Frjáls verslun - 01.03.1939, Blaðsíða 21

Verzlunarskólinn
og verzlunarbréfin
Inní janúarhefti „Frjálsrar verzlunar“ hefur
smogið einkennileg missögn um Verzlunarskól-
ann, honum til ómaklegs ámælis. Þar segir, í
grein eftir Konráð Gíslason, að ekki séu kennd-
ar íslenzkar bréfaskriftir í skólanum og þykir
þetta, eins og eðlilegt væri, ef rétt reyndist, illt
ástand, sem ráða þyrfti bót á. Það liefði verið
auðvelt að fá vitneskju um málið í skólanum,
eða í skýrslu hans. Ég veit ekki, hvernig þessu
hefur verið háttað á skólaárum höfundarins, en
þau ár, sem ég hefi haft afskipti af Verzlunar-
skólanum, hefur íslenzk bréfritun verið kennd
sérstaklega. Það er að vísu misjafnt frá ári til
árs hversu mörg bréf hafa verið lesin eða skrif-
uð, eins og afköst og leikni einstakra nemenda
er mismunandi í þessari grein, eins og í öðr-
um.
Tilhögunin og æfingin í íslenzkri bréfritun
fer eðlilega fram bæði í íslenzku tímunum og
í vélritunartímunum (og að nokkurru í skrift-
aræfingum), og eru fyrst í íslenzku tímun-
um lesin upp bréf, eða lesin fyrir, og form
þeirra og „uppsetning“ skýrð, efni, efnismeð-
ferð og mál o. s. frv. Síðan semja nemendurn-
ir sjálfir verzlunarbréf um ýms efni, svara bréf-
um fi’á öðrum og ganga yfirleitt frá bréfavið-
skiptunum, eins og vera mundi í raunverulegu
viðskiptalífi og skipta sér til þess í flokka og
fyrirtæki. Þetta er unnið bæði í heimavinnu og
un, sem legið hafi að baki nefndum skrifum, því að
þótt ég sé flestu því sammála, sem haldið hefir verið
fram i Morgunbl. um færslu matartimans, þá á ég eng-
an hlut í þeim skrifum og get því engri „grímu“ kast-
að í þeim efnum.
En það, sem okkur hr. Þorsteini Jónssyni ber á milli,
stafar, að ég hygg, af misskilningi einum. Herra Þ. J.
skilur orð mín um að núverandi matmálstími urn há-
degi myndi ekki íal’.a niður og þannig verða að raun-
verulegum starfstíma, á þá lund að ég vilji með þvi
lengja vinnutímann.
Út af þessu vil ég taka skýrt fram, að það er alls
endis eklci mín skoðun að lengja þurfi, eða eigi, vinnu-
timann, þótt hann yrði færður fram, heldur tel ég það
m. a. muni fylgja í kjölfar slíkrar tilfærslu, að vinnu-
tíminn mundi beinlínis styttast um hinn venjulega
,,kaffitima“, sem félli þá of nærri hættutímanum, og
um þann tíma, sem hádegismáltíðin tæki styttri tíma
við að borðað yrði í vöktum á vinnustaðnum. Þar sem
ég tala um, að núverandi matmálstími yrði að raun-
verulegum starfstíma, á vitanlega eingöngu við þær
stofnanir, sem sinna ekki viðskiptum í hinum venju-
lega borðunartíma, og á auk þess einvörðungu við
gagnvart viðskiptavinunum.
FRJÁLS YERZLUN
skólavinnu. Eitt árið voru þannig lesin
og skrifuð 50 íslenzk verzlunarbréf. Það sem
af er þessu skólaári hafa t. d. nemendur fjórða
bekkjar frumsamið um 25—30 bréf hver í ís-
lenzku og vélritun, auk þess sem hver þeirra
hefur gert 37 aðrar skriflegar æfingar í ís-
lenzku. Með þessu eru ekki taldar almennar
vélritunaræfingar, sem að talsvert miklu leyti
eru æfingar í bréfaskriftum og því að minnsta
kosti óbein kennsla í þeim. Síðastliðið skólaár,
1937—’38, voru skriíuð fyrir íslenzkutímana
eina í fjórða bekk um 1500 frumsamin íslenzk
verzlunarbréf, auk annarra stílaæfinga. (Flest
bréfin eru til í skólanum enn). Þar að auki eru
svo íslenzku þýðingarnar úr erlendu bréfabók-
unum, sem eru, eins og vélritunaræfingarnar,
að minnsta kosti óbein æfing í íslenzkri verzl-
unarbréfagerð.
Af þessu ætla ég að sjá megi, að því fer
fjarri, að ekki sé kennt í Verzlunarskólanum
að skrifa íslenzk verzlunarbréf. En þó að þann-
ig, sé lögð rík áherzla á verzlunarbréfin sérstak-
lega, mega menn minnast hins líka, að frum-
skilyrði þess, að vera góður bréfritari, er blátt
áfram góð almenn þekking á móðurmálinu og
leikni í meðferð þess.
Þess vegna eiga íslenzkir verzlunarmenn að
temja sér virðingu fyrir móðurmáli sínu og
læra það rækilega, venja sig á lipurð og á
sundurgerðarlausa vandvirkni í notkun þess í
ræðu og riti. Að því vill Verzlunarskólinn styðja
með íslenzkukennslu sinni.
Vilhj. Þ. Gíslason.
Herra Þorsteinn Jónsson talar um að „klukkutím-
inn, sem menn hafi frjálsan um miðjan daginn“ sé
mikils virði. Því skal ég ekki mótmæla, en hinu held
ég óhikað fram, að ef hættutíminn færðist fram um
1 til 1% klukkustund, eftir því hvenær er byrjað, auk
kaffitímans og hálftíma styttri hádegistíma, þá mundi
það ekki hafa lamandi áhrif á afköst manna, og hinn
layigi tími sólarhringsins, sem yrði frjáls til eigin af-
nota að afloknu dagsverki, mundi skapa mönnum miklu
meiri starfslöngun og starfsþrek en þarf til þess að
geta afborið það, að verja minna af tíma til „matar
og drykks“ innan sjálfs starfstímans en nú er almennt
gert, enda er reynslan sú erlendis.
Önnur atriði ofanritaðrar greinar sé ég ekki ástæðu
til að minnast á, en læt að endingu ánægju mina í
ljós yfir því, að síðan grein mín var skrifuð, hefir
komið fram krafa um það í stærsta blaði bæjarins,
að færa bæri starfstíma sólarhringsins fram með
breyttu timatali. Var þetta eitt þeirra atriða, sem
bent var á í grein minni, og vænti ég að önnur atriði
þessa máls fái einnig vaxandi byr.
J. G. Möller.
21