Alþýðublaðið - 07.10.1970, Blaðsíða 2

2 „'MiÖvíkudag’ur 7. októbef 1970
Götu
Gvendur
; □ MóðudöKKvi yfir Hvalfjarðar
| mynni og hvergi sér í
SKarðsheiðina fögru.
j □ Við þurfum að Kunna að
Klæðast í ull og sKjnn
□ Hvers vegna eKKi að
sKemmta sér úti í óveðrum?
□ Um dansKan saKamálaþátt í
sjónvarpinu.
ÞESSA DAGANA andar
kalt af norðri. Úr gluggum Al-
þýðuhússins sé ég útá úfinn
fsjóinn. Það er móðudökkvi
tvfir Hvalf jarðarmynni og
Bivergi sér. í Skarðsheiðina
jfögru. Allur svipur landsins er
jþví Iíkastur sem komið sé fram
yfir vetumætur. Skyldi vetur
æ.tla að leggjast svona snemma
að? Sumarið var kalt, meðal-
■liiti 'allra mánaða í sumar víst
undir meðallagi. Oft var gott
•og hlýlegt veður í september,
en samt náði liitinn ekki meðal
iagi. Og október verður naum-
ast hlýrri en venjulega ef svo
fer fram sem horfir.
' ■ 5
ÞEGAR KÓLNAR þurfa
5 menn að klæða sig betur. Þetta
jþykja sjálfsagt engar fréttir, en
er samt ekki út í loftið sagt.
1 Við eigum góð hús núorðið, fs-
lencjingar, og hitum þau vei
•upp, stofuhiti er víst aimennt
■ um eða yfir 22 stig. Og við
*. höfum á síðustu áratugum lagrt
1 -að klæða okkur einsog tízka
* er um heim allan samkvaemt
París. -Það gerum við náttúr-
Íega inní -okkar hlýju húsum,
en það gengur ekki útí íslenzku
'vetnai-veðri. Ég hef séð fólk
fjöll á blankskóm. En þá var
ekki heldur fátítt ,að menn
gengju með fína hatta útí roki,
en konur tippluðu á hælaháum
skóm og silkisokkum í krapa-
elg á götunum. Nú er fótabún-
aður þo skárri, líklega mest aif
því traustara skótau er komið
í móð.
I
EF MENN ERU vel klæddir
geta illviðri vetrarins verið
skemmtileg. Það er staðreymd
•að margir knáir kaiiar
skemmtu sér í stórviðrum áður
fyrr, þótti gaman að berjast við
•storma og hríð. Það gætum við
■enn. Þeir sem það iðka mega
•bara ekki vera lu'æddir, e<n oft-
ast er lítil ástæða til að vera
óttasieginn í vondu veðri ef
■allui' útbúnaður er þokkaiegur.
Slikur ótti er pftast jafn ástæðu
laus Pg myi'kfælni. Nú iðkai-
fjöldi manna að skemmta sér
í brimi. Kannski verður það
einhvern tíma, tónjstundaiðja
manna að vera útí fái'viði'um,
takast á við þau og reyna þami-
ig á karimennsku og þrek?
★
KONA af dönskum ættum
sendir mér eftirfarandi bréf:
„Góði Gptu Gvendur, Mér
þætti vænt um ef þú kæmir
smá arðsendingu tii sjónvai'ps-
ins fyrir mig. Ég vil fyi'st þakka
sjónvarpinu fyrií gþða skemmt-
un og mikinn h'óðleik sem það
hefur veitt mér og fjölskyldu
minni. Nú er byrjaöur dan.sk-
ur sakamáliaþáUur (sennilega
mjög sp.ennandi) mór skilst að
hann eigi að vpra sýndur einu
sinni í viku, á þriðjudögum.
En nú finnst mér og fleirum of
langt að bíða í viku eftir næsta
þætti, því vildi ég fara fram á
að þessi þáttur verði sýndui’
tvisvar í viku. og jafnvel yröu
syo báðir þæ.ttirnir ,endursýnd-
ir á laugardögum. Ég veit um
mai’gt fólk sem vjnnur t,d. vakta
vinnu og getuv því ekki hoa'ft
á sjónvarpið á hvei-ju þriðju-
dagskvöldi. Ég vjl að lo.kum
þakka þér Göítu Gvendur fyrir
mai'gt gott sein þú hefur s.ki'if-
að í Aiþýðublaðið'k —
vera að krókna á viðkomustöð-
um strætisvagna ef biðin eftir
• vagninum fór. fram úr fimmtán
. minútum, og dæmi eru um að
. fólk, einkum kvenfólk, að ég
ætla, sem vai' að dauða komið
■að heita mætti á stuttri göngu
•milli húsa í .vondu veðri.
