Vísbending - 30.12.1993, Qupperneq 4

ISBENDING
Hagtölur
s v a r t
lækkun
r a u t t
hækkun
fráfyrratbl.
Fjármagnsmarkaður
Verðtryggð bankalán 7,5%
Óverðtr. bankalán 11,7%
Lausafjárhlutfallb&s 13,0%
Húsbr.,kaup, verðbrm. 5,45-5,79%
Sparisk., kaup VÞÍ 3,24-5,00%
Peningamagn (M3)
-sem afer ári
Hlutabréf(VÍB)
Fyrir 2 vikum
Raunáv. 3 mán.
ár
Lánskjaravísitala
spá m.v. fast gengi,
og ekkert launaskrið
2,2%
650
657
44%
-3%
3.343
3.342
3.340
3.342
3.343
27.12
27.12
30.10
27.12
27.12
31.10
27.12
01.94
02.94
03.94
04.94
05.94
Verðlagog vinnumarkaður
Framfærsluvísitala
Verðbólga- 3 mán
ár
Framfvís.-spá
(m.v. fast gengi,
ekkert launaskrið)
12.93
12.93
12.93
01.94
169,9
0%
5%
169.7
169.5 02.94
169.6 03.94
169.8 04.94
170,0 05.94
131,8
1%
1%
1%
0,2%
-3,5%
12.93
12.93
12.93
12.93
12.93
12.93
-0,6% 09.93
-1,4%
4,7% 11.93
3,3%
71,8 27.12
71.7
107.7 27.12
107,2
27.12
27.12
Launavísitala
Arshækkun- 3 mán
ár
Launaskr-ár
Kaupmáttur 3 mán
-ár
Skortur á vinnuafli
fyrir ári
Atvinnuleysi
fyrir ári
Gengi (sala)
Bandaríkjadalur
fyrir viku
Sterlingspund
fyrir viku
Þýskt mark 42,2
fyrir viku 42,3
Japanskt jen 0,646
fyrir viku 0,658
Erlendarhagtölur
Bandaríkin
Verðbólga-ár 2,7% 11.93
Atvinnuleysi 6,4% 11.93
fyrir ári 7,3%
Hlutabréf (DJ) 3.770 27.12
fyrirviku 3.735
breytingáári 15%
Liborvext. 3 mán 3,3% 17.12.
Bretland
Verðbólga-ár 1,4%
Atvinnuleysi 10,0%
fyrir ári 10,4%
Hlutabréf (FT) 3352
fyrir viku 3250
breyting á ári 23%
Liborvext. 3 mán 5,3%
Þýskaland
Verðbólga-ár 3,7% 11.93
Atvinnuleysi 9,0% 11.93
fyrir ári 7,2%
Hlutabréf (DAX) 2223 26.12
fyrirviku 2137
breyting á ári 44%
Evróvextir 3 mán 6,1% 22.12
Japan
Verðbólga-ár 1,3% 10.93
Atvinnuleysi 2,7% 10.93
fyrir ári 2,2%
Hlutabréf-ár 2% 17.12
11.93
I 1.93
27.12
22.12
Raunávöxtun verðtryggðra og óverðtryggðra
skuldabréfalána 1990-1993 (%)
12 .......................................................Óvrrðtryggð
1990 1991 1992 1993
Raunávöxtun óverðtryggðra lána hefur verið hærri en verðtryggðra frá árinu 1990
bréfa í nóvember með því að lækka vexti
verðtryggðra bankalána að meðaltali um
1,9 prósentustig, í 7,5%. Þetta eru lægstu
vextir bankalána frá því í október 1989.
Fram að þessari vaxtalækkun höfðu
meðalvextir verðtry ggðra bankalána lítið
lækkað á árinu þrátt fyrir að vextir á
eftirmarkaði hefðu lækkað nokkuð,
einkum í júlí og ágúst.
