AvangnâmioK - 01.01.1956, Blaðsíða 14
14
AVANGNÅMIOK’
nr. 2
nålagkersueKataunigssamut perorsarneKar-
simanerussariaKarpugut.
(agdlagtoK P. Dalager, K’eKertarssuarme).
uvagut Inuit silarssfip avangnåta issigtuane ti-
mip anersåvdlo plsigut sujumukarfigssalugtorssuar-
me pingoriartorsimassugut sujuleKarpugut Inungnik
pissarssugaluartunik angalåinartfigamigdle sivisor-
ssuarmik uningavigssamingnik ineriartorfigisinaussa-
mingnigdlo nunaKarfeKajuitsunik. sume tamåne, pi-
ngårtumik sinerissame, Kanganisarssuarnik nunaKar-
feKaraluarpoK, nunap inuisa nugtarungnaerneK ajor-
tut ilåne nagdlerångamikik uklvigissartagåinik naju-
mersungåtsiartagåinigdlunit, nakuartamik, angu-
mik Kiningassorssuarmik, tåssanftoKångigpat tamar-
mik erKigsivdluttk najortagåinik.
taimane inflssut nakuartaKångikunik ingminui-
naK nålagtarput, inoKUtigit l'tuata pencussutai piu-
massailo kislsa nålagagssarissardlugit ugperissator-
Katigdlo kisisa åma atarKissagssaralugit.
taimaingmat ukiorparujugssuit ingerdlaneråne
Inuit inflsimåput inoKatigit KanoK ingerdlatitaunig-
ssåt pivdlugo nålagkersfitigssanik isumaliuteKåsana-
tik ugperissamik uniorKutitsailinigssait kisisa miane-
ralugit, tamåkuninga uniorKutitsinerit perdlugssuar-
nik kinguneKarsinausorissaramikik.
taima kimik aulajangersimassumik nålagagssa-
Karane inflneK Inuit aktinermingne sungiusimangår-
måssuk, tamåssa sule akornavtine, ardlaligpagssuar-
nik inoKarpoK piumassåinarmingnik inujumagaluar-
tunik taimåitunigdlo inoKaraluarångat igpigingnigsi-
naussångitsunik.
sujuligut nålagaitsflvdluinartunik oKautigissag-
ssåungikaluarput, sume tamåne eicimaneruvdlutik u-
ningavingmingne — nunaKarfingmingne — kina i-
sumatunerussoK malingniartarsimangmåssuk nålang-
niartarsimavdlugulo, isumaKatiglngissutitdlo toKumik
kinguneKarsimångitsut tamaisa inuit amerdlasfit issi-
gititdlugit iver nik ut nalerisarniartarsimavdlugit.
kiavdle kina Kinugalugo toKusimassarångago toKu-
taussoK ilaKutaisa Kaningnerussut akiniutarpåt, tai-
mailiornigssaK akunermingne iluarineKarmat.
sujuligut taimåinaK ilerKOKarsimassut Hans E-
gede ajoKersuiartordlune nunavtinut pigame tikipai.
Hans Egede palasiussoK nålagkersuiartordlune tikiu-
simångilaK. Kularnångilardle ajoKersuilerdlune nunap
inuisa ilarpålugssue sunersimaleramigit ugperteKa-
lerdlunilo tauva tamåkua avdlatut ajornartumik su-
kut tamauna pissariaKartoK pivdlugo nålagkitdlagtår-
tarsimassåsagai, pingårtumik ugperissamut tungassut
pivdlugit.
tusåmassaKångilagut Hans Egede nunap inue
nålagkersorumavdlugit maligtarissagssaliorsimaner-
sok, (taimailiorsimagaluarpatdlunit uvanga tamåna sia-
nigisimångilara). taimailiornigssamutdlume patsisig-
ssaKångilaK nunavtine taimane nutauvatdlåKigame.
ukule danskit nunavtinut tikiuteKatigissane, kivfane,
nålagtiniagagssane maligtarissagssaKartisimasinauvai.
sivitsungitsordle ajoKersuineK Inuitdlo tunissag-
ssautåinik avalagtitdlugit aningaussarsiutigssanik pi-
sinialugtarneK Hans Egedep atautsikut ingerdlåsi-
naujungnailermagit danskinik avdlanik tikiutoKarta-
lerpoK niuverniarnermik ingerdlatitsiniartugssanik —
tåssa niuvertut. tamatuma kingorna niuvertoKarfit
sinerissame pingortalerput ajoKersuissoKarfiuvdlutig-
dlo niuverniarfiussut.
ajoKersuiartortitsineK niuverniarnerdlo nunavtine
atortut ilagit pé atuartitsinerdlo pivdlugit Danmarki-
me kungip tugdliata åmalo niuverniarneK nålagauv-
fiup iluane pissutsit pivdlugit kungip tugdliata mar-
dluvdlutik nålagkersugarait Grønlandime niuverniar-
neK pivdlugo sigssamut nålagaussoK (direktionen
for den kgl. grl. handel) avKutigalugit.
tamåko Grønlandime pilermata niorKutit avalag-
titagssat KanoK issusigssait sunigssaitdlo pivdlugit
nunap inue niuvertut avKutigalugit nålagkerneKarta-
leratånguarput. tamåkununåinartigutdle pingitdlat,
sumik uniorKutitsisimagpata ilereorigsårnerdlunit piv-
dlugo iluångitsuliorsimassarångata, Inuit nangming-
neK ilerKuinut isumånutdlo akerdliungikaluartunik,
akingnåssiviginiarneKartalerput pitdlarneKartalerdlu-
tigdlo sungiusimångisardluinarmingnik pissusilingnik.
tåssame 1782-ip sujornatigut niuvertoKarfingne
niuvertut sianigingnigteKånginamik iluarissångua-
mingnik iliortarput Inuit KanoK piumagångamikik
pissardlugit, KanoK ajortigissumik Kanordlunit aju-
ngitsigissumik ilioraluarunik avorKårdlersugssaKartå-
nginamik.