Frjáls verslun - 01.08.1954, Qupperneq 1

V erzlunarmenning
Verzlun og menning hafa löngum átt samleið.
Víða var það verzlunin, sem ruddi menningunni
braut. Kaupmenn könnuðu nýja stigu, fluttu varn-
ing sinn til ókunnra landa og um leið barst frum-
stæðum þjóðum andblær nýrrar siðmenningar.
Verzlunin sjálf ,eins og önnur starfsemi manna,
getur verið með menningarsniði og hún getur líka
borið svipmót ómenningar. Það er í raun réttri
eitthvað til, sem kalla mætti verzlunarmenningu.
Verzlunarmenningin er margþætt. Hún lýsir sér
m. a. í vörugæðum, vöruvali, verði, umbúðum, úi-
liti verzlana, tilhögun verzlunar, vörusýningum,
kunnáttu og viðmóti verzlunarfólksins sjálfs. Frjáls
verzlun stuðlar að aukinni verzlunarmenningu.
Menn verða að keppa, vörurnar verða að vera
góðar, verðlagið hóflegt, umbúðir snotrar, verzl-
anir vistlegar og afgreiðsla lipur.
A síðari árum hefur íslenzkri verzlunarmenningu
fleygt mjög fram. Verzlanir eru hér nú jafn glæsi-
legar og í heimsborgunum og vöruvalið fjölbreytt.
Einn er þó þáttur verzlunarmenningarinnar, sem
enn má nokkuð víða umbæta. Það eru hin beinu
samskipti afgreiðslumanns og viðskiptavinar. Vill
þar stundum vera pottur brotinn. Verzlunarmað-
urinn gerir sér ekki alltaf Ijóst að hann er að inna
af hendi þjónustustörf í þágu þjóðfélagsins og að
neytandinn, viðskiptavinurinn, er húsbóndi hans.
Viðskiptamenn gleyma því líka oftar en skyldi, að
þeir eiga ekki að fara að erindisleysu í verzlanir
og ekki að baka verzlunarfólkinu meira erfiði en
nauðsyn krefur. Verzlunarmenn og neytendur eiga
sameiginlega að vinna að aukinni verzlunarmenn-
ingu. Það gera þeir m. a. með því, að þeirri reglu
sé fylgt, að menn eigi kröfu til þess að vera af-
greiddir í réttri röð, afgreiðslufólkið temji sér prúð-
mannleg ávarpsorð, eyði tímanum ekki í óþarfa
símtöl á meðan fólk bíður afgreiðslu, og að við-
skiptavinirnir séu ekki að láta tína fjölda vara úr
hillum og skápum og sýna sér aðeins til þess að
seðja forvitni, en ekki með kaup fyrir augum. Á
margt fleira mætti minnast í þessu sambandi, en
hér skal aðeins eitt nefnt til viðbótar, því þar hefur
Verzlunarmannafélag Reykjavíkur verk að vinna.
Það þarf að stofna til námskeiða fyrir verzlunar-
fólk, þar sem því væru kennd almenn verzlunar-
störf, vöruþekking, að búa snyrtilega um vörur,
gluggasýningar, hreinleg nótuskrift o. fl.
Það kann að þykja koma úr hörðustu átt, að
störf verzlunarmanna séu gagnrýnd í þeirra eigin
blaði, en vinur er sá er til vamms segir, og ágall-
arnir til útbóta, enda er gagnrýni þessari frekar
beint að undantekningunum, heldur en að hún
beinist að almennu fyrirbæri.
Að lokum skal sú ábending ítrekuð, að því að-
eins mun íslenzk verzlunarmenning ná þroska, að
verzlunarmennirnir geri sér ljóst að þeir eru í þjón-
ustu neytenda og viðskiptavinirnir viðurkenni í
verki, að verzlunarmenn vinna þjónustustörf, sem
eru hverju siðmenntuðu þjóðfélagi nauðsynleg.