Alþýðublaðið - 29.05.1970, Síða 3
Föstudag'ur 29. maí 1970 3
Gylfi k Gíslason, formaður Alþýðuflokksins
✓
□ Þessar sveitarstjórnarkosn-
ingar eru mikilvægar fyrir Al-
þýðuflokkinn. Þess vegna eru
þær mikilvægar fyrir íslenzka
launþega. Þess vegna eru þær
mikilvægar fyrir íslendinga.
Þróun íslenzkra stjómmála
og stjómmálaflokka hefur aff
ýmsu leyti orffiff öffru vísi en
meff nálægum þjóffum. Þetta á
fyrst og fremsf rót sína aff rekja
til tvenns. Annars vegar hófst
nútímaflokkamyndun hér síðar
en í nálægum löndum vegna
sjálfstæffisbaráttunnar viff
Dani. Hins vegar mynduffust
flokkarnir í upphafi viff ein-
menningskjördæmaskipulag, —
sem veitti í raun og veru affeins
tveim flokkum efflilegan starfs-
grundvöll, ílialdsflokknum,
sem síffar varff Sjálfstæðisflokk
uri, ög Framsóknajv'í'iokknumj!
Þaff gekk seint og illa aff breyta
kjördæmaskipuninni, þannig
aff réttlátur starfsgrundvöllur
myndaffist fyrir þriðja flokk-
inn, sem þó var stofnaffur um
svipaff leyti og Framsóknar-
flokkurinn. í áratugi hélt Fram
sóknarflokkurinn í höndum sér
óefflilegum úrslitavöldum í ís-
lenzkum stjómmálum í skjóli
ranglátrar kjördæmaskipunar.
Smám saman tókst þó að skapa
Alþýffuflokknum starfsskilyrffi.
En þau hafa aldrei orffiff jafn-
góð og þau hefffu orffiff, ef hlut
fallskosningakerfi hefði ríkt
frá upphafi.
Samt tókst Alþýffuflokknum
á fjórffa áratugnum aff ná svip-
uffu kjörfylgi og Framsóknar-
flokkurinn, þótt þingmannatala
hans væri þriffjungi lægri en
Framsóknarflokksins vegna
ranglátrar kjördæmaskipunarj
En um svipaff leyti fór klofn-
ingsstarfsemi konuuúnista aff
bera árangur. Hámarki náffi
hún meff klofningi Alþýffu-
flokksins 1938 og stofnun Sósí-
alistaflokksins. Ef t»l hans liefði
ekki komiff, hefði flokkur
íslenzkra jafnaffarmanna áreiff-
anlega veriff næststærsta afliff
í íslenzkum stjórnmálum á
undanförnum áratugum.
Hvers vegna er ég aff rifja
upp þessa einföldu sögu nú?
Þaff er af því, aff mikiff má
af henni læra og að margt bend
ir til þess, aff einmitt á undan-
förnuní árum lvafi margir af
lienni lært.
Þeir menn, sem ætluffu sér
aff „sameina íslenzka alþýffu“
1938, hafa sundrað kröftum
hennar meira en nokkrir affrir.
Þeir menn, sem stofnuffu Al-
þýffubandalagiff 1956, juku á
þann klofning. Þetta „samein-
ingarlið“ stendur nú uppi þrí-
klofiff, sundraffra en nokkur
hópur manna, sem áffur liefur
staðiff saman í íslenzkum stjórn
málum. Enginn hygginn maffur
með heilbrigffa dómgreind get-
ur framar trúaff því, aff stofn-
un nýrra flokka vinstri manna
sé leiffin til þess aff efla áhrif
í íslenzkum stjórnmálum. Þess
vegna eiga íslenzkir jafnaffar-
menn aff fylkja sér um Alþýffu-
flokkinn, en ekki styffja Alþýffu
bandalagiff, sem auffvitaff er
stjórnaff af kommúnistum, né
smáflokk, eins og Samtök iFrjáls
lyndra, sem aldrei getur öfflazt
nein áhrif. Kommúnistarnir
eiga aff vera í sínum flokki, þar
sem Sósíalistafélagiff og Æsku-
lýðsfylkingin mynda kjarnami.
Vitaff er, aff ýmsir jafnaffar-
menn, sem nú eru utan Alþýffu
flokksins, segja, aff þeir geti
ekki stutt hann, meffan hann
hafi stjómarsamstarf viff Sjálf-
stæffisflokkinn. En þaff er auff-
vitaff ekkert náttúrulögmál, aff
Alþýffuflokkur og Sjálfstæffis-
flokkur stjórni landinu saman.
