Frjáls verslun - 01.06.1980, Blaðsíða 66

til umrædu
Skemmdarverkamennirnir í
íslenzku samfélagi
— eftir Markús Örn Antonsson
Hún er aðdáunarverð sáttfýsin og þolinmæði þeirra for-
ystumanna i launþegahreyfingunni, sem í kjarabaráttu og
verkfallsaðgerðum síðustu ára hafa hrópað manna hæst:
„Samningana í gildi“. Nú eru þessir sömu leiðtogar búnir að
stýra málum umbjóðenda sinna á þær brautir að launafólkið
lætur möglunarlaust á sér bitna hveija kjaraskerðinguna af
annarri. Samningar um kaup og kjör eru fótum troðnir,
þegar talsmenn hinna svonefndu „verkalýðsflokka" á Al-
þingi og í ríkisstjórn gera ítrekaðar en árangurslausar til-
raunir til aðberja saman efnahagsmálastefnu. Hún er í reynd
ekkert annað en eintómt flaustur og vegur helzt að hags-
munum launafólksins með lækkuðum kaupmætti eða
þrengingum hjá atvinnurekstrinum, sem stefnir aftur at-
vinnuöryggi vinnuþega í háska. Og öllu þessu virðist hinn
almenni félagsmaður í verkalýðsfélögunum ætla að kyngja.
Eða er hann svo sinnulaus um eigin málefni og kjarabaráttu
að hann hreyfi hvorki legg né lið nema samkvæmt fyrir-
mælum að ofan? Að honum sé sagt að þegja núna á sama
hátt og honum var att út í verkföll fyrir tveim árum?
Þróun stéttabaráttunnar síðustu misseri sýnir betur en
nokkru sinni fyrr, að hún er í veigamiklum atriðum prívat-
bisniss verkalýðsrekenda. Þeir setja saman kröfugerð á
kröfugerð ofan sem eins konar kvittun fyrir þeim Iaunum
sem þeir skammta sér úr sjóðum verkalýðsins. Hvort kröf-
unum er svo í einhverri alvöru fylgt eftir ræðst af því hvort
pólitískir samherjar eða andstæðingar sitja í ríkisstjórn í það
og það skiptið.
Fyrir rúmum tveim árum beittu vinstri forsprakkar í
BSRB-forystu og ASf sér fyrir verkfallsaðgerðum og út-
flutningsbanni á mikilvægustu afurðum okkar til þess eins að
reyna að knésetja ríkisstjórn, sem þeim sem einstaklingum
var frá pólitísku sjónarmiði ekki þóknanleg. Þetta var gert í
nafni lífskjarabaráttu og kröfu launþega um að gerðir kjara-
samningar væru virtir. Þáverandi ríkistjórn boðaði þau
sannindi að ekki væri svigrúm til almennra kauphækkana.
Nú er það fjármálaráðherra Alþýðubandalags og vensla-
maður formannsins í BSRB sem mælir þau hin sömu orð að
ekki sé svigrúm til almennra launahækkana, þegar samn-
ingar opinberra starfsmanna hafa verið lausir í heilt ár. Þá
kveður við annan tón hjá hinum skeleggu baráttumönnum
opinbera verkalýðsins í BSRB. Loksins þegar eitthvað er
aðhafzt eftir þessa aðdáunarverðu þolinmæði og biðlund er
slegið af allri kröfugerðinni og það án þess að mönnum hafi
nokkurn tíma dottið í hug að beita hinum veigamikla og
nýtilkomna verkfallsrétti í nauðvöminni í viðureign við
fjandsamlegt ríkisvald.
Það er líka litil hreyfing á Guðmundi J. Guðmundssyni og
hans félögum um þessar mundir, enda hefur formaður
Verkamannasambandsins þær pólitísku skyldur sem þing-
maður Alþýðubandalagsins að halda lífinu í núverandi
vinstri stjórn. Pólitísk kjör þeirra flokksfélaga hans Svavars,
Hjörleifs og Ragnars Arnalds eru auðvitað sett öllu ofar og
aðstæður hins óbréytta launafólks hreinn hégómi í saman-
burði við framtið hinna pólitísku leiðtoga formannsins.
Sízt af öllu skal hér æst upp til aukinnar kröfuhörku á
vinnumarkaðnum og verkfallsaðgerða, sem fyrir löngu hafa
gengið sér til húðar sem tæki í kjarabaráttu. En ófyrirleitnin,
sem viðgengst í forystu fjöldasamtaka launþega og pólitísk
misbeiting þeirra er svo yfirgengileg að ekki verður yfir því
þagað. Samanburðurinn á samningamálum 1978 og svo nú,
sýnir þannig að ekki verður um villzt að forystumenn í
áhrifamestu launþegasamtökum ganga fyrstog fremst erinda
frænda sinna og pólitískra samherja eftir því hvemig viðrar í
þjóðmálabaráttunni. Blessað,, óbreytta launafólkið qr ekkert
annað en strengbrúður sem þeir leika sér með að vild þessir
karlar. „Hlægilegt hneyksli" eru kannski fyrstu viðbrögð
þeirra, sem leggjast ekki út af í þunglyndi, þó að þessi rót-
gróna pólitíska spilling hérlendis gangi fram af þeim öðru
hverju. En séu málin brotin til mergjar er hér ekkert annað á
ferðinni en argasta svívirða. Þegar dæmið er gert upp og
mældur skaðinn sem þjóðin hefur orðið að þola vegna út-
flutningsbanns og verkfalla, beinist athyglin að fáeinum
pólitískum undirróðursmönnum, sem í skjóli embætta sinna í
launaþegasamtökunum hafa gert landi og lýð allt til ógagns
ef það hefur þjónað pólitískum markmiðum þeirra í það og
það skiptið. Þetta eru skemmdarverkamennirnir, sem eru
sístarfandi í íslenzku samfélagi. Hafi þeir hingað til getað
villt á sér heimildir sýna þeir sannarlega sitt rétta andlit nú í
dáðleysinu með þjónkun sinni við hugsjónabræðuma í
ráðherrastólunum.
66