Frjáls verslun - 01.06.1980, Blaðsíða 40
Vegna þessarar markaðsþró-
unar höfðu aðilar hérlendis stílað
upp á það í byrjun þessa árs að
auka útflutning til Bretlands og
verulegur útflutningur til Bretlands
fór fram fyrstu mánuði þessa árs.
En þá gerðist það, að veðurfar var
mjög gott á Norðursjónum og mikil
og góð veiði þar. Framboð á
ferskum fiski og ísfiski hefur því
verið mikið á Bretlandseyjum af
hálfu brezkra fiskimanna, Dana og
Hollendinga. Samtímis þessu eru
Kanadamenn með söluherferð í
gangi í Bretlandi og bjóða upp á
viðskipti sem fela í sér verulega
lægri verö en aðrir hafa verið með
á frystum fiski.
Sovétmenn, sem hafa verið
veigamiklir kaupendur, hafa nú
svarað tilboðum um viðbótarsölur
á þessu ári. Upp í samninga hafði
þegar verið framleitt, en þaö voru
um 9000 tonn. Þeim voru boðin
7000 tonn til viðbótar, en hafa fall-
izt á kaup á 5000 tonnum. Nú fer
einmitt í hönd sá tími í fiskveiðum,
þegar mest berst að af grálúðu,
ufsa bg karfa, sem einkanlega eru
seld á Rússlandsmarkað.
Talsmenn frystiiðnaðarins
benda á að þegar 25% fram-
leiðsluaukning hafi orðið fyrstu
fjóra mánuði ársins og þegar jafn-
framt er haft í huga, að heildarút-
flutningur frystra sjávarafurða hafi
verið 143 þúsund tonn í heild í
fyrra, hljóti menn að spyrja hvort
ekki séu einhver takmörk í fram-
leiðslunni, sem menn verði að
halda sig innan við. Og komist
menn að þeirri niðurstöðu sé um
það að ræða að jafna niður fram-
leiðslunni á seinni mánuðum árs-
ins til að ná þeim jafnvægispunkti,
sem leiði frekari líkur að því að
verðlagið á afurðum okkar á
Bandaríkjamarkaði haldist stöðugt
frekar en að við þurfum að lækka
það.
Heildarvelta Coldwater Sea-
food Corporation, dótturfyrirtækis
SH vestan hafs, varð 224 milljónir
dollara í fyrra og velta lceland
Seafood Corporation um 80
milljón dollara. Gert er ráð fyrir að
samanlögð heildarvelta þeirra
verði um 30 milljón dollara lægri á
þessu ári eða að samdrátturinn
verði 10—15%.
Heildarsala á útfluttu lagmeti gæti tvöfaldast
Hugsanlegt er að verðmæti út-
flutts lagmetis verði tvöfalt hærra
á þessu ári en í fyrra. Árið 1979
nam útflutningurinn um 3 milljón-
um dollara en gæti farið upp í 6
milljónir á þessu ári. Nýafstaðnir
samningar við Sovétríkin hafa
gjörbreytt myndinni fyrir íslenzk-
an lagmetisútflutning.
I stað heimildar til lagmetis-
kaupa fyrir á milli 1,5 millj. dollara
og upp í 2 milljónir á ári er nú gert
ráð fyrir 4—6,5 m. dollara sölu
árlega í nýgerðum rammasamn-
ingi næstu fimm ára. Skilningur
mun á því af hálfu Sovétmanna, að
um innkaup á fleiri vörutegundum
en gaffalbitum gæti orðið að ræða.
Gaffalbitar hafa vegið langþyngst
af útflutningsvörum lagmetisfram-
leiðenda og um 70% þeirra hafa
farið til A-Evrópulanda, aðallega
Sovétríkjanna, þó að það hlutfall
félli niður í 40% í fyrra vegna þeirra
áfalla, sem framleiðendur urðu
fyrir og kunn eru af fréttum.
Sovétríkin hafa nú sýnt stóraukinn
áhuga á kaupum á síld og síldar-
afurðum. Auk lagmetis úr síld
munu þeir kaupa verulegt magn af
saltsíld. Ekki er gert ráð fyrir að
samningurinn nýi komi til fram-
kvæmda fyrr en á næsta ári en af
hálfu Islendinga hefur verið látin í
Ijós ósk um að þegar á þessu ári
veröi samið um viöþótarsölur á
lagmeti eins og gert hefur verið
varðandi freðfiskinn.
Sú vörutegund Sölustofnunar
lagmetis, sem næst kemur í röð-
inni að mikilvægi er „kipper—
snacks" eða reykt niðurlögð síld.
Þessi vara er fyrst og fremst seld til
Bandaríkjanna og nam andvirði
útflutningsins í fyrra 1,5 milljón
dollara. í ár hefur verið gert ráð
fyrir að selja 6—7 milljón dósir á
vegum hins nýja sölufyrirtækis
vestan hafs, lceland Water Sales,
sem er í eigu Bandaríkjamanns. Ef
allt þetta magn seldist má reikna
andvirði þess á um 3 milljónir doll-
ara. Vissrar sölutregðu gætir hvað
þessar afurðir snertir eins og á
freðfiskmarkaðnum vestan hafs.
Norðurstjarnan í Hafnarfirði hefur
nú byrjað framleiðslu á síld í
nokkrum tegundum af sósum.
Eykur þetta breiddina í vörufram-
boði og er markaðsstarfsemi í full-
um gangi til aö koma þessari
framleiðslu á framfæri. Forráða-
menn Sölustofnunar lagmetis
gera sér vonir um að vekja megi
áhuga Sovétmanna á þessum nýju
síldarvörum en þær eru ekki síður
framleiddar með vestræna mark-
aði í huga.
Vaxtarbroddurinn í lagmetis-
markaði okkar er nú í V-Þýzka-
landi, Bretlandi. Þar seljast flestar
tegundirnar af framleiðslu okkar á
þessu sviði. í Frakklandi erstöðugt
unnið að markaðsuppbyggingu
fyrir lifur og kavíar. Einnig er verið
að kanna möguleika á sölu á
niðursoðnum saltfiski til Mexikó,
Brasilíu og Spánar.
Saltfiskútflutningur
24 milljarflar á
sex mánuðum
Útflutningur saltfisks nam 32
milljörðum króna 1979. Útflutn-
ingur það sem af er þessu ári
hefur verið mun meiri en á sama
tíma í fyrra. Markaðir hafa verið
stöðugir, og vinnufriður innan-
lands, þannig að ekki hefur komið
til verkfalla eða útflutningsbanns,
sem áður hafa haft skaðleg
áhrif á saltfisksölur.
Samningar, sem gerðir hafa
verið um saltfisksölur eru stórir og
rúmir og útflutningur hefur gengið
hratt. Helztu markaðslönd eru
40