Frjáls verslun - 01.09.1980, Blaðsíða 5
Nýjar öryggisreglur í Bandaríkjunum:
Pokafylli af vandamálum
fyrir japanska
bílaframleiðcndur
Þeirri spurningu hefur verið varp-
að fram, hvort ráðamenn í Wash-
ington séu með einhverjar ráða-
gerðir á prjónunum til að hefta
innflutning á japönskum bílum til
Bandaríkjanna til að auðvelda am-
erískum bílaverksmiðjum að ná
sér á strik. Fréttamenn brezka
vikuritsins Economist telja að svo
sé ekki í raun - alla vega ekki af
ásettu ráði. Bandaríska þingið
mun hins vegar hafa uppi ráða-
gerðir, sem gætu komið illa við
Toyota og Nissan, framleiðendur
Datsun-bíla.
Þingið hefur sem sé lagt til að
stærstu bílaframleiðendur verði
skuldbundnir til að koma fyrir
öryggispokum - eða loftpúðum í
farþegarými bíla í síðasta lagi í
september 1982. Japanskir eru
mjög fúlir vegna þessa. Bílaverk-
smiðjurnar í Detroit eru nánast
þæreinu, sem búayfirtæknikunn-
áttu og ráða yfir nauðsynlegum
tækjabúnaði til að standast kröf-
urnar. Menn eru öllu glaðbeittari
þar í borg vegna þessara tíðinda en
þeir hafa verið marga undanfarna
mánuði. Þeir spyrja líka, hvort
Japanir hafi ekki hvort eð er sett
þungaskatt á stóru amerísku bíl-
ana, sem seldir eru í Japan og tvö-
faldað þar með verðið á þeim.
Bílaframleiðendur í Detroit áttu
von á löggjöf, sem fæli í sér ein-
hvers konar hömlur á stóru bílana
sína, annað hvort kröfu um örygg-
ispoka eða sjálfvirk bílbelti, en
enginn bjóst við að reglur yrðu
settar svo snemma um þennað
búnað í smábílum.
Nokkrir meðlimir þingnefndar
sem um þessi mál hefur fjallað,
hafa lagt til að bílaframleiðendur
verði skyldaðir til að setja ör-
yggispoka í bíla fyrr, jafnvel í sept-
ember á næsta ári. Ftáðamenn
Chrysler og American Motors yrðu
himinlifandi ef sú regla yrði stað-
fest. Báðir framleiðendurnir
myndu smjúga naumlega framhjá
ákvæðunum um „stærstu bíla-
framleiðendur" eins og það hug-
tak er skilgreint af þingsins hálfu,
en þá er átt við verksmiðjur, sem
selja að minnsta kosti 200 þúsund
bíla á ári í Bandaríkjunum og fram-
leiða meir en 1,7 milljón stykki á
ári. Undir þessa skilgreiningu falla
General Motors, Ford, Toyota, Nis-
san og Volkswagen.
Volkswagen framleiðir flesta
bíla, sem fyrirtækið selur í Banda-
ríkjunum í eigin verksmiðjum í
Pennsylvania-ríki. VW er um þess-
ar mundir að opna nýja bílaverk-
smiðju í Michigan og kemurvænt-
anlega fram á sjónarsviðið með
nýjan smábíl árið 1982. Hann verð-
ur bannaður fyrir öryggispoka eða
sjálfvirk bílbelti. En bæði Toyota
og Nissan talsmenn telja að þeir
geti ekki lagað bílahönnun sína að
kröfum um þessi öryggisatriði (
tækatíð.
Það bætir heldur ekki úr skák
fyrir Japani, að fjórðungur allra
öldungardeildarþingmanna í Was-
hington hefur stutt ályktun, sem
veitir Carter forseta lagalegan
grundvöll til að semja um innflutn-
ingstakmarkanir fyrir japanska
bíla. Ef þessi ályktun yrði end-
anlega staðfest myndi forsetinn fá
heimild þingsins til að semja við
önnur lönd um að „komið verði
reglu á markaðsmálin" án þess að
slíkt gangi í berhögg við ákvæði
bandarískra laga um bann við
hringamyndunum. Til greina gæti
komið, að forsetinn gengi frá
þessum málum fyrir kosningarnar
í nóvember.
Biðin verður jafnvel ekki svo
löng fyrir ráðamenn í Hvíta húsinu.
Stjórnarnefndin Internal Trade
Commission hefur nú til athug-
unar, hvort innflutningur hafi stór-
skaðað innlenda bílaframleiðslu í
Bandaríkjunum. Ef nefndin kemst
að þeirri niðurstöðu hefur forset-
inn lagalegan rétt til að hefta
bílainnflutning án þess að sérstakt
samþykki þingsins komi þartil.
39