AvangnâmioK - 01.12.1955, Side 2

266
nr. 1
AVANGNÅMIOK’
Island - tingmissartorfigssuaK.
KuleKutaK erKartulersinago tåssane nunaKartut
sujuaissait sujuarsimåssusiatdlo taitdlatsiaratdlarta-
riaKarpagut.
Kavdlunåtsiait ujajaigajut ar.gatdlartussusertik
pivdlugo tusåmassåuput. Europap imarssue Atlanti-
kordlo angatdlavigivigsortorssusimavait. imarsiornikut
tåmarnavlkutigssanik taimanikut atortoKå.igitdlat: nu-
na-åsseKångitdlat pujorsiuteKaratigdlo. imåinarssuar-
milerångamik uvdlorissat najomutarissarpait, nunav-
dlo sumissusia Kanordlo ungasigtigi'ssusia tingmi-
ssat ingerdlavisigut påsiniarssarissarpåt. taimaniku-
me imåkut angatdlartussutsimikut inuiangnit avdla-
nit sujuarsimavdluinarput, KeKertarpagssuitdlo tigo-
rarsimavait, sordlo Hebriderne, Orkneyøerne, Shet-
landsøerne åmalo Savalingmiut tåssanilo nunasisi-
mavdlutik. tuluit nunåt tiguarsimavåt Irlandilo na-
jortuartarsimavdlugo. uk. 874 Islandimut piput nu-
nasivigalugulo. sujumukartorujugssuput — pingårtu-
mik anersåkut inunermikut. uk. 930 Islandime nå-
lagauvfigtut kiingitsutut ingerdlalerput inatsissarto-
Kalerdlutigdlo altinget-nik taiguteKartunik. tåukulo
sule uvdlumimut agdlåt atåput silarssuarme inatsi-
ssartunit tamanit pisoKaunerpauvdlutik.
Islandimut nunasissut tåuko Gutimik nalussu-
galuarput avangnåmiut ugperissatoKånut Odinimut
Thorimutdlo ugpertfivdlutik. nuna inatsiseKarpoK
nangminerssortuvdlune nålagkersorneKardluardluni-
lo. arnat angutinut naligititåuput nunauteKarsinauv-
dlutik, nerssutauteKarslnauvdlutik inugsiauteKarsl-
nauvdlutigdlo. arnat inusugtut angutinut peKatigiti-
neKartuaraluarput atarKinartflnigssåtdle pivdlugo nå-
kutigineKardluartardlutik. takornartanut inugsiarner-
sunigssaK igdlusisitsissarnigssardlo inatsisitigut au-
lajangersarneKarsimångikaluarpoK, inugsiarnersumig-
dle inussutsip arKane nåkingnigtarnigssaK tamarmik
pingitsoratik ilerKUgssavigåt. — nunautiligssuit aki-
manerussut erinarssorneK taigdliornerdlo agsut nua-
naråt igdlumingnilo tamåkuninga tusåssaKartuaruma-
ssardlutik. månalo Islandimiut oKalugtuatoKait silar-
ssuarme atuagkiornikut påsiniaissarnerit najorKuta-
ralugit iluatingnauteKarnerpåt pingårnerit ilånut
nautsorssuneKartarput inuiangnitdlo åssiglngitsorpag-
ssuarnit iliniarKigsårneKartardlutik.
— KuleKutaK tikiniartigo:
Island ilisimavarput nunaussoK ingnerup ser-
mivdlo nunåt. tåukuinaitdle måssåkut taineKarsinau-
jungnaerput. tingmissartorfigssuångorsimavoK, Is-
landimilo angalanerme tingmissartoK atorneKartoru-
jugssuångorsimavoK.
Island nunakutdlagssfivoK. Danmark mardloriar-
dlugo sivnerdlugo angissuseKarpoK taimåitordle Dan-
markimit inukineroKalune ilame 150,000 angujartu-
lerdlugit. inuit 45,000 erKåine igdloKarflsa pingår-
nerssåne Reykjavikime najugaKarput sivnerilo sume
tamåne siamasigdlutik |;najugaKardlutik. igdloKarfit
sinerissamltut ingmingnut ungasigkajugput, nunå-
kutdlo ornigkuminartuinaussångitdlat — ilaisame tu-
ngånut avKutilugtorssussarpoK.
sujornatigut igdlorpagssuaKarfit angnerssånit ig-
dloKarfingnut avdlanukartarneK histlnartigut pissar-
simagaluarpoK, Islandimiutdlo htsté Kimugserfigiu-
minartuput silalo pitsåungikaluarångat avKusinersiut-
dlarKigsfivdlutik. ukiunile nutaunerussune Islandi-
miut avKUserniortitertorssuångorput, tamåkulo inuisa
ataKatigigdluarnigssånut iluaKutaussupilugssuångor-
put. taimåitordle Island nunatut avdlatut moderniu-
ssutut KimugtuitsoKångilaK. taimåitumigdlo bilinik
tingmissartunigdlo igdloKarfit ungasingnerussut atå-
ssuteKarfigineKartarput.
ukiune nutaunerussune Islandimiut tingmissar-
tut iluaKutåussusé påsiartuinarpait atoralugtuinardlu-
gitdlo. ilame Islandime tingmissartut ataKatigingni-
kut inuniarnikutdlo iluaKutåussusé danskinit unang-
mioriarneKarsinåungitdlatdlunit.
1918-KåinalersoK Reykjavikimit Vestmanninut
KeKertanut umiatsåmik tikikuminaitsuåinartunut ting-
missartukut atåssuteKarniartoKalerpoK. taimåitordle
nunikuminåitarneK patsisigalugo tamåna taimaiti-
neKaratdlarsimavoK.
aitsåt 1928-me Islandime tingmissartortitseKati-
git pilersineKarput. sivitsoriångitsordlo malungnarsi-
leratarpoK tingmissartut tikerårtautåinartut atorneKar-
tariaKångitsut åmale nalinginarpagssuarnut atorne-
Karsinaussut. taimåitumik tamåko inuniarnermut i-
luaKutausinaulersiniardlugit ernglnaK erKarsautiginiar-
KigsårneKalerput.
aulisarneK Islandime inussutigssarsiutit pingår-
nerssaråt, taimåitumik angmagssagssuit eKimagdlu-
tik angalaortartut ilånilo perssarKuterKajånartuartar-
tut Kulånit misigssorneKardlutik aulisartunut nalu-