Frjáls verslun - 01.05.2000, Blaðsíða 34

Sastapi—i er Sigurður Atli Jbnsson, forstjúri Landsbréfa
Alþjóðavæðing hefur gjörbreytt viðskiptaháttum og ýms-
um efnahagslegum forsendum. Milliríkjaviðskipti hafa
vaxið mikið, fjölþjóðafyrirtækjum ijölgar ört og bæði
ijárfestar og lántakendur hafa betri aðgang að alþjóðlegum
ijármálamörkuðum en nokkru sinni fyrr. Síðasta áratuginn
eða svo jukust milliríkjaviðskipti um það bil tvöfalt hraðar en
heimsframleiðsla, bein fjárfesting erlendra aðila þrisvar sinn-
um hraðar og bæði gjaldeyris- og hlutabréfaviðskipti um það
bil tífalt hraðar.
Aukið frelsi í ijármagnsflutningum er snar þáttur í aukinni
alþjóðavæðingu. Hér á landi var síðustu hindrunum í vegi
frjálsra ijármagnsflutninga rutt úr vegi árið 1995. A því eru
•reyndar tvær mikilvægar undantekningar, en látum það liggja
á milli hluta hér. Rannsóknir benda til að opnun fjármagns-
markaða geti meðal annars fylgt hærri verðlagning hluta-
bréfa og lægri fjármagnskostnaður. Það er því áhugavert að
skoða hver þróunin hefur orðið í verðbréfaviðskiptum Islend-
inga við útlönd.
Eru íslensk verðbréf „Púkú“? í stuttu máli er það alveg ljóst
að áhugi Islendinga á ijárfestingum í erlendum verðbréfum
hefur reynst mun meiri en áhugi útlendinga, jafnvel helstu
frændþjóða okkar, á íslenskum hluta- og skuldabréfum. Otti
manna við gegndarlaus uppkaup óprúttinna verðbréfabrask-
ara frá útlöndum á helstu perlum íslensks atvinnulífs hefur
svo sannarlega reynst ástæðulaus. A meðan íslenskir ijárfest-
ar hafa safnað sér upp um 160 milljarða króna auðlegð í út-
lendum verðbréfum, eða um 24% af landsframleiðslu okkar,
eiga erlendir fjárfestar ekki nema tæpa sjö milljarða króna í
íslenskum verðbréfum. Rétt er að taka það fram að hér er ein-
ungis átt við ijárfestingar sem hafa átt sér stað á eftirmarkaði.
A síðustu dögum og vikum hefur mönnum verið tíðrætt um
háa vexti hér á landi, sem til dæmis endurspeglast í miklum af-
föllum húsbréfa. Vaxtamunur við útlönd hefur farið stigvaxandi
og gengi krónunnar verið stöðugt eða jafnvel styrkst. Avöxtun
á íslenskum hlutabréfamarkaði hefur verið góð undanfarin ár
og í fyrra voru það fáir markaðir í Evrópu sem gátu státað af við-
líka hækkunum. Fylgni verðþróunar á íslenskum hlutabréfa-
markaði við helstu erlendu markaði er nánast engin og þvi ættu
íslensk hlutabréf að vera áhugaverð í eignasöfn erlendra Ijár-
fesia. A yiirborðinu ættu því bæði íslensk skuldabréf og hluta-
bréf að vera áhugaverður fjárfestingarkostur iyrir útlendinga.
Þar sem reyndin hefur orðið önnur hafa menn meðal ann-
ars leitað skýringa í smæð íslenska markaðarins, litlum selj-
anleika bréfa, ýmsum séreinkennum á skuldabréfamarkaði
og því að hér á landi eiga menn enn viðskipti með pappírs-
verðbréf en ekki rafrænt skráð verðbréf - þótt á því sé nú
orðin breyting. Þessar lýsingar á íslenskum verðbréfum
mætti í raun draga saman í það sem einhverjir af yngri kyn-
slóðinni myndu kalla „púkó“. Slíka hluti hefur landsmönnum
aldrei þótt við hæfi að bera á borð fyrir útlendinga.
Breytingar í aðsigi og tækífæri í nánd Um allan heim hafa
kauphallir tekið upp aukið samstarf, með það að markmiði að
para saman fleiri ólíka kaupendur og seljendur verðbréfa.
Fyrirhugað samstarf Verðbréfaþings íslands við aðrar nor-
rænar kauphallir (NOREX) skapar tækifæri fyrir útgefendur
verðbréfa hér á landi til að ná til stærri og fjölbreyttari hóps
fjárfesta. Rafræn skráning verðbréfa hófst fýrir rúmri viku og
þar með munu viðskipti með verðbréf smám saman víkja úr
Sigurður Atli Jónsson, forstjóri Landsbréfa,
segir mikilvægt að búa til tvístefnubraut
erlendra verðbréfaviðskipta í stað þeirrar
einstefnu sem ríkt hefur. „Því eins og menn
vita þá kemur upphefðin að utan."
FV-mynd: Geir Ólafsson.
Sigurdur Atli Jónsson, forstjóri Landsbréfa, ergesta-
penni aó pessu sinni. Hann fjallar um alþjóóavœð-
ingu á fjármálamarkaói og mikilvægi þess ab Verð-
bréfaþing tengist norrænu kauphöllunum
(NOREX) svo íslenski markaðurinn stœkki og
/
erlendir fjárfestar sœki til Islands bœði við kaup á
hlutabréfum og skuldabréfum.
32
Eftir Sigurð Atla Jónsson Myndin Geir Ólafsson