Frjáls verslun - 01.02.1954, Blaðsíða 8

Itali og ljóshærð, liraustlega
vaxin sænsk stúlka. Umræðu-
efnið við borðið var það mál,
sem þá var efst á baugi —
Hitler og Tékkóslóvakía. Don-
ald veitti því eftirlekt, að þau
höfðu sömu skoðanir og hann
á málunum. Að skilnaði
kynntu þau sig sem Marianne
Nordblom og Bruno Pontec-
orvo.
I þann tíma nam Pontecorvo
iðlisfræði \ið Collége de
France og naut til þess náms-
styrks. Var liann uppáhalds-
nemandi prófessors Frédéric
Joliot-Curie, sem þekktur er
fyrir kjarnorkurannsóknir sín-
ar, en liann er viðurkenndur
kommúnisti. Pontecorvo og
hin sænska vinkona hans
bjuggu saman í lítilli íbúð við
Place du Panthéon 17. Þau áttu þá ársgamlan son.
en þau giftu sig ekki fyrr en í janúar 1940. í júni
sama ár voru Donald Maclean og Melinda Marling
gefin saman í hjónaband. Skömmu síðar urðu þau að
flýja París, sem þá var í þann veginn að falla í hend-
ur Þjóðverjum. Ungu hjónin eyddu hveitibrauðsdög-
unum um borð í togara, sem fluttu þau til Englands.
Pontecorvo og kona hans héldu hins vegar til Lissabon
og þaðan til Bandaríkjanna.
Á árunum 1943 til 1948 vann Ponlecorvo að kjarn-
orkurannsóknurn ásamt öðrum vísindamönnum Banda-
manna við Chalk Kiver nálægt Montreal. Frá 1944.
til 1948 starfaði Muclean sem 1. sendiráðsritari við
brezka sendiráðið í Washington. Tvímenningarnir
hittust iðulega á þessum árum, þar sem Pontecorvo
fór oftsinnis lil Bandaríkjanna til viðræðna um ýmis
tæknileg atriði, og Maclean sem ritari hinnar sameig-
inlegu ráðgefandi nefndar bandarískra, brezkra og
kanadískra kjarnorkuleyndamála var einn þeirra
manna, er liann þurfti að tala við um þessi mál.
Hvort þeir voru þá þegar orðnir hlekkir í víðtækum
njósnarhring er ekki vitað. Hill er þó aftur á móti
Ijóst, að þeir voru ekki ánægðir með stefnu Banda-
ríkjanna í kjarnorkumálum og óskuðu að starfa ann-
ars staðar. I desember 1947 þekkti Pontecorvo boð
Breta um að vinna við kjarnorkurannsóknarstöð
þeirra í Harwell, og sköminu síðar gerðist hann brezk-
ur þegn. Vorið 1948 var Maclean sendur aftur til
London, því hann átti von á tiýju embætli. Þannig
runnu leiðir þessara tveggja manna saman á ný í
gamla heiminum.
Maclean var nú gerður að sendiráðunaut við sendi-
ráð Breta í Cairo, og höfðu fáir menn í utanríkisþjón-
ustunni náð svo skjótum frama 35 ára gamlir. Samt
sem áður hafði hann viðbjóð á starfi sínu. Samkvæm-
islífið hafði slæm áhrif á hann og endaði með því, að
hann tók að drekka mikið. Undir áhrifum áfengis
leiddisl hann út í félagsskap með kynvillingum, og var
kona hans á fremsta hlunni með að skilja við hann.
Hún hætli þó við það, þar sem hún óttaðist, að málið
myndi valda 'hneyksli.
Taugastríð Maclean náði hámarki á skemmtisigl-
ingu á Níl. í ölæði þreif hann riffil af varðmanni og
ógnaði gestunum með honum. Hughraustum kunningja
hans tókst þó að! varna því að slys hlytist af. Brezka
utanríkisráðuneytið kvaddi Maclean þegar til London
og veitti honum sex mánaða frí frá slörfum. Var hon-
um ráðlagt að leita sér lækninga hjá sálfræðingi.
Næstu sex mánuðir, frá maí til nóvember 1950,
mörkuðu tímamót í a;vi Donald Maclean. Á þessu
tímabili komust rússneskir sendiboðar í samband við
hann, en llússum vantaði þá tilfinnanlega mann í stað
Klaus Fuchs, kjarnorkuvísindamannsins hrezka. sem
lekinn hafði verið fastur, sakaður um að láta af hendi
kjarnorkuleyndarmál. Maclean var skýrt frá því, að
kínverska kommúnistalýðveldið biði réttum kjarn-
orkuvísindamönnum gull og grauia skóga, kæmu þeir
að vinna fyrir „hinn rétta málstað.“ Maclean stakk
FKJÁLS VKUZLUN