Frjáls verslun - 01.06.1951, Blaðsíða 17

Fvá fundi Sambands smásöluvevzlana
Sameiginlegan í’und héldu 6 sérgreinafélög í 'sniá-
söluverzlun, Kaupmannafélag Hafnarfjarðar og Sam-
band smásöluverzlana, mánudaginn 4. júní s.l. að
Félagsheimili verzLunarmanna. Var fundurinn mjög
fjölsóttur, fundarnalurinn þéttskipaður áheyrendum.
Formaður Sambands smásöluverzlana, Jón Helga-
son, setti fundinn og kvaddi til fundarstjóra Olaf H.
Jónsson í Hafnarfirði og fundarritara Gunnar Vagns-
son.
Dagskrárefni fundarins voru erfiðleikar einstakl-
ingsframtaksins og aðsteðjandi vandamál á sviði verzl-
unar og viðski])ta.
Jón Helgason ræddi um verðlagsmál og gat þess, að und-
. anfarin 3 ár hefði öll smásöluverzlun, hæði verzlun kaupmanna
og kaupfélaga, verið rekin með tapi. Allar aðgerðir í verðlags-
málum hefðu verið framkvæmdar án þess að verzlunarstéttin
fengi allra minnstu íhlutun um málin, á sama tíma sem aðrar
stéttir þjóðfélagsins gætu samið um mál sín og jafnvel ráðið
þeim að fullu.
Óskar NorSmunn rakti að nokkru hvernig verzlunin hefði
verið reyrð í viðjar stjórnmálanna allt frá því að haftatíma-
l)ilið hófst. Einstaklingsframtakið væri að verða að-engu, o]i-
inher rekstur, iþjóðnýting og samvinnurekstur væri að leysa
það af hólmi. Þau atvinnufyrirtæki fengist ekki endurnýjuð,
sem væru í höndum einstaklinga. Einstaklingurinn gæti ekki
lengur hyggt þak yfir höfuðið, hæjarfélög og l>yggingarsam-
vinnufélög hefðu þar allan forgang, ekki sízt um lán úr alls
konar sjóðum, sem öllum þjóðfélagsþegnum hefur verið gert
að greiða til sinn skerf.
Gunnar Hall hafði framsögu um viðskiptamál. Lýsti hann,
hversu baráttan fyrir hinu pólitíska sjálfstæði okkar hefði
verið nátengd baráttunni fyrir frjálsri verzlun, enda hefðu
forvígismenn sjálfstæðisbaráttunnar gert sér manna hezt ljóst,
að þjóðinni hefði vegnað betur eða verr, eftir því hvort slakað
eða hert var á verzlunarfjötrunum, og talið væri, að ósjálfstæð
verzlun hefði átt mikinn þátt í falli þjóðveldisins,
Ifétt stefna hefði verið valin 4. ágúst 1950, þegar byrjað
var að slaka á höftunum.
Hann ræddi hættuna af tvöföldu gengi íslenzku krónunnar.
Bæri brýna nauðsyn til að afnema við allra fyrsta tækifæri
forréttindi smábátaútvegsmanna til þess að verzla með hinn
erlenda gjaldeyri.
Björn Ófeigsson ræddi um bankamál. Hann lýsti fjárhags-
erfiðleikum kaupsýslustéttarinnar og hvernig þeir hefðu sí
og æ farið vaxandi undanfarin ár. Nú væri svo komið, að
til stórra vandræða horfði vegna lánsfjárskorts, og flestum
smákaupmönnum algerlega meinað að færa sér í nyt hið ný-
fengna frjálsræði í verzluninni. I öðru lagi væru alltof háar
þær fyrirframgreiðslur, sem bankarnir krefja innflytjendur um
við opnun ábyrgða, svo og við öflun yfirlýsinga um að gjald-
eyrir verði fáanlegur til greiðslu á vörum, sem sendar eru
gegn eftirkröfu í banka.
Gunnar Einarsson lýsti gildi verzlunarinnar fyrir menningar-
líf þjóðanna, hvernig viðskipti einstaklinga og þjóða gerðu
kleift að lifa menningarlífi, hvernig þörfin fyrir fjölbreytni
og tilbreytni á lífsnauðsynjum væri frumhvöt viðskipta og um
leið undirrót framfara, þó því aðeins að þau væru frjáls.
Óvarkárni hefði átt sér stað í meðferð á fjármálum (þess
opinbera, og afleiðing þess liafi komið í ljós í fonni síauk-
inna skatta og tolla á landsmenn, sem tyllt er ofan á verzlun
og viðskipti og hafa lamandi áhrif á tvennan hátt: Draga úr
gctu manna til framkvæmda og draga úr vilja þeirra til að
sjá sér. og sínum farboða
Auk framsögumanna tóku til máls Þorsteinn .1. Sigurðsson,
Sigurliði Kristjánsson, Þorbjörn Jóhannesson, Guðmundur
Guðjónsson, Indriði Guðmundsson og Ólafur H. Jónsson
fundarstj.
Eftirfarandi samþykktir voru gerðar meðal annarra:
„Fundurinn skorar á ríkisstjórnina að framkvæma algert
afnám verðlagsákvæða.
Fundurinn telur, að núgildandi ákvæði um hámarksálagn-
ingu séu algerlega ónóg til þess að standa undir verzlunar-
kostnaði og að ákvæði þessi sé ekki hægt að réttlæta með fram-
bærilegum rökum
Telur fundurinn, að þau verðlagsákvæði, sem í gildi eru,
ásamt stefnu þeirri, sem fylgt er í bankamálum, valdi því,
að ókleift er að reka verzlun hér á landi á heilbrigðum grund-
velli.
Fundurinn mótmælir harðlega þeirri meðferð viðskiptamál-
anna, sem mjög hefur tiðkast á undanförnum árum, að opin-
berir aðilar hafa skipað þeim án samráðs við verzlunarstétt-
ina og án þess að gefa henni kost á að fylgjast með ákvörð-
unum og ráðstöfuimm, sem liaft liafa úrslitaþýðingu fyrir af-
komu hennar.
Fundnrinn telur að höft þau, sem eru á útflutningsverzlun
landsmanna, geri utanríkis. og innanrikisverzlunina, og þar
með allt viðskiptakerfi þjóðarinnar mun óhagstæðara en vera
þyrfti. Telur fundurinn brýna nauðsyn á meira frjálsræði i
þessum efnum, þannig að einstaklingsframtakið fái notið sin
liezt og ráð þeirra aðila verði höfð, sem mesta reynslu og
þekkingu hafa á þessu sviði'1
Á fundinum rikti mikill einhugur um málefni verzlunar-
stéttarinnar, og vilji fyrir því að sleitulaust verði unnið að
framgangi þeirra.
FRJÁLS VERZLUN
85