OKKUR ER mikil þörf að
venja okkur á að-'klæðast ull
og skinnum, i kuida og fjúki1
aJtti Islencihigur a'ö klæðast
iföðuria ndsbux um og síkinnfóðr-
•aðri úlpu, því aöalatríðið er
jú .að mánní iíði vel þótt ekki
' sé klæðnaðurinn endilega eftii-
' ströngusiu tízkuíyrirmæium frá ’.
París. Rauxiar er meíri skyn-
semi í þessuui hlutum nú en
óður. Fyrii'- 3(l;-áfum vai’ gert
'grín að mönnum sem gengu á
TRpLQFUNARHRltfGAR
l FIÍ6t fifgróiðsla
I Sendum gegn pósfkiíSHfc
QUÐM. ÞORSTEINSSOJ*
gullsmiður
Oanfiastreetr 12.,
□ HÓPUR bandai'ískra vís-
indamanna hefui' e£ til vill
uppgötvað eðli krabbameins-
ins. Meginatriði þeirrar kenn-
ingar er í fám orðum sean hér
segir:
★ Kannski em allar mann
eskjur og allar skepnur fsedd-
ar m,eð vísi aö kraibþamekú
— sofandi krab.b,am,ein,Síyeirur
í milljónatali í hveari líkams-
frumu sem einskanai' arfleiíð
frá foreldrum sinum.
★ Þessi arfur er ekki skað’
legur fyrst í stað. í rauninni
á hann vissan þátt í eðlileg-
um vexti og lífsþrpska. Síðan
er honum haldið í skefjum eða
hann er b.undinn af vissum
„fjötrandi“ efnum.
★ í sumum tilvikum verð-
ur hann, samt sem áður, vii'k-
ur aftur — vegna ellihrörn-
unar, eða erfðra líkaans.veik;-
leika, eða utanaðkomandi
efnafræðilegra álirifa eða
geislunar. Þá verður hann að
krabbameini.
Þessi nýja og samræmda
kenning varðandi eðli og or-
sakir krabbameinsins, sem
studd er nýjum sönnunargögn
um, vai' borin fram af dr.
Robert J. Heubner, starfs-
manni við Ki’abbameinsstofn-
un Bandarikjanna á fundi í
vísindaakademíunni í New
York, nú fyrir nokkrum dög-
um.
★ ADRAR
KENNINGAR.
Komið hafa fram aðrar
veirukenningar í ,sambandi
við krabbamein, meðal ann-
ars byggðar á þeirri hugmynd
að lifandi skepnur gangi með
duldar krabbameinsveiriir. —
En dr. Heubner, sem er einn
af fremstu nútíma veimsér-
fræðingum, h'efur að undan-
förnu unnið að hugmyndum,
sem teljast verða gerólíkar
flestum áður framkomnum til
gátum. Hann katlar það sjálf-
ur afstöðu sem sé „gersam-
lega ný í náttúrusögunni“
gagnvart rfssum meinæxla-
veirum og eðli þeirra. Sann-
anir hans em meðal annars
þessar;
★ Hann og starfsbræður
hans hafa uppgötvað and-
„g'en“ eða sjúkdómsvalda sem
rekja má til vissra veiru-
flokka í líkamsvefjum katta,
músa, kjúklinga og hamstra.
Þessar veirur eru af svoköll-
uðum C-ílokki RNA veirrrj,
en í þeim fiokki er m'eðal ann
ars „Rous Sarcoma", kjúkl-
ingaveiran — fyrst einangruð
1911 — veira sú sem veldur
hvítblæði í músum, sem tókst
að einangra 1951. RNA, efnið
sem þessai' veirur eru mynd-
aðar af, gengur fyrst og
fremst að erfðum.
★ Hin sannandi viðurvist
and-„genanna“ h'efur verið
staðfest með ýmsum ónæmis-
tilraunum.
