Vísbending


Vísbending - 19.10.1988, Qupperneq 1

Vísbending - 19.10.1988, Qupperneq 1
VIKURIT UM VIÐSKIPTIOG EFNAHAGSMÁL 40.6 19. OKTÓBER1988 HEFST ALPJÓÐLEG EFNAHAGS- KREPPAÁ NÆSTA ÁRI? Dr. RagnarÁrnason Upphaf næstu efnahagskreppu: Álit bandarískra hagfræðinga Undanfarin misseri hefur gætt vax- andi taugatitrings í hinum alþjóðlega viðskiptaheimi um framvindu efna- hagslífsins. Núverandi hagvaxtarskeið hefur varað óvenjulega lengi, og mið- að við fyrri hegðun hagsveiflunnar hefði samdráttur í efnahagslífinu átt að hefjast fyrir löngu. Enginn efast um, að kreppan komi. Spurningin er hins vegar hvenær. Þeirrar spurningar spyrja nú frammámenn í hinu alþjóð- lega viðskipta- og fjármálalífi nú hvern annan í ofvæni. Pað er engin furða. Gríðarlegir fjárhagslegir hagsmunir eru bundnir því, að búa sig tímanlega undir efnahagssamdrátt. Á hinn bóg- inn er það afskaplega kostnaðarsamt að draga rekstrarseglin of snemma saman. Efnahagsstofnanir og hagfræðingar hafa dundað sér við að spá efnahags- kreppu allt frá árinu 1986. Slíkar spár fengu byr undir báða vængi eftir verð- bréfahrunið í nóvember í fyrra. 1 kjöl- far þess komst mikill meirihluti hag- fræðinga og efnahagsstofnana á þá skoðun, að efnahagskreppa hæfist á árinu 1988. Góðærið hefur á hinn bóg- inn reynst lífseigara en flestir töldu, og nýjustu reikningar benda til þess, að hagvöxtur á vesturlöndum verði þrátt fyrir allt meiri í ár en í fyrra. Vísbendingar um yfirvofandi kreppu Nú þegar má greina ýmis merki þess, að það tímabil hagvaxtar í heim- inum, sem hóf göngu sína fyrir alvöru í Bandaríkjunum á síðari hluta ársins 1982 sé að renna skeið sitt til enda. Á meðal vísbendinga í þessa veru má nefna eftirfarandi: 1) Núverandi hagvaxtartímabil hef- ur staðið í 6 ár og er þegar orðið lengsta samfellda hagvaxtarskeið- ið frá lokum síðari heimstyrjald- arinnar. 2) Framleiðslugeta í ýmsum af helstu iðnaðarsvæðum vesturlanda er nú því sem næst fullnýtt. Þannig er nýtingarhlutfall verksmiðja í Bandaríkjunum og Kanada nú með því hæsta, sem þekkst hefur á friðartímum. Atvinnuleysi hefur farið hraðminnkandi og skortur á vinnuafli farinn að verða tilfinn- anlegur. 3) Vegna mikillar eftirspurnar og lít- illa birgða hefur verð á mörgum þýðingarmiklum hráefnum til iðn- aðarframleiðslu hækkað mjög á þessu ári. M.a. hefur málmverð hækkað um meira en fjórðung að jafnaði. Svipaða sögu má segja um flest önnur hráefni til iðnaðar, þó að verðhækkun þeirra hafi ver- ið heldur minni. Eina markverða undantekningin frá þessari verð- hækkanaskriðu hafa verið olíu- vörur, en verðlækkun þeirra hef- ur þó engan veginn vegið upp á móti verðhækkun annarra hrá- efna. 4) Verðbólga er farin að láta á sér kræla á nýjan leik. Verðbólgan í Bandaríkjunum er nú á milli 5 og 6% og hefur farið ört vaxandi á ái- inu. Ifyrra var hún t.d. innan við 3%. Verðbólga í flestum öðrum iðnaðarlöndum er einnig á hraðri Efni: • Hefst alþjóðleg efnahags- kreppa á næsla ári? • Umhverfismengun og ofveiði síðari grein « Erlend fréttabrot

x

Vísbending

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Vísbending
https://timarit.is/publication/281

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.