Vísbending - 28.05.1999, Qupperneq 1

V
V i k u
ISBENDING
rit um viðskipti og efnahagsmál
28. maí 1999
21. tölublað
17.árgangur
r
Utflutningstekjur
C
Mynd 1. Vöruútjlutningur sem hlutfall af VLF á Islandi frá 1901 - 1998 (%)
Islendingar hafa um langa tíð selt
stóran hluta af ffamleiðslu landsins
á erlenda markaði. Árið 1997 var
hlutfall útflutnings af vergri lands-
framleiðslu (VLF) 36,2% hér á landi í
samanburði við 36% í Danmörku, 28,4%
í Bretlandi og 11,9% í Bandaríkjunum.
Oft hefur þetta hlutfall þó verið hærra
en það heflrr verið síðustu ár (sjá mynd
1), sérstaklega fyrri hluta aldarinnar.
Teljast verður eðlilegt að minni hagkerfí
reyni að bæta upp smæðina með auknum
erlendum viðskiptum. Hjá smáum
hagkerfúm eins og í Belgíu og Irlandi er
vöru- og þjónustuútflutningur tveir
þriðju hlutar af VLF þessara þjóða. I
Danmörku og Svíþjóð er hann
þriðjungur af VLF.
Útflutningur
Asíðasta ári nam útflutningur fimm
stærstu útflytjenda landsins
næstum helmingi af öllum útflutningi
frá landinu(49,4%). Þessi fimm fyrirtæki
eru Sölumiðstöð hraðfrystihúsanna,
Islenska álfélagið hf., íslenskar
sjávarafurðirhf., Sölusamband íslenskra
fiskffamleiðenda og SR-mjöl hf. Fluttu
þau út sem nemur 67.432 milljónum
króna árið 1998. Þetta er hlutfallsleg
aukning hjá þessum fimm fyrirtækjum
um 1,2% af heildarvöruútflutningi frá
árinu 1997. Á milli áranna jókst
vöruútflutningur urn 4,1%, úr 131.213
milljónum í 136.598 milljónir.
Hlutfallsleg skipting
Engan þarf að undra að hlutur
sjávarafurða hefúr verið ráðandi í
heildarvöruútflutningi þjóðarinnar allt
frá því að elstu menn muna. Hlutur
sjávarafúrða hefúr verið rokkandi milli
70 og 80% síðan í upphafí þessa
áratugar. Á sama tíma hefur hlutur
iðnaðarframleiðslu í útflutningi verið á
bilinu 17 - 23% og landbúnaðarafúrða
1,4 - 2%. Aðrar vörur hafa verið á bilinu
0,9 - 5,1% útflutnings.
Hlutur sjávarafurða í heildarvöru-
útflutningi árið 1998 var 72,7%. Hlutur
botnsfískalla jókst í heildarvöru-
útflutningi ámilli ára, úr42,3% árið 1997
(Framhald á síðu 4)
Mymt 2. Skipting gjaldeyristekna á Islandi árið
1998 (milijónir króna) (%)
Mynd 3. Hlutfall i'iirti- og þjónustuátflutnings
af VLF á íslandi frá 1992 - 1999 (%)
Sjávarafurðir 99.280 48,5%
Landbúnaðarafurðir 1.967 1,0%
Iðnaðarvörur 31.455 15,4%
Aðrar vörur 3.897 1,9%
Vöruútflutningur samtals 136.598 66,7%
Samgöngur 31.108 15,2%
Ferðalög 14.633 7,1%
Önnur þjónusta 22.320 10,9%
Þiónustuutflutninaur samtals 68.061 33.3%
Gialdevristekiur samtals 204.659 100.0%
1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999

Útflutningur frá íslandi f 1 jókst á milli ára en er þó _I_ hlutfallslega minni en hjá a mörgum smárikjum. Nýlega héldu tveir merkir ) fræðimenn erindi hér á L* landi, Anthony Giddens og David Friedman. ^ Alþjóðavæðing er tísku- 2 orð síðustu ára. Fyrirtæki / J leita í auknum mæli á erlenda grundu. Annars * vegar er það gulrótin, hins"' '\ vegar vöndurinn sem "t togar og ýtir fyrirtækjum í alþjóðavæðingu.