AvangnâmioK - 01.02.1956, Blaðsíða 2

A VANG NÅMI OK’
nr. 1
26
nålagkersueKataunigssamut perorsarneKar-
simanerussariaKarpugut.
(nangitaK.)
sunarpiaK avKutigalugo Inuit nålagkersugauner-
mingne suleKataulersitaunigssåt Rinkip isumaliutigi-
ssarugtulerdlugo Samuel Kleinschmidtip erKarsåune
tuniungmago agsut Kujarusimagunarpå isumaliuti-
gissaminut avKutigssauvdluartoK påsigamiuk.
oKarérpunga Inuit nålagkersuinerme suleKatau-
lersikumavdlugit pårssissoKalernigssamik erKarsaut
Kleinschmidtip pigileramiuk avdlanut erKartorKårtar-
simanerå uvanga naluvdlugo. kisiåne Finn Gadip
„kalåtdlit nunåta historiåne taissagssat pingårnerit“
pivdlugit agdlagå (1946-me naKitertoK) Kup. 157 tug-
dlilo atuaråine malungnarpoK Danmarkime kommu-
neKalernerup tamatumalo kingorna 1849-me grund-
lovertåK tungavigalugo inuinait nangmingneK Kinig-
kamikut nålagkersuinerme suleKataulersimanerata
sujunigssame inuinait iluanårneruleriartornigssånik
neriunartoKaKissup taimalume sujunertaKartup atu-
lersimanerata Grønlandime danskit atorfeKartitat
handelimut atångitsut ilumut isumaKalersi'simagai
Grønlandip inue nålagkersuinerme taimatungajak pi-
ssusilingmik suleKatausinångortikumavdlugit. encai-
mavdluarsimagunarpåtdle Inuit nålagkersugaunikut
ingerdlalitausimångitsut tamatumane KåumaissaKar-
patdlårsimasinåungitsut, taimåikaluartordle åma ta-
matuma tungåtigut ingminfginagagssåungitsut i-
nuniarnermingne pissusé itsånit nåkanganeruvatdlå-
lersimagamik nunap inue nangmingneK suleKatautit-
dlugit pitsångorsartariaKalersimaKissut pissutigivig-
dlugo. pasinardluinarporme danskit handelimut atå-
ngitsut Inuitdlo pingårnerussut Kavsikåtåinångfiga-
luarunigdlunit pissutsit taimanikut ajulersimaKissut
pitsångorsarniarneKarnigssåt erKartortångitsorsimåså-
ngikåt, Danmarkime inuinait taimane angusimaligå-
nut Inuit usorortitdlugit, pissariaKartitdlugulume Inuit
Grønlandimitut åma taimatungajak pineKartariaKåsa-
ssut.
ilame tamatuma nalerpiåtigut nunavta inue si-
neriak tamåkiussardlugo inuniarnermikut ajutordlui-
naussarsimåput ajorssartarnermik perKitdliornermig-
dlo perdlerartoKartalitdlarmat. ilame puissit Inuit inu-
ssuteKarfigivdluagait taimane ajornakusortorssuångor-
simåput Kangatut inussutigssanik ukisigssanik nå-
magtunik pivfigssaujungnaerdlutik. pisiniarfiup pé
Inuit nerissagssautaisut pikunartigingitsut uverKiiner-
yiik piumangålersimagamikik piniartut pigssarsiatik
akeKarungnartut pisiniarfiup pinik mamarissamingnik
kussagissamingnigdlo taorserusulinguaramikik ase-
rutigivatdlårpait tunissartagkatik akeKångingajagtut
nangminerdle inflvdlutigigunikik iluaKutiginerussag-
ssaraluatik OKortugssarigaluatigdlo pisiniarfiup pinik
atortugssanik nerissagssanigdlo nåmagtugssanik taor-
serneK ajornartarmata.
taimanikut handelimit taorsigagssarsiniarneK i-
lerKuvdluinartorssungmat piniartorpagssuit pissagssa-
.tik sujumut taorsigagssarsiniutigissarpait, akftsorpat-
dlålersimagångamigdlo sujumornigssamingnut na-
ngåssuneKartaramik piniutitik utertitagssaerniutigi-
ssarpait oriminersivdlutik tupasiutigssamingnik kavfi-
siutigssamingnigdlo, tåssame kavfisusanatigdlo tu-
patusångikunik ilakasé agdlåt makingitsorpatdlagta-
ramik, tåssale pigungnermik. soruname piniutitik u-
tertitagssaerutigisimassatik utertisimångitsarångamf-
kik piniarfigssaK nagdliugpat inutigssarsiornermikut
nåkariartaKilit kingornalo ajorssarneruleriåinardlutik.
tåssa taimane Grønlandime sinerissame kitdlerme
pissutsit taima ajortigaut, pingårtumik Kujatåne. A-
vangnåne sikussartume puissiniarneK ukiume pitsau-
nerussarsimangmat Inuit Avangnåmiut kujalimingnit
pilimanerusimåput, nauk ilarparujugssue åmalfsaoK
nåkangassorssugaluardlutik.
taimanile tamatumalo sujunerssuatigut nunavti-
ne niuverniarneK ingerdlåneKarpoK handelimut ani-
ngaussarsiniutauvdluinartumik niuvernermut, umiar-
tornermut handelivdlo igdlutaisa aserfatdlatsailine-
Karnigssånut ilårtorneKarnigssånutdlo åmalo niuver-
toKarnermut anihgaussat atortut sivnerdlugit uterti-
niarneKartaraluarmata Inuit tunissaKartartut ingming-
nut pigssaerunigssåt isumagingårnago. piniartut pi-
ssagssait sujumordlugit niuvertut akitsortitsissarner-
mikut pisiarissarpait, taimaingmatdlo Inuit akitsueru-
neK ajorput handelimutdlo nålagtugssåinångortardlu-
tik. taimailiornertik agsorssuaK ajoKutigåt timimikut
anersåmikutdlo.
Danmarkime nuna kommuneKarfikutårdlugo i-