Engin ríkisstjórn er eilíf. Þeir
íslenzkir jafnaffarmenn, sem
eru andvígir samstarfi viff Sjálf
stæffisflokkmn, eiga aff berjast
gegn slíku samstarfi innan Al-
þýðuflokksins, en ekki utan
hans. f Alþýffuflokknum ræffur
lýðræffislegur meiri hluti. Und-
anfarinn áratug hefur yfirgnæf-
andi meiri liluti Alþýffuflokks-
ins taliff samstarf viff Sjálf-
stæffisflokkinn vænlegustu leiff
ina til þess aff stuöla að fram-
gangi stefnumála Alþýffuflokks-
ins. Þaff er meiri hluti Alþýffu-
Gylfi Þ. Gíslason
flokksins hverju sinni, sem tek-
ur ákvörffun um, með hverjum
sé unniff í ríkisstjórn, effa hvort
starfaff sé í stjómarandstöðu.
Um Framsóknarflokkinn er
þaff aff segja, aff hann er fyrir
löngu ekki affeins orðinn aftur-
lialdssamasti flokkur landsins,
heldur einnig ekki síffur tæki-
færissinnaffur en Alþýðubanda
lagiff. Enginn fullvita maffur
efast um, aff hann væri reiðu-
búinn til samstarfs við Sjálf-
stæffisflokkinn hvenær, sem
hann ætti kost á því, og aff
sú stefna, sem
flokkurinn og Sjálfstæðisflokk-
urinn mundu framkvæma, yrffi
íhaldssöm og launþegum fjand-
samleg, eins og margra ára
fyrri reynsla sýnir. Framsókn-
arflokkurinn væri einnig áreiff
anlega reiffubúinn til þess að
Stjórna landinu meff Alþýðu-
bandalaginu, ef hann ætti kost
á því, og sýnir þetta auffvitaff,
aff lionum er í raun og veru
sama, á hvort borffiff hann rær,
ef hann ætti kost á affild að
ríkisstjórn. En sem betur fer
er engin hætta á því, aff þessir
tveir flokkar fái meiri liluta á
Alþingi.
Framsóknar-
Af öllum þessum sökum er
ljóst, aff Alþýffuflokkurinn lief-
ur úrslitaaffstöðu í islenzhum
stjómmálum, úrslitaaffstöffu,
sem hann hefur reynzt fær nm
aff ráffa yfir á undanfömum
ámm. Þetta er skýringin á því,
aff Alþýffuflokkurinn hefur á
undanförnum ámm veriff vax-
andi flokkur. Hann er eini
flokkurmn, sem hefur unnið á
í hverjum kosningunum á fæt-
ur öffrum á undanfömum ár-
um. Hann hefur unniff á, af því,
aff Alþýffuflokkurinn hefur tek-
izt á hendur ábyrgff, reynzt
vandanum vaxinn og komiff
fram fjölmörgmn áhugamálum
almennings í landinu.
Mörg vandasöm mál bíffa nú
úrlausnar. Kjaradeila og verk-
fall stendur yfir. Alþýffuflokk-
urinn telur, aff sem betur fer
sé nú hægt aff veita launþeg-
um verulega kjarabót. Hann
vill, aff sú kjarabót verffi raun-
veruleg, en ekki fólgin í fjölg-
un æ verffminni krónupeninga.
Aff því mun Alþýffuflokkur-
inn stefna, aff lausn kjaradeil-
unnar bæti kjör launþega
sem mest og verffi jafnframt
réttlát fyrir heildina.
Þessar borgarstjómarkosning
ar eiga aff sýna vaxandi fylgi
Alþýffuflokksins. Hann gengur
bjartsýnn og einhuga til starfa
í þessum kosningum. Hann ósk-
ar eftir efldu umboffi til þess
aff vinna fyrir góðan og réttan
málstaff, í borgarstjórn Reykja-
víkur, í bæjarstjómum, í sveit-
arstjórnum um allt land.
Sigur Alþýffuflokksins í þess
um kosningum yrffi sigur góffs
málstaffar. —
Gylfi Þ. Gíslason.
TR0LOFUNARHRINGAR !
; Flfót afgréfSsla
| Sendum gegn pósfkýoftj,
OUÐM; ÞORSTEINSSP|)t
guílsmiður
Bankastrastr 12.,
i
t