Frjáls verslun - 01.04.1974, Blaðsíða 52

og stofnanir. Þessi ferð var
bæði ánægjuleg og árangurs-
rík, og er ég kom heim í febrú-
arlok 1961 hófst ég handa um
að byggja hús yfir þessa starf-
semi. Þetta hús er 500 fer-
metrar að stærð, og þar eru út-
ungunarvélar og uppeldisstöð,
en einnig gat ég komið fyrir
aðstöðu til slátrunar. Vélarnar
flutti ég svo inn frá Danmörku
og setti þær upp, færiband,
hitaker, reytingavél ásamt
fleiru þessu tilheyrandi. Þess-
ar vélar kostuðu þá eins og lít-
ill fjölskyldubíll eða um 160
þúsund krónur fyrir utan
kostnað við uppsetningu. Af-
köst þessara véla eru um eða
liðlega 100 fuglar á tímann og
eru mannfrekar.
Þá flutti ég inn útungunar-
egg af kjötstofnum frá Dan-
mörku og voru það hænsna-
kyn, sem kallast Cornish og
Plymouth Rock. Faðirinn var
svo af Cornishkyni, en móður-
fuglinn af Plvmouth Rock.
Cornish er vaxtarmikill fugl,
en verpir illa, en Plymouth
Rock er af meðaiþungu kyni og
verpir sæmilega. Seinna hef
ég svo breytt til og hef nú ein-
göngu Plymouth Rock hrein-
ræktað. en er hættur einblend-
ings»-æktinni.
..Hvað kom til að Tm hættir
við einhlendingsræktina?"
—- Það var vegna bess að
bað var meiri fvrirhöfn að
hafa alltaf tvö hrein kvn til
réíðu, og munurinn revndist
ekki vera svo vkia mikill á
gæðúm kjötsins og útliti.
..Hvað er nú slátrað mörgum
fusrlum á ári hiá hér?“
— Síðustu árin er bað milli
50 off 60 búsund stvkkjum og
um 60% af besssu eru kiúkl-
ingar. en hitt hænsni á ýms-
"m aldri, sem ég tek af efffíja-
framleiðendum og kem bví í
■'ærð, off kemur þetta að veru-
iegu ffaffni fvrir bændur, a. m.
k. rnikln betra en áður var.
..Hverníor fer svn starfscmin
fram í sláturhi>sinu?“
— Það er ekki gott að út-
skýra í stuttu máli, en ég býst
við, að það sé sambærilegt við
önnur sláturhús hér á landi,
nema að hreinlætiskröfur eru
ef til vill meiri, en hreinlætis-
kröfureru sniðnar eftir danskri
fyrirmynd og reglum, sem ég
aflaði mér frá Danmörku þeg-
ar starfsemin hófst í febrúar
1962.
„Fullnægir þetta sláturhús
eftirspurninni á höfuðborgar-
svæðinu?“
— Nei, það er af og frá, enda
hafa risið upp fleiri minni
sláturhús eins og t. d. í Móum
á Kjalarnesi, sem var sá fyrsti,
sem kom inn í þennan atvinnu-
veg á eftir mér, og svo á Mið-
felli í Hrunamannahreppi og
Straumi við Hafnarfjörð. Á
Svalbarðseyri er svo slátrað
allmiklu magni, en það rekur
ungur og duglegur maður, Jón-
as Halldórsson í Sveinbjarnar-
gerði á Svalbarðsströnd, og
hefur hann að líkindum mestu
framleiðsluna hér á landi.
Hann dreifir vöru sinni vítt
o'g breitt um landið, en þó að
mestu einnig á Reykjavíkur-
markað.
„Hvað er hessi framleiðsla
mikil?“
— Framleiðslan var er ég
byrjaði ef til vill 2 eða 3 tonn
á ári af ýmsu alifugiakjöti, en
er nú væntanlega 2 til 3 hundr-
uð tonn, en bar af falla til á
markaðinn um 100 tonn af
öðru fufflakjöti en kjúklingum
og þá aðallega hænsnum.
,.Hvernig er há afkoman í
hessum atvinnuvegi?“
— Það virðist svo sem þar
gildi máltækið: marffur hvgg-
u r auð í annars earði. bvi að
nlltaf eru nýir framieiðendur
að bvria, en flestir gefast unp,
vpgna Þess að bá skortir kunn-
át.tu víð ræktunina off aðstöðu
til slátrunar ásamt ef til vill
fleiru.
Þá er einnie oft að þessir
nýju menn bi"ða vöruna nið-
ur. á læffra verði, og bað getur
ekVj pndað nema á einn veg.
að ailt fer á hausinn. sem kall-
að er. Þessir innskotsmenn
setja oft inn á markaðinn all-
mikið magn í einu á lægra
verði, og getur þetta valdið
truflunum þannig, að skortur
skapast á þessari vörutegund
með köflum.
„Hverjir eru aðal erfiðleik-
arnir við þessa nýju fram-
Ieiðslu?“
— Það er eins og áður segir
skyndilegt aukamagn á mark-
aðinn, sem hverfur á öðrum
tímum, sem veldur truflunum,
en einnig er það óstöðugt verð
á fóðrinu. Fóðurkostnaður er
þetta frá 55% af heildarsöl-
unni og á stundum upp í 65%,
en þá er erfitt, eða svo til
ómögulegt, að láta endana ná
saman, því að allur annar
kostnaður verður að sjálfsögðu
að greiðast með þessu, sem eft-
ir er. Þessi atvinnuvegur get-
ur oft á tíðum ekki fjármagn-
að endurbætur eða nýbygg-
ingar af eigin fé heldur er því
náð með ýmsum öðrum hætti.
Þetta er mörgum manninum
hugsjón að byggia upp svona
atvinnurekstur 1 þeirri von, að
betur gangi seinna. Þá má
nefna, að flutninffar á lifandi
fuglum eru allmikið vandamál
veena skorts á góðum ílátum.
Flutningakassar eru fluttir inn
og eru úr plastefni, sem var
miög hátt tollað eða um 80%
að éff held, en nú hefur fengizt
veruleg lagfæring á þessu
þanniff, að nú er tollur 35%,
en þó kostar kas^i. sem tekur
15 hænur, um 3500.00 krónur,
en þá er frafft og tollur rúm-
leea helminffur af verðínu.
Sumir smíða kassa sína siálfir
úr t.ré, en beir eru þnneir og
e-fiðir í sambandi við hrein-
læti. Ý.g tel alveg nauðsvnlefft
að fella tollinn alffprlpga nið-
ur á bessum umbnðum svo
bændu’- plmennt siái sér hag
í bví að eiffa bes«i tæki, off bau
eru einnig alffiör nauðsvn
frá dýraverndunarsiónarmiði
Þiálfnn á starfsfólki verður
að tpliasf allmikið vprkpfni og
vandamál. sem skanast, er
fastir starfsmenn fara í sumar-
frí. veena bess að svnna starf-
semi er ekki hægt að stöðva af
52
FV 4 1974