Frjáls verslun - 01.09.1980, Blaðsíða 30

stjórar ákvarðanir
sínar?
Eitthvað á þessa leið eru þær
breytingar sem fjölmargir atvinnu-
rekendur og sjálfstætt starfandi
menn hafa verið að fá tilkynningar
um að undanförnu. Á hverju
byggja skattstjórar slíkar ákvarð-
anir sínar? Stenzt þetta? í nýju
lögunum um tekjuskatt og eignar-
skatt nr. 40/1978, sem nú er lagt á
samkvæmt í fyrsta sinn, segir m. a.
í A-lið 1. mgr. 7. gr.:
„Vinni maður við eigin atvinnu-
rekstur eða sjálfstæða starfsemi
skal hann telja sér til tekna eigi
lægra endurgjald fyrir starf sitt en
hefði hann innt það af hendi fyrir
óskyldan eða ótengdan aðila".
Tilgangur löggjafans með þess-
um ákvæðum sem eru nýlunda,
mun hafa verið að koma sköttum
yfir ýmsa atvinnurekendur og
sjálfstætt starfandi menn, sem
sumir vildu meina að slyppu óeðli-
lega vel og bæru „vinnukonuút-
svör“, þótt þeir virtust lifa í vellyst-
ingum praktuglega. Var sagt að
þessir menn létu fyrirtæki sín
standa undir kostnaði við fram-
færslu sína og fjárfestingar en
reiknuðu sér hins vegar lág laun
sem þeir greiddu svo af lága
skatta. Fyrirtæki þessara manna
skiluðu oft litlum sem engum
hagnaði, m. a. vegna úttekta eig-
endanna, þannig að þau slyppu
líka iðulega næsta vel frá sköttum.
Þessu átti að kippa í liðinn með
áðurgreindum hætti. í samræmi
við þetta segir m. a. í 59. gr. laga nr.
40/1978:
„Ef maður, er starfar við eigin
atvinnurekstur eða sjálfstæða
starfsemi eða hjá aðila honum
tengdum, telur sér til tekna af
starfi þessu lægri fjárhæð en ætla
má að launatekjur hans hefðu orð-
ið ef hann hefði unnið starfið sem
launþegi hjá óskyldum aðila, sbr.
2. mgr. 1. tl. A-liðs 7. gr., skal
ákvarða honum tekjur af starfinu.
Ríkisskattstjóri skal árlega setja
skattstjórum viðmiðunarreglur til
slíkrar ákvörðunar. Skattstjóri
ákvarðar síðan tekjur þessar með
hliðsjón af viðmiðunarreglunum
og skal þá gætt aðstöðu viðkom-
andi aðila, aldurs hans, heilsu og
starfstíma, umfangs starfsins og
annarra atriða er máli skipta."
Viðmiðunarreglur rík-
isskattstjóra
Með bréfi dags. 5. maí s. I. setti
ríkisskattstjóri slíkar viðmiðunar-
reglur. Þar er þolendum þessara
lagaákvæða skipt í flokka og þeim
ákvörðuð viðmiðunarlaun með
eftirgreindum hætti:
A. Sérmenntaðir menn sem vinna viö
eigin atvinnurekstur eöa sjálfstæöa
starfsemi í sérgrein sinni meö eöa
án aöstoöar fóiks.
Hér falla undir t. d. lyfjafræöingar,
læknar, lögfræöingar, löggiltir
endurskoöendur, ráögjafarsér-
fræöingar hvers konar, verkfræö-
ingaro. þ. h.
Árslaun 8.100.000 kr.
B. Stjórnendur i eigin atvinnurekstri
eöa sjálfstæöri starfsemi sem hafa
greitt laun sem samsvara launum
fyrir störf þriggja eöa fleiri laun-
þega á árinu. Hér fellur undir t. d.
iönaöar- eöa iöjurekstur, innflutn-
ings- eöa útflutningsrekstur, verzl-
un hvers konar, umboössala, per-
sónuleg þjónusta sem fellur ekki
undir stafliöi A og D.
Árslaun 7.500.000 kr.
C. Menn sem vinna einir viö eigin at-
vinnurekstur eöa sjálfstæöa starf-
semi en gætu þó hafa greitt laun
sem samsvara launum fyrir störf
eins eða tveggja launþega á árinu.
Hér falla undir t. d. menn sem eru
meö sama atvinnurekstur og um
ræöir i stafliö B.
Árslaun 6.400.000 kr.
32