Frjáls verslun - 01.12.1989, Blaðsíða 50

MENNTUN
Margrét S. Björnsdóttir endurmenntunarstjóri HÍ.
konar endur- eða viðbótarmenntun sem
tengdist þeirra starfi á umræddu tímabili.
KONUR í MEIRIHLUTA
Samkvæmt lauslegri könnun blaðsins
kom berlega í ljós að mikill hluti þeirra, er
sækja námskeið eða stunda nám í sérskól-
um, eru konur. Um eða yfir 80% þeirra,
sem stunda nám hjá Námsflokkum
Reykjavíkur og taka þátt í námskeiðum
Tómstundaskólans, eru konur. Áberandi
meirihluti þeirra, er stunda nám í Öld-
ungadeild MH eru konur, þeir nemendur
sem eru í Skrifstofu- og ritaraskólanum
eru konur og þeir, sem stunda nám í hin-
um ýmsu tölvuskólum, eru í miklum meiri-
hluta konur. Skýringin á þessu „kvenna-
fargani" gæti að einhveiju leyti verið sú að
árlega koma margar konur út á vinnu-
markaðinn eftir að hafa verið heimavinn-
andi á meðan þær hafa fætt og alið upp sín
böm. Margar þurfa á endur- eða viðbótar-
menntun að halda til að komast út á vinnu-
markaðinn á ný. Auk þess luku mun færri
konur en karlar prófi frá framhaldsskólum
allt fram á þennan áratug svo fjöldi kvenna
hefur því verið að sækja sér menntun í
öldungadeildum eða sérskólum víðsvegar
um landið þegar þær em komnar vel yfir
tvítugt. Mörg námskeið hafa verið haldin á
vegum Iðntæknistofnunar fyrir ófaglærða
á atvinnumarkaðnum og konur em þar
stór hluti nemenda. Þó má benda á að
karlmenn em oftast í meirihluta í ákveðn-
um stjómunar- og viðskiptanámskeiðum
svo og í námskeiðum um vinnuvélanotkun
eða þess háttar.
ÖLDUNGADEILDIR
Fyrsti menntaskólinn, sem bauð upp á
öldungadeild, var MH. í ársbyrjun árið
1972 hófst kennsla á kvöldin fyrir nemend-
ur 20 ára og eldri. Að sögn Eyglóar Eyj-
ólfsdóttur, konrektors MH, fór aðsóknin á
fyrstu árum öldungadeildarinnar fram úr
björtustu vonum. „Það vom hundmð
manna, sem sóttu um skólavist strax í
byijun, og allar götur síðan hefur öldunga-
deildin verið mjög stór. Að jafnaði hafa
verið um 500 manns í deildinni á hverri
önn. Aðsóknin hefur auðvitað verið mis-
mikil en við finnum fyrir auknum áhuga nú.
Kröfumar til nemenda beggja deildanna
hafa verið þær sömu en kennslustundimar
em næstum helmingi færri í öldungadeild-
inni. Ætlast er til að fólk stundi meira
heimanám þar en í dagskólanum. Kennsl-
an fer fram frá klukkan 17:30 til 22:00 en
öldungar fá að sækja kennslu í dagskólan-
um þegar um Iaus pláss hefur verið að
ræða og hafa allmargir nýtt sér það.
Kennsla hefst að nýju upp úr 20. janúar
nk. en þetta em þrettán vikna annir.
Algengt er að menn taki stúdentspróf
eftir fimm til sex ára nám en margir hefja
nám hér með einhveija menntun að baki
sem metin er til eininga í skólanum. Oftast
em það nemendur sem hafa hætt í
mennta- eða íjölbrautaskólum á sínum
tíma. í fyrstu vom nemendur skólans af
þeirri kynslóð sem ekki átti kost á námi á
yngri ámm en sá hluti hefur mettast að
mestu og nú er meirihlutinn yngri nemar
sem hættu í skóla af ýmsum ástæðum.
Einnig má nefna þá sem em með stúd-
entspróf úr þessum eða
öðmm skólum en vantar
viðbót vegna fyrirhugaðs
framhaldsnáms. Hér má
t.d. nefna þá sem ætla í
hjúkmnamám en hafa ekki
nógu víðtæka menntun í
fagi eins og efnafræði en
oft er það svo að fólk
ákveður ekki framtíðar-
starfið fyrr en það hefur
lokið stúdentsprófi. Það
nýjasta, sem boðið er upp
á í öldungadeildinni, er að
starfsreynsla og heimilis-
störf em metin til eininga.
Það kostar að valkvótinn
minnkar og svo virðist
sem öldungar fagni þess-
um nýju reglum."
Hin síðari ár hefur þeim
framhaldsskólum fjölgað
sem bjóða upp á kennslu í
öldungadeildum ogmá t.d.
nefna að á Akranesi, Ak-
ureyri, Egilsstöðum, Selfossi og í Flens-
borg í Hafnarfirði em starfræktar öld-
ungadeildir. Einnig em öldungadeildir
starfræktar í Fjölbrautaskólanum í Breið-
holti og í Verslunarskóla íslands.
ÓFAGLÆRT VERKAFÓLK - ÁKVÆÐI í
KJARASAMNINGUM
Á sl. tíu til fimmtán ámm hefur komist
inn í kjarasamninga að launþegum hinna
ýmsu stéttarfélaga hafi boðist að fara á
námskeið á kostnað atvinnurekenda sinna
sem síðan hefur stundum leitt til launa-
hækkana en alls ekki alltaf. Starfsmanna-
félagið Sókn varð fyrst til að taka slíkt inn í
kjarasamninga ófaglærðs verkafólks sem
starfaði á vegum ríkisins eða Reykjavíkur-
borgar, en það var árið 1976. Þar var sam-
ið um starfstengd námskeið fyrir hluta fé-
lagsmanna en í dag eiga allir félagsmenn
Sóknar kost á þessum námskeiðum. í kjöl-
farið fylgdu síðan önnur félög t.d. Sam-
band hótela og veitingahúsa samdi við fé-
lög síns starfsfólks. Einnig var samið fyrir
ófaglært fólk í prentiðnaði, iðnverkafólk í
húsgagnaiðnaði og námskeið vom í boði
fyrir ófaglært fólk á bókasöfnum svo eitt-
hvað sé nefnt. Árið 1986 bauð Starfs-
fræðslunefnd fiskvinnslunnar í fyrsta
skipti upp á námskeið fyrir fiskverkunar-
fólk. Hjá ófaglærðu verkafólki komust
nærri öll námskeiðin á sem hluti af kjara-
samningum og leiða til launahækkana.
IÐNAÐARMENN
Hvað iðnaðarmenn varðar þá hefur
þeim staðið til boða að sækja námskeið

50