Frjáls verslun - 01.02.1950, Blaðsíða 9

hernaðarorsök a£ hálfu Rússlands og banda-
manna þess. Vestrænu ríkin ættu að gera það
svo ljóst sem verða má að þau muni ekki liefja
neina stvrjöid á meðan Rússland ekki stofni lífs-
hagsmunum þeirra í hættu. Jafnframt ættii þau
að hervæðast það mikið, að Rússlaind inundi
Iiugsa sig um tvisvar áður en það stofnaði til
ófriðar. Vestrænu þjóðirnar ættu einnig á allan
mögulegan hátt að auka efnahagslega velgengni
því hún er ekki einungis í sjálfu sér æskikg held-
ur er hún einng hið bezta ráð til þess að veikja
áhrif kommúnismans innan vesturlanda. Ff slík-
ar öryggisráðstafanir væru gerðar niundi srnátt
og smátl skapast ró og kvrrstaða þanni.g að báð-
ir aðilar mundu telja sér kalda stríð'ð þýðingar-
laust. Þar á eftir væri svo unnt að gera alvar-
legar og einlægar tilraunir til samkomulags.
Það er vel ]ress vert að gera tilraunir til að
vinna tínra með því að gera ráðstafanir til bráða-
birgða jrví alltaf er sá möguleiki fvrir Iiendi að
óvæntur atburður <ret.i opnað'nýia möguleika fvr-
ir varanlegum friði. Rússneska stjórnin getur orð-
ið þrevtt af núverandi stefnu sinni oq' ákveð:ð að
stýra meira í friálslvndari átt. Dauði S<alins get-
ur gefið tilefni til flokkadrátta um bað hver skuli
erfa ríkið. Tító’sminn getur grÍD'ð um sig til
Búlgaríu. Ungverialands, Póllands og iafnvel
líka til Ukraine. Það má líka vel vera, að Kína
bregð:st vonum Rússa. Ég segi ekl<i, að neinn
af bessum mögulélkum lio-o-i { auoum unni eða
séu íafnvel líklegur, en b^ð á að taka allt með í
reiknmginn, sem getur afstvrt stvriöld.
Það er ekki réttlætanlegt að fara í stríð til þess
að velta úr stóli rússnesku stiórnarformi þar sem
það þegar er komið á, en v:ð höfum rétt til bess
að gera það sem í okkar valdi stendur til bess
að hiirdra að bví sé kom:ð á með ofbehli viðar og
víðar. Vestrænu ríkin geta ekki rek:ð krossferða-
pólitík, en við eigum að safnast saman til sant-
eÍQ'lrdeora varna. Það er bó ekki einungis siábs-
vörn beldur vörn fvrir b^ð kerfi sem er friáls-
lyndast og við búum siálfir vlð. Jafnvel stríð
með fljótum sigri mundi evðileggia betta kerfi.
Ef'ir sfríðið mundum vð vera ómannúð'egar
huosandi, og síður til þess hæfir að nota okkur
b'ðræðislegt stiórnarfar, síður ltæfir til bess að
halda áfram listum, vísindum og bókmenntum.
Það getur stundunr verið nauðsynlegt að
fara í stvriö'd vegna menningarinnar, >en nrenn-
ingin stendur ekki í sömu sporum eftir alvarlegt
stríð eins og á uindan því. Þegar við höldum
vörð um ákveðin atriði sem miklu varða f til-
veru okkar, og sem eru okkur dýrmæt, er það
skylda okkar að reyna að varðveita friðinn, icf
nnnt er, eins og það er skylda okkar að berjast.
ef það reynist nauðsynlegt.
Erfiðleikar nútímans verða enmþá meiri vegna
þess að heimurinn er sameinaður á tækinilega
sviðinu en er sundraður á sviði stjórnmála og
hugsjóna. Olía frá Mið-Austurlöndum er þýðing-
armikil fyrir England og Bandaríkin, en veldur
okkur líka alvarlegum örðugleikum. Bandarík-
in verða að halda vináttu við ríkið Israel af því
að það eru ekki neiin arabísk atkvæði við kosn-
ingar í New York, en á sama tíma hallast svo
allur hinn Islamiski lneimur að Sovjetríkjunum.
Það er verðmætt fyrir okkur að halda Höfðaborg
og eiga aðgang að gulli Suður-Afríku, en stefna
stjórnarinnar í Suður-Afríku kostar okkur vin-
áttu Indlands. í Tékkoslóvakíu finnst uranium,
og þess vegna veður að afmá þá Tékka, sem vilja
fremur lýðræði eða gera sig seka um föðurlands-
ást.
Heimurinn þarf á að halda fjármálalegri og
stjórnmálalegri einingu en hugsjónirnar standa
þar í vegi. Það er hægt að skilgreina hugsjón
eða ,,ideologi“ sem órökstudda sannfæringu, sem
heimilar okkur að hata heilan hóp a£ nágrönn-
um okkar og náungum. Á miðöldum leiddi bar-
áttan milli kristindóms og Múhameðstrúar a£
sér miklar og ónauðsynlegar blóðsúthellingar. A
16. og 17. öld var hið sama uppi vegna ágrein-
ingsins milli kaþólskra og mótmælenda. Ef allt
fer í bál og brand í nánari framtíð mun hið santa
gerast vegna ági'einingsins rnilli kommúnismans
og hins anreríska stjórnarforms.
Þegar svona stendur á stafar hættan ekki frá
ákveðinni stjórnmálastefnu, sem er orðin að trtt-
arbrögðum, heldur af trúarofsa og ofsóknum.
Sannfæring manna leiðir ekki til neins góðs,
liversn viturleg sem hún annars er, ef mennirnir
reyma að þvina henni með valdi á aðra.
Heimurinn verður að læra að sýna nmburðar-
lyndi eins og hann lærði það lyrir 300 árum síð-
an, að tilgangsleysi trúarbragðastyrjaldanna. Þó
ern ekki einnngis Rússar, sem jrurfa að læra.
Einnig í Ameríku verða nrenn að skilja að ein-
stakliingur getur verið góðtxr og heiðvirður borg-
ari, þó hann eig frænda, sem hillir kommúnista
í samkvæmi.
1 hvert skipti sem maður gefur s?<_r á vald hatri
Framh. á bls. 32.
FRJALS V.ERZLUN
>9