Frjáls verslun - 01.04.1942, Blaðsíða 27

„ , , .. . Útsýni yfir Saldanha Bay
Gróður a strondinni
Ekkert drykkjarvatn var til nær en í Höfða-
borg, svo við urðum að safna rigningarvatni.
Loftslagið var óþægilegt. I desember og janú-
ar var heitast og komst hitinn þá allt upp í 40
stig á celsius. livítur sandur var við fjörðinn
og varð hann svo heitur að ekki var hægt að
ganga um hann berfætur. Sumarið hefst i sept-
ember og stendur fram í marz, en aðalrigninga-
tíminn er frá því í miðjum júní og þar til í ágúst.
Það bætti þó nokkuð úr um loftslagið að þarna
blása stöðugir sunnanvindar, sem kæla.
Við íslendingamir unnum allir í landi nema
Ebeneser. Han var skytta og var æfi hans á
skipinu mun betri en okkar, sem í landi vorum.
Aðalvinnan var hvalskurðurinn. Þegar hval-
ur berst að er honum lagt við dufl en síðan er
hann settur upp á skurðpall. Þar er flett af hon-
um spikinu og það sett í katla. Síðan var skrokk-
urinn dreginn af pallinum og brytjaður niður í
kjöthúsinu. Bein voru þurrkuð út af fyrir sig og
kjöt einnig, en síðan voru beinin möluð. Kjötið
var ýmist notað í gúanó eða kraftfóður. Ellefsen
Iivalveiðastöðin
hafði 3 veiðibáta, en aðalveiðitíminn var frá maí
þar til í október. Þegar ekki var veitt var unnið
að því að gera að verksmiðjunni og ljúka við
þurrkun og mölun beina og kjöts.
Hvaltegund sú, sem mest var veitt af var svo-
nefndur skeljungur, en hann er fáséður hér við
land. Einu sinni veiddist bláhvalur með skutul
í skrokknum og sást það á fangamörkum, sem
voru á skutlinum, að hann var frá hvalveiða-
stöð á Hesteyri. Ef veiddur var hvalur með
skutli í átti sá er skotið hafði helming hvalsins.
Carl Ellefsen, sonur gamla Ellefsens, sagði okk-
ur að af því að svo langt væri til Hesteyrar
mundu þeir sleppa við að greiða helming hvals-
ins. Ellefsen gamli hélt því fram, ag hvalir ferð-
uðust heimshafanna á milli og væru þeir annað
árið sunnar en hitt árið í norðurliöfum.
Það var vandaverk að skutla hvalina. Þegar
þeir höfðu verið skutlaðir drógu þeir skipið oft
langar leiðir, en þegar hvalirnir gerðust þreytt-
ir var farið að draga þá að skipinu. Hvalveiði-
bátarnir voru litlir, aðeins 40—50 smál. skip, og
urðu að gæta allrar varúðar í viðskiftunum við
hina risavöxnu hvali. Eitt sinn hafði hvalur nær
dregið eitt af skipum Ellefsens í kaf. Hét það
Mosvalla og fórst það síðar með allri áhöfn án
þess að nkokuð spyrðist um með hverjum hætti
það bar að.
Ekki var Ellefsen heppinn með stöðina, þvi
þessi tvö ár, sem ég þekkti þarna til veiddist
mjög illa en tvö næstu árin á undan hafði verið
landburður af hval. Á stríðsárunum seldi Ellef-
sen Bretum stöðina.
★
Fyrir utan þá hvítu menn, sem störfuðu við
stöðina var þar mesti urmull af Köffum og
Hottintottum. Kaffar eru brúnir á hörund, eru
stórir og glæsilegir menn en undirförulir og
Framh. á síðu 47.
FRJÁLS VERZLUN
27