AvangnâmioK - 01.05.1956, Blaðsíða 3

nr. 1
AVANGNÅMIOK’
99
susa katataulit", tamåna isumaKatigivdluartångilara,
erKarsautigisavarput KanoK inuiånguit kalåliussugut
ikigtigissugut. ajunginerusånginerdlune sapingisamik
kalåleKativut amerdlanerussut angumagsinaussungor-
tmiaruvtigik? mérKanik indsugtortavtinigdlo iliniar-
titsinerup pitsångorsagaunerata tamåna anguniarssa-
rå KujanaKissumik. erKaimåsavarputdle nunavta
inuisa amerdlanerssait sapingisavtinik åma inussu-
tigssarsiornermut tunissagssiornermutdlo (produk-
tion) pilerisårdlugitdlo sangmitiniåsagavtigit, tamav-
ta iliniartungordlutalo — atorfiningnigssaK —- suju-
nertarisinåunginavtigo, nuna tunissagssiortoKaranilo
nangminerssortunik inussutigssarsiortoKångitsoK nu-
natut toKungassutut issigissariaKåsangmat, taimåitu-
migdlo nunavtine kalåleKativut tunissagssiortorissa-
vut, KanoK-itumigdltinit inussutigssarsiortunersut sa-
pingisardluinavtinik ikiorniartuarumavagut oKalugsi-
naugatdlartitdluta.
dipagssånik: nålagkersugaunerput avdlångoriar-
tuleratånguarpoK. grønlandskommissionip kingug-
dliup inatsisingortitai nåpertordlugit 1950-imit nå-
lagkersuissut danskitdlo inatsissartue isumaKatigig-
put nunavtinik piorsaineK nutåK pilersikumavdlugo,
ukiutdlo tamaisa taimanernit ukiumut aningaussar-
pagssuit atugagssångortitarumavait nunavta kalåle-
Kativtalo pigigsårnerujartornigssaK sujunertaralugo
nutåmigdlusoK ingerdlatitaulernigssånut. tamåna ka-
låliussugut tamavta KujåssutigssareKårput. tamåssalo
„kalåtdlit-nunåt nutåK“-mik ukiune kingugdlerpiane
taigorneKartartoK.
tupigineKarsinåungilaK 1950-imit måna tikitdlu-
go aningaussat taimak amerdlatigissut 200 mili. kru-
nit migssait) ukiune arfinilingne nutarterinermut a-
tortugssatut tuniuneKartut malungnångitsusånging-
mata kinguneKakissut, takujuminarsautauginaratik i-
luaKutaoKingmatåtaoK nunavtine. ingmikut OKalug-
tuaralugit nalunaiartariaKångilåka tusarnårtuma ta-
marmik nalungingmatigit, oKalugiautitigut, atuagag-
ssiatigut, avisitigut filmikutdlo ukiune kingugdlerne
atuarneKarsinauvdlutigdlo takuneKarsinaungmata uv-
dlut tamangajaisa agdlåt. tamånale nunavtinik pior-
sainerujugssuaK uvaguvtinik kalåliussunisaoK aki-
ssugssåussuseKartitsilermat påsisimåsavarput, uva-
guvtinut „ikidtif'dlusoK nangmineK pissugssauvfigi-
ssagssagiitaoK tunissutdinartut tigussagssaringinav-
tigik, misigissuseKarfigisagavtigitdle akissugssaoKa-
tauvfigssavtitut. sianigisavarputdle åma saniatigut, i-
kiorneKarnerput piorsaivfigineKarnerputdlo uvaguvti-
nut nukigdlårtitsissungusångingmat piumåssuséru-
titsivdlunilunit. Danmarkimut atajumagavta Dan-
markivdlo nunasiamisut kingugdlertut pigiumangma-
tigut akilersortitdlutalusoK piumassaKarfigiuåinarta-
riaKånginavtigo suna tamåt Kinutigissutut. nalungi-
larput 1953-imit danskit nålagauvfiånut inugtaoKa-
taulernivtinit akissugssåussuseK pissugssåussuserdlo
tåukunatut pissugssauvfigileriput nunavta kalåleKa-
tivtalo sujumukartineKarnigssåt pivdlugo.
tauva tikikaluarparput ilångutdlugo emartorKu-
neKaraluartoK Danmarkimut ilaliutivingnivta 1953-ime
nålagkersugaunerup tungåtigut suna avdlångutigigå.
matumuna nunavta kitåta avdlånguteKarfigå danskit
inatsissartuinut ilaussortaKalernera mardlungnik, dan-
skit nangmingneK inatsissartunut ilaussortait (sava-
lingmiormiutdlo) peKatigalugit, nunarput pivdlugo i-
natsisiliornigssamik suleKataussugssanik. landshøv-
dingeKarnerdle landsråditdlo atauslnångornerat 1950-
ime inatsisitigutdle nåmagsineKarérpoK. kisiåne nå-
maginartutut OKautigineK ajornarpoK kalåleKativut
Tunuamiut Avanerssuarmiutdlo sule ingmikortine-
Karmata nunavta kitåne nålagkersugaunivtinit pissor-
taKarnivtinitdlo, ima oKardlunga påsitlnardlara: sule
kommuneKarfigtut (kitånisut) ingmikortineKångitdlat,
landsrådimut autdlartitaKångitdlat, inatsissartugssar-
siornerme taiseKatåungitdlat. landskassivdlunlme u-
kiumut „pigssarsiaminit" avguaivfigineK ajorpai. ing-
mikut l'tumik ingerdlatitaunerat taimaiginartutut ipoK,
Avanerssuarmiut „fangerråd“eKarput, Tunuamiut „ko-
loniråd “eKarput. „inatsisitdle tungaviussut“ danskit
uvagutdlo 1953-imit atautsimut pigiligkavta (grund-
lovip) ingmikortingilai. inatsissartugssanik (nunavti-
ne) Kinersissarnerup inatsisaisa, „kungip perKussuti-
liagssai" utarKissariaKartipai (pissutsit nunap ingmi-
kortuine tåukunane pissusiussunut nalerKiinerulersi-
gunardlugit) il. il..
tamåna påsinartoKarsinaugaluarnersoK (påsing-
nigsinaussunit) taimåitOK måna atauseK erKailara:
nålagauvfigssuarnut avdlanut avåmut kalåtdlit-nu-
navta tamarme Danmarkimut ilaliutivingnera tamar-
miuvoK (ingmikortineKarane avgorneKaranilunlt), tai-
måitumik nunavta iluane nålagkersugaunerput pi-
ssortaKartitaunerputdlunit misigssordluåsagåine sor-
dlåna igpingnartoKalersutut oKautigineKarsinauler-
sok. tamåna erKaigavko måne pissortat plnarnagit å-
måtaordle nunavta-kitåne landsråditut Kinigaussut
erKarsautigssikumavåka...........! taimåitumik i-
natsissartunut ilångusimalerKårdlungale oKauserisima-
ssåka aulajangiusimavåka, ima OKarsimagama: pi-