Frjáls verslun - 01.03.2000, Blaðsíða 87

MENNINGARBORG
nokkur ár og þar sem ég hefði
mestan áhuga á kveðskap hefði
ég smám saman verið að taka eft-
ir því að í þessum kvæðahandrit-
um væri mikið af nótum og ef þær
væru ekki til staðar, þá væru lag-
boðar, líkt og í sálmabókum okkar
enn í dag. Mér kæmu því sálma- og
kvæðahandritin fyrir sjónir sem
söngbækur.“
Leitað að nótum Farið var að skoða málið nánar og mynd-
aður hópur um verkefnið. Ur varð að Skálholt tók að sér að
leita eftir íjármögnun til þess verkefnis að fara í gegnum öll
íslensk handrit og leita uppi allar nótur sem þar væru jafn-
ffamt því að skrifa upp alla þá sálma og kvæði sem væri að
finna við nóturnar.
„Fyrsta verkefni okkar var að gera okkur grein fyrir því að
þetta verk hefði ekki verið unnið áður á þennan hátt en Bjarni
Þorsteinson gaf út íslensk þjóðlög fyrir um 100 árum síðan
þar sem hann safnaði saman um eitt þúsund þjóð-
lögum. Þegar við fórum að skoða þessi handrit,
sem eru varðveitt í söfnum, þá komumst við að
því að það voru ótrúlega mörg lög sem Bjarni
hafði ekki þekkt. En vegna þess að hann hafði
gefið út þjóðlögin sín á riti, sem allt fram til þessa
hefur verið biblía þeirra sem vilja kynna sér ís-
lenskan tónlistararf, héldu allir að verkefninu
væri þar með lokið og búið að draga fram allar
nótur í íslenskum handritum. Við töldum svo
ekki vera og tókum að okkur það verkefni að
ljúka í eitt skipti fyrir öll að draga fram íslenskan
tónlistararf."
styrkt okkur og gerði það okkur kleift
að koma verkefninu af stað en þessir
peningar frá Eimskip gerðu okkur í
raun og veru mögulegt að gera
þetta að raunverulegu verkefni."
Niðurstöður kynntar í sumar Nú
hefur verkefnið staðið yfir í fjögur ár og
niðurstöðurnar verða lagðar fram á kirkjutónlistarráðstefnu
í Skálholti 7. - 9. júlí næstkomandi. Fyrstu niðurstöður eru
þær að miklu meira er til af nótum en menn héldu, mikið er
um nýja sálma, eða lítt þekkta, sem koma upp á yfirborðið
með lögunum og það kemur í ljós að sá menningararfur sem
talið var að við ættum ekki tíl, íslenskur tónlistararfur, hefur
alltaf verið til, bara legið gleymdur í handritunum. Þegar slík-
ar rannsóknir eru gerðar fyrir utan söfnin kemur það fram
hversu ótrúlega lítið í raun og veru hefur verið unnið að því
að rannsaka handritin okkar og gera niðurstöður þeirra ljós-
ar fyrir þjóðinni og segir Kári það fyrstu niðurstöðu hópsins
sem að verkefninu stendur.
€2
BO
G A**
O o
Z °
•|«N
«t»Ð
wie»»
vn°
p o
Styrkur til rannsókna í heiminum eru til líklega
um 25 þúsund íslensk handrit. Meiri hluti þeirra
er vitaskuld varðveittur hér heima svo ljóst var að
verkefnið var ærið. Fyrsta skrefið var því að
marka umfangið. „1 fyrsta lagi ákváðum við að
fara einungis fram til 1900 í rannsókn okkar,“ seg-
ir Kári. „I annan stað fórum við í gegnum allar
skrár um handritin og drógum fram öll þau hand-
rit sem innihalda kvæði eða sálma og í þriðja lagi
hófumst við samhliða handa um að rannsaka
þann menningararf sem verið var að grafa upp.
Það er erfitt að fá peninga til einhvers sem er svo
stórt og viðamikið og þar sem um frumrannsókn
er að ræða er árangurinn óviss. Þess vegna varð
það okkur mikils virði að Eimskip styrkti okkur
mjög myndarlega og að þeir skyldu átta sig á mik-
ilvægi verkefnisins fyrir menningarsögu okkar
og nútíma menningarlíf. Akvörðun þeirra var tek-
in af ffamsýni vegna þess að ekki var hægt að
gera sér grein fyrir umfanginu þegar þeir komu
til leiks. En sú staðreynd að við fengum þennan
styrk, gerði verkefnið trúverðugt og það þýddi að
við áttum auðveldara með að leita eftir styrkjum
frá hinu opinbera. Kristnihátíðarnefnd hafði áður
Guðný Káradóttir, kynningarstjóri Eimskiþs.