Frjáls verslun - 01.02.1950, Blaðsíða 28

deild, sem við á, sú deild athugar fréttina og býr
hana til útsendingar. Verkaskipting er margbrotin.
I salnum þar sem ég kom fyrst voru almennar fréttir.
Rétt áður hafði til dæmis borizt frétt af andláti Sdan-
offs nokkurs, sem var einn af hægri handar mönnum
Stalins og talinn líklegur eftirmaður hans. Sú frétt
var svo rétt á eftir komin á fremstu síðu í aukaútgáf-
um blaðanna. Annars staðar eru svo aðrar deildir
svo sem íþróttafréttadeild, fjármálafrétlir o. s. frv.
Ég kom líka í deild fjármálafréttanna. Það var miklu
minni salur en þar sem almenmi fréttirnar eru, en
þar eru teknar og sendar allar viðskiptafréttiir, kaup-
Jiallartíðindi og annað slíkt. Það vakti undrun mína,
þegar ég kom þar inn, Jive starfsfólkið var ungt. Mér
fannst sem slíkur fréttaflutningur mundi ekki vera
neitt barnameðfæri og hafði ég orð á því við mann-
inn, sem þarna tók við mér. Honum fannst víst þessi
athugasemd mín eitthvað atliugaverð, ]iví nú kynnti
hann mig fyrir sjálfum yfirmanni deildarinnar og
sagði honum frá því, sem ég liefði sagt, en yfirmað-
urinn gaf mér svo ýtarlega skýringu á hvernig stæði
á þ'eim yngissveinum og blómarósum, sem þarna sátu
yfir kaujiliallartíðindum og lágu til þess eðlilegar or-
sakir. Þessi deild starfrækir útsendingu viðskijrtafrétta
með ýmsu móti. I fyrsta lagi eru almenn skeyti, sem
send eru út og auk þess er starfrækt sérstök ujrplýs-
ingadeild, sem sendir bönkum og fyrirtækjum í Eng-
Iandi daglega fréttapistla. Nú er mjög takmarkað hve
blöðin mega vera stór og sitja þá þessar fréttir á hak-
anum. Á hverjum mánudegi gefur þessi deild út eins
konar flugrit, sem heitir Economic X-rwy, það er skrif-
að af einum manni, sem er einn af hæstlaunuðu mönn-
um Reuters og er furðulegt að slíkt skuli vera eins
manns starf.
Þeir, sem kaupa lréttir Reuters hafa firðrita, sem
tekur við fréttunum og skilar þeim á ræmu. Fréttasend-
ingarnar fara fram um sérstaka Stöð, sem Reuter leigir
af póstmálastjórninni brezku og er sent út í 22 klst.
á hverjum sólarhring.
Eitl er það merkilegt við Reuter og það er hvernig
eign og stjórn fyrirtækisins er háttað. líeuter er eign
blaða í Bretaveldi, þar með talið Ástralía og Nýja-
Sjáland. Eru það sambönd blaðaeigenda, sem talin
eru fyrir eignarhluta í Reuter, t. d. Newsj)aj)ers Pro-
prietors Association fyrir öll Lundúnadagblöðin, nema
eitt, Press Association fyrir dagblöðin utan London.
Australian Associated Press fyrir Ástralíu o. s. frv.
Formaður Reuters er útnefndur af æðsta dómara Eng-
lands, en síðan útnefna blaðasamböndin meðstjórnend-
ur, en Reuter er rekinn sem „trust“. Forstjórar eru svo
ráðnir af stjórninni. Ymsar reglur eru um stjórn Reut-
ers, sem veitir því opinbera íhlutun um stjórn og
meðfeð fyrirtækisins á einn og annan hátt, t. d. má
ekki leysa fyrirtækið ujjp nema með samþykki Lord
Chief Justice.
Árið 1948 var til athugunar, að Bandaríkin fengju
aðild að stjórn Reuters á svipaðan hátt og blaðafélög
í löndum Breta hafa fengið hluti í fyrirtækinu, en ekki
mun hafa orðið af því.
Á árinu 1948 var sett á laggirnar í Bretlandi stjórn-
skipuð nefnd, sem skyldi rannsaka hvernig stórblöð-
unurn væri stjórnað, hverjir ættu þau o. s. frv. Nú-
verandi stjórn hefur megnið af blaðakosti landsins
á móti sér og hugðist hún ná sér niðri á þeim með
þessari rannsókn og gera þau tortryggileg í augum al-
menning. Ekkert saknæmt mun hafa borizt á fjöru
stjórnarinnar í þessari rannsókn. Reuters var talið svo
nótengt blöðunum, að það dróst inn í rannsóknina og
voru þrír af forstjórunum kallaðir fyrir nefndina og
sjrurðir sjjjörunum úr. Kom þar ýmislegt fróðlegt fram
og fara hér á eftir nokkrar glefsur úr rannsókninni.
Spurning: Þér eegið hér í framlögðu skjali, að það
sem þér flytjið sé eingöngu metið eftir fréttagildi
þess. Hvað eigið þér við með orðinu fréttagildi og
hvcrnig er það metið? Eigið þér við þýðingu fréttanna
fyrir vönduðu blöðin (quality jiaj)ers) eða fyrir venju-
leg almenningsblöð (poj)ular j)ress) ?
Svar forsljórans: Reuter miðar ekki fréttir sínar við
eina eða aðra tegund blaða. Við leggjum fyrst og
fremst stund á að uj)j)lýsa um staðreyndir, flytja um-
mæli úr ræðum eða oj)inberum yfirlýsingum og við
miðum starfsemina við þarfir allra þeirra, sem skipta
við okkur, hvar sem er. Það er réttast að telja að starf-
semi okkar hæfi bezt blöðum eins og Manchester Guar-
dian, Times, Glasgow Herald og Scotsman. Það er
liægt að vísa til nýlegs dæmis: Þegar Marshall-áætl-
unin kom fram, birti Dailv Mirror*) aðeins stuttan
útdrátt, en Manchester Guardian langa kafla úr texta.
Spurning: Getið þið varazt að lita þær fréttir, sem
þið birtið?
Svar: Við reynum að varast það og ég held okkur
lakist það yfirleilt.
Sj)uring: Hvernig veljið þið starfsmenn ykkar og
hvaðan fáið þið þá?
Svar: Hingað til hefur ekki vterið farið eftir föst-
um reglum um þetta. Margir koma úr háskólunum.
Við verðum að æfa starfsmenn okkar og bezt er að
fá fólk, sem hefur etarfað nokkuð við fréttamennsku
áður, beztu mennina höfum við fengið frá blöðum úti
á landi. Reuters getur ekki leyft sér að gera alvarleg
glappaskot og það er ekki hægt að trúa nema vönum
mönnum fyrir alþjóðlegum fréttaflutningi. Það er
bezt, að fréttamennirnir liafi fengið æfingu í borg
úti á landi, þótt mönnum verði á glappaskot þar, þá
eru afleiðingarnar ekki óbætanlegar, en ef villur eru
gerðar hjá okkur, þá fara þær kringum hnöttinn og
við fáum þær aftur framan í okkur. Eréttaritarar okkar
* Daily Mirror er eitt þekktasta blaðið í Bretlandi af
„léttari" tegundinni.
28
FRJÁLSVERZLUN