
niður verðbólgu og vexti, bæta af-
komu útflutningsgreina, einkum fryst-
ingar, og treysta atvinnuöryggi í land-
inu....Með þessum aðgerðum er eytt
þeirri óvissu sem ríkt hefur í landsmál-
um að undanförnu og lagður grunnur
að atvinnuöryggi og stöðugleika í
efnahagsmálum".
Menn hafa oft deilt um orsakir verð-
bólgu og hver séu bestu meðölin við
henni. Flestir ættu þó að vera sam-
mála um að megineinkenni hennar sé
eyðsla umfrani efni. Og ef ætlunin er
að draga úr verðbólgu verður jafn-
framt að draga úr eyðslu eða að auka
tekjur. Ríkisvaldið getur haft áhrif á
Efni:
• Ótraustvekjandi aðgerðir
nýrrar ríkisstjórnar
• Eru hagnaðarskipti svarvið
efnahagsvandanum?
• Erlend fréttabrot