Alþýðublaðið - 09.10.1970, Blaðsíða 2

2 Föstudagur 9. öktóber 1970
, □ Fyrirspurnir um heiðagæsir og
hvort Bretar ;skjjóti þær á \
vetrum.
• - i pir .. - - „
}
, o ^kringileg iSja aS dunda sér
,, við að drepa
, □ Kaffi á að vera kaffi en ekkí
hr^abrauð eða $konrok.
O Norræn samvinna í framkvæmd,
halelúja! '
□ Um eyðslu ungra og gamalla —
þótt við deyjum ekki lengur úr
hor þurfum við ekki að lifa
einsog tíf!.
□ Ó. J. HEFUR STUNDUM
sent mér liuu. Nú Jief ég fengið
frá honum nokkrar fyrir spurn-
ir sem ég læt hérmcð á þrykk
út ganga: „í kvöld, 4. 10., var
viðtal við sendimann sem mætti
á fundi vegna heiðagæsarinnar
íslenzku. Langar mig til að
bera fram þá frómu ósk að þú
útvegir svör við eftirfarandí fyr
írspurnuni: 1) Greiða fslending
ar kostnað í sambandi við'
fimdahöld um gæsir þessar úti?
2) Hvar eru gæsirnar á vetr-
um? 3) Er það satt að Bretar
skjóti þessa fugla allnokkuð
þann tíma sem þeir staldra við
í Bretlandi? — Ó. J.“
I
EKKI GET ÉG svarað þess-
um spurningum .en ég vona að
ihlu'taðeigandi aðilar sendi mér
lípu þar um. Ég get í stöðunni
elSk'ert gert annað en ég vona
laðj heiðg'gæsin fái að vei’a í friði.
'Mér þyjkir ebkert að þvi að
fjí óSýrt rafmagn — þótt svo
undarlega takist til að eftir því
sem við framleiðum meira „ó-
dýrt onafmagn" verður raf-
magnsverðiö hærra fyrir okk-
ur venjulegt fólk í landinu —
'en ég er ekki alveg með á það
isjóriarmið >að hægt sé að rneta
fugla til fjár. Það má vel vera'
lað Bretar skjóti gæsír, það ger-
um við líka. En að drepa fugla
iag önnur m!e*Snlaus '’lkvikindi!
upp á grín oig af því maður
veit ekki hvað hanm á af ser
iað gera þykir mér fá.dæmia
skrþigileg iðja og minna helzt
á .það camdur .ungra drengja,
■uaujmasi: af ovitala'ldri að drep’a
flugur i gluggum af því þeír
eiuj óáuægöir irieo sjaíía sig og
leigfet að. vera tiiL G.æs e'f mikilu
skefnmtil.egri iifandi en dauð.
■ *
ÉG ER ÖLDUNGIS
HLES.SA .á því hve margir hafa
snúið sér .til mín síðustu daga,
með umkvöitunum um vont
kaffi. tíegja þeir að nú þurfi'
þrjár.|3keiðar af .Ríó-kaffi í þá
könnu þarsem áður nægðu
tvær, svo drekkandi verði. Sjálf
ur hef é,g rneð góðum árangri
dj-u.kkið Río-kaffi tii skamms
tíma, og vissi ekki annað en
það v.æri sæmilegasta kaffi.
Kaffi verður auðvítað að vera
kaffi en ekki ha;gidabrauð eða
skonrok, svo vísað sé til sögu
af Norðurlandi um bónda sem
kom á engjar -til fólks síns á
kaffitíma og mæiti til þess svo-.
felldum oi'ðum: „Kaffið er búið
,hjá konunni, en ég kom bai'a
með hagldabrauð og skonrok i
staðmn“. En verst er að ég veit
ekki hvort ég má hafa orð ,á
svonalöguðu. Kannski .verð ég
dæmdúr fyrir atvinnuróg, eða
samkvæmt einh.verri lainnárri
formú!u S’pm ætluð er til
að meina mönnum að segja
sannleikanin.