Nafnvextiróverðtryggðraútlánabanka
og sparisjóða breyttust hins vegar talsvert
á árinu 1993. Þrátt fyrir að bankarnir hafi
reynt að breyta nafnvöxtum í samræmi
við verðlagsbreytingar á hverjum tíma,
voru miklar sveiflur í raunvöxtum óverð-
tryggðra útlána innan ársins (sjá töflu að
neðan). Raunávöxtun almennra
skuldabréfalána var 11,5% að meðaltali
1993miðaðvið 11,8% 1992.Meðalvextir
verðtryggðra lána voru 9,1 % 1993 miðað
við 9,3% 1992. Á árinu 1993 var raun-
ávöxtun óverðtryggðra lána að meðal tal i
2,4 prósentustigum hærri en verð-
tryggðra. 1 fjögur ár hefur raunávöxtun
óverðtryggðra lána verið talsvert hærri
( Raunávöxtun skuldabréfa banka
og sparisjóða (%)
Óverðtryggð
skuklahrél'
Verðtryggð
lán
LKV FV LKV FV
3,4 -0,1 5,5 1,9
-2,3 -1,2 5,0 6,2
4,3 6,0 5,2 7,0
4,7 1,4 7,7 4,4
11,8 12,6 9,2 9,9
6,5 4,7 7,8 6,0
9,3 9,1 8,0 7,8
10,0 10,5 9,2 9,6
11,8 10,8 9,3 8,4
11,5 11,0' 9,1 8,7'
10,2 9,7 9,4 8,9
12,7 8,5 9,2 5,1
8,8 8,2 9,4 8,9
14,4 18,0' 8,3 11,8'
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
I'93
Ii'93
III'93
IV'93
'Áætlun
LKV=Lánskjaravísitala
FV=Framfærsluvísitala
\tleimild: Seðlabanki Islands
en verðtryggðra. Það er ljóst að á tímum
frelsis við vaxtaákvarðanir munu bankar
leitast við að hafa raunvexti óverð-
tryggðra lána hærri en verðtryggðra þar
sem í vöxtum óverðtryggðra lána hlýtur
ætíð að vera fólgið nokkurt áhættuálag
vegna óvissu um verðlagsbreytingar.
Raunkjör verða hins vegar ljósari og því
lægri á verðtryggðum markaði. Afnám
verðtryggingar mun því ekki leiða til
lækkunar vaxta í því vaxtaumhverfi sem
við erum í núna.
Niðurlag
Vextir verðtryggðra skuldbindinga
lækkuðu mikið undir lok ársins 1993.
Utlit er fyrir að samstillt átak aðila á
fjármagnsmarkaði um að lækka vexti geti
skilað lægri vöxtum til frantbúðar.
Nauðsynleg forsenda þess er að láns-
fjárþörf hins opinbera minnki. Ekki
gengur til lengdar að sækja á erlenda
fjármagnsmarkaði ef ekki fást ásættan-
legir vextir innanlands. Stórir aðilar á
markaðnum, t.a.m. lífeyrissjóðir, kunna
að leita á erlenda markaði þegar frelsi til
fjármagnsflutninga verður veitt um
áramótin. Það gæti verið leikur í þeirri
viðleitni að dreifa áhættunni og í
einhverjum tilvikum að ávaxta fé sitt
betur. Hins vegar er ólíklegt að ávinn-
ingur þeirra verði að jafnaði meiri í
skuldabréfakaupum crlendis en innan-
lands þvíþráttfyrirað vextirríkistryggðra
pappíra hafi lækkað hér á landi, eru þeir
eftir sem áður með þeim hæstu sem
tíðkast innan landa OECD.
Höfundur er viðskiptafrœðingur
Ritstj. og ábm.: Sverrir Geirmundsson.
Útg.: Talnakönnun hf., Sigtúni 7, 105 Rvík.
Sími:91 -688-644. Myndsendir:91 - 688-648.
Málfarsráðgjöf: Málvísindast. Háskólans.
Prentun: SteindórsprentGutenberg. Upplag
500 eintök. Öll róttindi áskilin. Rit þetta má
ekki afrita með neinum hætti án leyfis
útgefanda.
4