★ Það hefur sýnt sig að
þetta efni verður til í miklu
magni í þeim likamshlutum
og líffærum, sem taka út vöxt
og þroska á skömmum tíma —
æxlunarfærum, blóðmynd-
andi líffærum og meltingar-
færum.
Skyldar, en þó ekki eins
augljósar sannanir hafa kom-
Framh. á bls. 4
Jón Sigurðsson:
SVAR TIL KRISTJÁNS RAGNARSSONAR
□ KRISTJÁN Ragnarsson
fnamkvæmdagtjóri L.andssam-
bands ísl. útveg$manna skiúfai’
gi-ein í Morgunbiaðið í dag
vegna þeirra fáu. orða er ég
; sagði í þætti Ólafs. R. Gríims-
; sonar „jþingið og þjóðaj'S]cútain“
| sem nýlpga var fluttur í sjón-
j vai-pinu og vei'ður endurtekinn
' inæsta laugai-dag. Sérstaklega
er það fyrirsögn greinarinnar,
sem gefui' tiiefni til leiðrétting-
ar, þar sem gefið er í skyn, að
við höfum við samninga lofað
því að sækja ekki meira í garð
útvegsma-nna en þau 6 % er við.
fengum um s.l. ánamót af þeim
27—37% sem voru tekin af
sjómönnum haustið 1968 með
lögunum um ráðstafanir í sjáv-
arútvegi vegna gengisfellingar
ísienzkrar krónu.
Að við samningsmerm sjó-
manna höfum lof að nokkm j í
■því efni er hreinn uppspuni óg
að engu hafandi.
Hins vegar get ég íyrir mitt
leyti látið vita, að ég hefi marg-
sdnnis lýst því ýfír við ráðandi
1 iriénn í 'sjávai'útvégsmálum, áð
það sé ætlun sj ómannasamtali-
•anna að sækja þetta aftur til
útvegsmanna í áföngum.
Fyrsta áfanga náðum við í
ársbyrjun 1969 í formi lífeyr-
issjóðs í. áfpngum fyrir báta-
mennina svo og greiðslu upp í
fæði, þótt sjómenn greiði sjálfir
hluta af því að sínu leyti í út-
flutningsgjaldinu. sem ætlað er
iaS standa undir þeim kostnaði.
Öði'um áfanga náðum við um
síðustu áramót eins og áður
segir.
Þriðja áfanga viljum við svo
ná nú, áður en nýtt ár byrjar.
Þá minnist Ki'istján á þau
oyð mín um að; Sjóinannasam-
bandsþing muni samþykkja
uppsögn samninga og spyr
hvemig það megi verða.
Þótt þannig sé tekið til orða,
á ég að sjálfsögðu ekki við, að
það eitt gildi gagnvart útgerð-
armönnum, þar sem hvert fé-
lag fyrii’ sig er sérstakur samn-
ingsaðili, en töluverð áhrif mun
’ það hafa á félögin ef þing
sjómannasamtakanna samþykk
ir áskorun um að þau segðu
samningum upp, þar sem mætt-
ir verða á þinginu flestir forr 1
ystumenn þeirra félaga semí
aðild eiga að kjarasamningum
bátamamia. I
Sem syai’ við því sem
Kristján segir í lok greinaci
sinnar um þau orð er ég við-
hafð.i vai’ðandi óð,ayerðbólgu,
um að c.g myndi reyna að hafal
áhiúf í þá átt að kaup- og kjara
samningum verði sagt upp
og samið til stutts tí.ma eða
s.ettur taxti ef verðgæzlufrum-
vai'pið yrði flutt að, nýju og
samþykkt, vil ég segja, að þ^J
er rétt, að sanmingai’ -yrðu ekki
lausir víðast hvar fyrr en 1
október, en það er eitki lan.guri
íími, þar sem gei't ei' ráð fyrifl
að lögin taki ekki gildi fyrr en
ái' væri liðið frá samþykkt:
þeii'ra. miðað við að þau helöu
verið samþykkt á s.l. vori.
Lögin, ef samþykkt verða,
gætu því í fyrsfca lagi tokið
gildi næsta vor, eða næsta sum-
iar og væi'i þá ekki um langBjni
tíma að ræða, sem þau yrðu i
gildi, þar til samningai’ gætu
vei’ið lausir. —
Reykjavík 6. olct. 1970.
Jón Sigurðsson.