★
NORRÆNA SAMYINNU í
framkvæmd vil ég fcaiia þá
ráðstöfun göfugra frænda vorra
i Skandinavíu að banna auglýs-
ingar frá .Loftleiðum í samnoa’-
í’ænum auglýsiinga-pésum. —
Reglmi á að vera þessi: „ísland
má.auglýsa mbð okfcur alstaðgr
þarsem það er lakara eð dýi’ara
en við. Ef það slær okkur dug
lega við á einhverjum sviði þá
sfcal það . undirþrykkjast.“! —
Norræn samvinna í frarn-
kvæmd! Halelúj a!
k
ÉG .MINNTIST um daginn á
peningaieyðslu bai'na og ungl-
imga í sambandi við frásögm
ungs manns um 14—1.6 ái’a
krakka sem komu á leigubílum
á pop-hátíð, í tilfelli þarsem
fólk af minu tæi mundi hafa
farið í strætisvagni. Um þetta
lief ég fengið' þá fyrirspurn.
hvort. ég kunni- no'kkur ráð að
gefa alm'enningi sem stuðlað
.gætu að meiri, spársemi ungl-
inga. Það hef ég.því.miður ekki,
veit aukheldur ekki til að nokk
ur gangi með neina slífca töfra-
formúlu uppá vasann. Ungt
fólk eyðir miklu af því foreldr-
arnir, eyða mifclu, og 'gengur oft
ast lemgra en þeir í hverju sem
þvi fel'lur í fari þeirra. Vafa-
laust kemur fleira til. Það ,er
farið að bóla á allt öðru visi
hugsunarhætti hjá ungu fólki
helduren áður þekktist, allt ann
arri innstillingu. Kamnski er
'eyðslusemi einhvem veginm
partur af henni?
OG SVO FÁEIN ORÐ um
■eyðslusemi yfirleitt. Penimgar
em auðvitað ekki til annars en
'eyða þeim, spurningim er bara
hv'enær og hvernig? JEf við er-
um heimsk eyðum við h'simsku
lega. En nú eru þrátt fyrir allt
að einu leyti miklu meiri pen-
ing'ar til en áðui'. Menn óttast
Framh. á bls. 4

eJU-J
MINNÍNGARORÐ:
KENNARI, HÚSAVÍK
□ A.ð kyöldi miðvikudagsins
30. sepfember s. 1. barsi mér sú
fregn, að hi.nn gamli, góði vin-
ur minn og samstarfsmaður, Jó
hannes Guðmundsson, kennari
á Húsavík, hefði andazt síðdegis
þennan dag, 78 ára að aldri o.g
þremur máouðum b.efur.
Þó að mér yæri raunar kunn-
ugt um, að líkajnSiþrek hans
vær.i nijög að þverra ,á síðustu
mánuðum, kom imér íre.gnin
■epgu að síður á.óvart. Ég hafði
vona.zt til, að v.ið fengjum enn
ein;u sin.ni að hiltast, ræð.a á-
bugan'úl okkar, sem voru svo
möi;g, pg rekja gamlar mi.nni,n.g-
ar.iJSn þaunig er það alltaf. þeg
ar gp.ðir. vi,nir hverfa af sjónar-
syiði, hyprt s'em æviárin eru
fleiri eða færri. BrQttfpr þ.eirra
kemur ætfð á .óyant. - Við. eigum
svo erfiilt með að sæfta qivkur
við, að þeir s.éu raunve.r.ulega
farnir fi;á okkur, að við ge.tum
aldrei frajnar hotið samv.ista við
þá, aldrei framar dejlt við þá
geði.
Jáhannes naut .þeirrar gæiEu
að halda fullu andlegu þneki
sínu allt ti'l hinzta dags, pg er •
mér tj.áð, að á;hugi hans fyrir
framgap.gi góðra mála hafi einn
ig verið jafn fölsbvalaus pg fyrr.
