Frjáls verslun - 01.11.1981, Blaðsíða 40

Tromp þingnefndarinnar
Það sem einna þyngst vegur í
málflutningi þingnefndarinnar
gegn NCI og Dr. De Vita er gagn-
rýni sem beinist að ráðningu
ákveðins vísindamanns sem
nefndin telur ekki uppfylla nauð-
synleg skilyrði. Hér er um að ræða
samning sem NCI gerði við Dr.
Marc J. Strauss um ákveðnar
krabbameinsrannsóknir og hafði
NCI veitt honum 910 þúsund doll-
ara styrk í mars 1980, 21 mánuði
eftir að Strauss hafði sagt af sér
sem prófessor við Boston Univer-
sity School of Medicine. Dr.
Strauss hafði verið kærður vegna
gruns um að hann hefði falsað
skýrslur, breytt sjúkraskrá til hlið-
sjónar við skýrslu um lyfjarann-
sóknir og gert tilraunir á sjúkling-
um án þess að samþykki þeirra
væri áður fengið.
En í augum nefndarinnar var
það þó sýnu alvarlegra, að De Vita
hafði vitað um þetta mál en ekki
séð ástæðu til þess að láta þá
samstarfsmenn sína vita um það
sem mátu hæfni Dr. Strauss í
sambandi við styrkveitinguna.
Dr. De Vita hefur svarað þessum
ásökunum með því að benda á að
á sínum tíma hafi ekki verið um
annað að ræða en ósannaðar
ákærur á Dr. Strauss og því ekki
verið ástæða til þess að láta slíkt
hafa áhrif á stöðu hans sem styrk-
þega. Annars er þetta Strauss mál
þegar orðið sérstakt og miklu
meira mál í Bandaríkjunum og ekki
ástæða til að fara nánar út í það
hér.
Þingnefndin hefur lagt hart að
Dr. De Vita að afturkalla þann
hluta styrksins til Dr. Strauss, sem
enn er ógreiddur en á því eru þó
talin ýmis tormerki, a.m.k. á meðan
sekt Dr. Strauss hefur ekki verið
sönnuð.
Svo virðist sem af ýmsu
sé að taka
Af öðrum málum sem þing-
nefndin krefst skýringa á eru
meðal annars þessi:
National Cancer Institute haföi
greitt Eppley Institute í Nebraska
fyrir rannsókn á efnum sem valdið
gætu krabbameini. Síðar kom í Ijós
að stofnunin í Nebraska hafði
skrifað reikning sem var einni
milljón dollara of hár. Þrátt fyrir til-
raunir hefur NCI ekki tekist enn að
fá þessa peninga endurgreidda.
Nefndin er ekki sátt við vinnu-
aðferð NCI í sambandi við verkefni
sem stofnunin hafði samið um við
Alþjóðlega krabbameinsrann-
sóknastofnun í Lyons í Frakklandi.
Tildrögin voru þau, að frá stofn-
uninni í Frakklandi hafði komið
vísindamaður í heimsókn til NCI og
hafði hann unnið með bandarísku
vísindamönnunum að skipulagi
rannsókna sem stofnunin í Lyons
skyldi annast fyrir NCI, en NCI átti
að sjálfsögðu að borga brúsann.
Hér var um að ræða rannsókn á
áhrifum lággeislunar (low-level
radíation) sem krabbameinsvaka.
Síðar kom í Ijós að þessi sami vís-
indamaður átti að stjórna rann-
sókninni í Lyons. Þarna fannst
nefndinni annarlega að verki
staðið og lítt hirt um að tryggja af-
rakstur skattpeninga bandarískra
borgara.
Þá hafði nefndin vitneskju um
að ákveðinn vísindamaður, Dr.
Franco Muggia, hafði komist yfir
upplýsingar hjá NCI, sem fara átti
með sem trúnaðarmál en þær voru
varðandi synjun á umsókn þessa
sama manns um starfsstyrk. Eftir
að hafa komist í þessi skjöl mun
Dr. Muggia hafa gert tilraun til
þess að breyta verklýsingu sinni í
því skyni að krækja fyrir þau atriði
sem ollu því að umsókn hans var
ekki álitin styrkhæf. Dr. Muggia
mun síðar hafa viðurkennt að
framkoma sín hafi verið ,,mistök“.
Nefndarmenn voru einnig sam-
mála um að þar sem verulegum
fjárhæðum hefði verið varið til
einstakra rannsóknaverkefna,
verkefna sem unnin væru af öðr-
um stofnunum og fyrirtækjum,
væri engan veginn um nægilegt
eftirlit að ræða. Sem dæmi var
nefnt að NCI hefði greitt fyrirtæk-
inu Tracor-Jitco í Rockville, Mary-
land, 65 milljónir dollara 1976 fyrir
rannsókn á efnum sem hugsan-
lega gætu valdið krabbameini.
Nefndin hélt því fram að NCI hefði
ekki haft neitt eftirlit meö gangi
rannsóknarinnar nema bréf- og
símleiðis. Dr. De Vita mótmælti
þessu og síðar hefur komiö fram í
viðtali sem tímaritið New Scientist
átti við einn þeirra vísindamanna
hjá NCI, sem annast eftirlit með
rannsóknaraðilum, að hann hefði
heimsótt Tracor-Jitco einu sinni í
viku síðan 1976. Dr. De Vita upp-
lýsti nefndina um að NCI hefði
heimsótt rannsóknaaðila eða
styrkþega skipulega á síðasta ári.
eða sem næmi því að 58% rann-
sóknaraðila hefðu verið heimsóttir
til eftirlits á árinu 1980.
Þegar nefndaryfirheyrslunum
yfir Dr. De Vita lauk má segja að
fjölmiðlum í Bandaríkjunum hafi
verið séð fyrir efni á forsíðurnar í
heila viku. Bent var á að flest þeirra
atriða sem þingnefndin tók fyrir og
gagnrýndi hefðu verið gömul og
þekkt og furðulegt að hún skyldi
ekki hafa eitthvað ferskara í poka-
horninu þegartil kastanna kom.
40