Frjáls verslun - 01.05.1980, Blaðsíða 33

Forystan fjarlægist launþegann
— Hefur forysta verkalýðshreyfingarinnar
ekki fjarlægst hinn almenna launþega æ meir á
síðustu árum?
,,Því er ekki að neita, að það hefur orðið
töluverð breyting á starfsemi verkalýðsfélag-
anna frá upphafi. Vinnutími fólks er orðinn allt
annar og tími til frístunda hefur breyst mikið.
Starfsemi stéttarfélaganna er þó í fastari
skorðum en áður. Verkalýðshreyfingin hefur
fyrir löngu verið viðurkennd sem lögformlegur
samningsaðili. Áður þurftu félög að heyja harða
baráttu fyrir þessum rétti, sem nú þykir sjálf-
sagður. Sú barátta þjappaði launþegum saman
og efldi þá í félagsstarfinu. Breyttar aðstæður
hafa leitt til þess, að þátttaka félagsmanna í
starfi er nú yfirleitt minni en áður. Verkefnið
sem forysta verkalýðsfélaganna þarf að vinna
að er að nálgast launþegann m.a. með því að
fara meira út á vinnustaöina og ræða við menn
og skaga þannig aukin tengsl við félagsfólkið.
Ég hef einmitt í hyggju að gera þetta skipu-
lega.“
— Hvað með hlutfallskosningu í verkalýðs-
félögin? Það orð hefur farið af sumum þeirra,
að þau séu ólýðræðislega uppbyggð.
,,Það er nauðsynlegt aö verkalýðshreyfingin
tileinki sér sem lýðræðislegust vinnubrögð á
hverjum tíma. Hlutfallskosningar geta verið liður
í því. Málið er þó ekki svo einfalt, að með
hlutfallskosningu sé fundin einföld patentlausn,
sem tryggja myndi aukið lýðræði, og gefa
myndi launþeganum meiri rétt en nú er. Hlut-
fallskosningum fylgja hættur sem varast ber.
Hlutfallskosningar myndu þýða grundvallar-
breytingar á skipulagi verkalýðshreyfingarinnar.
Ef einhverjar breytingar á að gera, þá verða
þær að koma frá félagsmönnunum sjálfum. Það
er ekki heppilegt að slík tilskipun komi frá
löggjafarvaldinu.
Það er viðbúið að hlutfallskosningar geti leitt
til mikilla pólitískra átaka í verkalýðshreyfing-
unni, þar sem hver flokkur færi að kapþkosta
að ná sem mestum itökum í henni. Að auka á
pólitísk átök væri mjög alvarlegt og síst til þess
fallið að auka á lýðræðisleg vinnubrögð.
Reynslan sýnir að slíkt myndi veikja samtökin i
þeirri baráttu, sem þau eru fyrst og síðast
stofnuð til, þ.e. að vinna að bættum lífskjörum
félagsmanna þeirra.
Þessum hættum er nauðsynlegt að menn geri
sér grein fyrir, þegar þeir vilja stefna að því
markmiði, að koma á hlutfallskosningu í
verkalýðshreyfingunni."
„Starfsmönnum er heimilt að kjósa einn trúnaðarmann á hverjum
vinnustað þar sem starfa 5 til 50 stailsmenn og tvo trúnaðarmenn
séu starfsmenn fleiri en 50. Að kosningunni iokinni tilnefnir við-
komandi verkalýðsfélag trúnaðarmennina. Verði kosningu ekki við-
komið skuli trúnaðarmenn tilnefndir af viðkomandi verkalýðsfélagi.
Trúnaðarmenn verða eigi kosnir eða tilnefndir til lengri tíma en
tveggja ára í senn.“
Svo segir í fyrstu grein í kjarasamningi Verslunarmannafélags
Reykjavíkur um trúnaðarmenn á vinnustöðum. Verslunarmanna-
félag Reykjavíkur er eitt af stærstu launþegafélögum landsins með
um 9000 félagsmenn og hélt það fyrir skömmu námskeið fyrir hluta
af sínum trúnaðarmönnum á vinnustöðum. Á námskeiðinu voru um
20 manns og var farið í gegnum þau helstu atriði sem trúnaðar-
mönnum er nauðsynlegt að kunna skil á í starfi sínu. Stjórnandi
námskeiðsins var Sigfinnur Sigurðsson, hagfræðingur Verslunar-
mannafélagsins. Hann sagði í viðtali við Frjálsa verslun, að nám-
skeiðið hefði verið heilsdags námskeið. „Farið var í gegnum ágrip
af sögu Verslunarmannafélagsins og skipulag og starfsemi þess,
auk þess sem verkefni og staða trúnaðarmanna var kynnt og skýrð
samkvæmt vinnulöggjöfinni.“
Megináhersla var lögð á eftirfarandi þætti: Ágrip af sögu VR, flutt
af Guðmundi H. Garðarssyni, skipulag og starfsemi VR, flutt af
Magnúsi L. Sveinssyni, verkefni og staða trúnaðarmanns, flutt af Elís
Adolphsyni og Gunnari Guðmundssyni, lögfræðingi, atvinnuleys-
istryggingar og fæðingarorlof, fiutt af Eyjólfi Jónssyni, fram-
kvæmdastjóra Atvinnuleysistryggingasjóðs, „Heilbrigðislöggjöfin
og vinnustaðirnir" flutt af Þórhalli Halldórssyni, forstöðumanni
Heilbrigðiseftirlits Reykjavíkurborgar, „öryggismál á vinnustöð-
um“, flutt af Eyjólfi Sæmundssyni öryggismálastjóra.
Menntun
trúnaöar-
manna
*
a
vinnu-
stöðum
33