Þannig er gott að hverfa til
nýrra.. heimkynna að loknu
löngu og farsælu lífsstarfi. Hann
andaðist, í tíj.úkrahúsi Ilúsavíkur
eftir aðeins fárra daga legu.
Jóhannes Guðmundsson var
KelduibV'erfingur að ætt, fædtiur
að Þórólfsstpðum, sem nú eru
koim.mr í ey.ði, sonur h.jónanna
Guðroundar bónda þar Páisson-
ar bónda í Ausíurgarði Vigfús-
sonar og lconu hans Sig.m'v;eigar
Jöhannesdóttur hreppstjóra í
Keldunesi Pálssonar. Að hpnum
stó.ðu íraustir og gáfaðir ætt-
stofnar sem sjá meðal annars
af því, að nákpmnir ætitmgjai'
hans eru þeir Kristján Jónsson
Fjallaská'I.d og h.inn víðfrægi
pnestur og t i tihöfundur Jón
Sveinsson —r Nonni. Jóhannes
kennari hlaut lífca í vöggugjöf
möng af hinum glæsilegu ein-
■ kennum ættar sinnar. Hann var
hinn mesti skýri eiksmaður,
skáidmæltur ágætilega og rit-
fær, eins og kunnugir bezt vita,
og víðlesinn djúphyggjumaður.
En beztu eðlisieigindir hans voru
þó tvímælalaust trúmennskan,
einlægnin og hjartahlýjan, sem
kom fram í dagilegum störfum
hans.og samsfciptum við m'enp
og má'lleysingja, og baráttuvilji
hans í þágu góðra málefna og
göfugra liugsjóna. Slíkur maður
er ætíð æskilegur . þegn og far-
sæOl fræðari.
Jóhannes kennari lauk gagn-
fræðaprófi á Akurieyri vorið
1914. Næstu 3 vetur vra hann
kennari í Eyjgfirði og Keldu-
hverfi. En haustið 1917 varð
han.n kennari við barna- og ung-
lingas'kólann á Húsavík, og þar
starfaði hann samfellt til árs-
ins 1962 að einu ári undan-
skildu, ,er hann var sjúklirigui'.
Þ.ótt Jóhannes næ.ði alls ekki
heilsu sinni að. fulfu á.ný á.þessu
ári, og raunar, ekki fyn’. en, eftir
alllangt ára.bil, sinpti hann alltaf
kennslustarfi sínu meira o.g
minna. og lengst af að fullu.
Þjónus.lualduL’ hans s.em fciennari
varð því óvenju langur, eða 44
ár á Húsavúik, er hann lét .af störf
um, eins pg.lög mæla fyrh’, þeg-
ar hann vapð sjþtugur. En þar
Jóhannes Guðmundssoii.
sem heilsan var enn góð og
starfsáhuginn mikiiM, stofnaði
hann smábamaskóla, sam hann
starfrækti á heimili sínu nökfcur
næstu árin, og sinnti auk þess
stundum tímákennslu við barna
skólann. Með þessum síðuslu
lcennsluárum í smábarnaskólan-
um og farkennsluái’iunum fyrstu
þremur, náði hann 52 ára stanfs
aldri s.em kennará og mun það
næsta fágætt. Sýnir það b’etur
en orð fá lýst, hvílík trúmennska
hans var við allt, sem hann tók
að sér.
Síðustu tivö til þrjú árin starf-
rækti hann ekki smábarnaskóla
sinn, en kenndi þó alltaf eiittt-
hvað barnabörnum sínum, sem
voru yndi og eftirlæti afa síns.
En þar sem starfstþrekið var
énn töluvert og áhuginn alltaf
brennandi, sat hann ofitast langa
stund á hverjum d'egi við skrif-
borð sitt ýmlst við að frumsemja
eða þýða úr Norðuitlandamálum.
Ei' mér t. d. kunnugt um, að
hann þýddi tvær skáldsögur eft
ir norska rithöfundinn kun.na,
Joihan Bojer, og hiefur önnua’
'þeirra verið Jesin í útvarp. Þá
tókst honum einnig að ljúka a.
m. k. vissum þáttum úr æv'sögu
sinni og að ganga frá b'eztu Ijóð
um sínum, sem væntan'ega
verða bráðliega gefin út í bck«'
arformi. Og dagbök skrifaðí
hann um áratugí, íþangað til
hann. yar fluttur í sj.úkKa'".' ;,ið
rétt fyrir andlát sitt. Þpnnig
auðnaðist þessum trúa. pg trausta
þegni heilsa pg þrek t.il að vinn.a1
að einhver.ium hugðarm'i.l.LUTi
.sínum aillt til hinztu daga.
Eins.og nærri má,.g?ki. ic.vn-'
ast siíkir hæf'Iei'kamíenn e: og
Jóhannles G'uðmundsson ke.nn-'
ari, engan veginn hjá þv' að
taka að sér margvMeg trv.'i.Lð-
arstþrE fyrir byggðarlag s.'it,’
auk aðalstarfsins. Hap.n ýfitl
lengi sæti í hreppsniefnd og
stjórnum ýmissa.félaga p,g le.ystl
þar af hendi mikið og fþrni'iúsii
starf, ekki sízt í þágu bi.u.d; ’ t.is-
og barnaverndarmála. Attu þlncÉ
indissamitökin þar einn af sm-
um beztu og traustusiu fuHtrú-
um og raunar öll samtþk, sem
vinna markvisst að hpilu upp-j
eldi æskunnar.
A fyrni hluta ævinnar v”’ Já
hannes lengi vegavenkstjóH á
sumrum nor.ðanlands. *
Jóhannjes var mjiki'll hamJ'iöjií
maður í einkalífi. Hann vari
kyæntur frábærri konu, S'viði
Sigurjónsdóttur, æt'taðri a.f Tiör
mesi, sem lifir mann sinn. H.ún
hefur ekkl aðeins búið bpndá
sinum og börnum úrvals hc'rnj'li1
af sinni kunnu umhyggiu og
smékkvísi, .h'eldur einníg rpvnzí
það bjarg. siem aldrei bjfa.ðist,'
meðan erfiðlei'kaárin stóðu yfir
veana bieilsuleysis húsþpndans,'
Andlegur styrlcur hennar o" Jrú'
á feaurð og tiigang lífsins lief-;
ur aldrei haggazt.
Börn þeirra h.jóna eru. f.iþgm’:
Siþfn, húsfreyja á FjW”m 1
KieJd.uibvei’.fi, gj,frt Héðni Ó’afs-
syni bónda þan’,
Sigurjón, skól.astjóri G.agn-
fL’æðaskóla Hú3,ar"’kur, kvæ.nlur'
Hei’dísi Guðmundsdótlur,
Asgeh’ Guðmundur, forftjórí'
Innikaiupasitofnunar rík'siins','
Beykjaivrik, kvæntuir Sæunní
Sveinsdóttur, og
Gunnar Páll, kjötiðnaðæ-mað
ur, Húsavík, kvæntur Arn.björgií
Sieurðardóttur.
Ég áLti því láni að fagna að
vera náinn samstarfsimaður Jó-
‘hannesar Guðmundssonar f
tattugu ár, þegar ég var skóia-i
stjóri á Húsavik, og þekki: hann
því vel af ökkar löngu og mang
víslegu samskiptum. Ég teJ það.
mikið happ fyrir mii'g að hafa
fengið að kynnast ' þessum á-
gæta mannkostamanni, sem
alltaf var reiðubuinn að leggja'
hverju góðu máli lið, og aljtáí
tiilbúinn til aðstoðar og sam-
Framh. á bls. 11