Alþýðublaðið - 19.10.1970, Blaðsíða 10

10 M'ámidagur 19. október 1970
MOA aVART1NSSON:
komið hingað neðan úr kaup
stað akandi í eineykisvagni
með fjaðrapúða.
En reyndin var nú samt
sú að það voru engin böm
héma á bænum; að minnsta
ko&ti ekki böm, sem ég gæti
leikið mér við. Það voru að
vísu þrjú þurrabúðarbýli í
nágrenni við bóndabæinn og
þar voru böm, en mamma
sagði að það væru reifabörn,
Þar vonx líka fuHorðin hjón
ög þau áttu börn, sem voru
farin að heiman. — Mamma
sagði að' þau hefðu farið til
Ameríku. Ég var þá alein af
bömum hér á bóndaibænum,
og var þó jörðin ekkert smá-
ræði, níutíu hundruð eða vel
það. Það var langt til næsto
bæjar og ennþá lengra í skól-
ann, minnsta kosti þrír mílu-
fjórðungar. Það var of langt.
Það verður að hafa það, þótt
þú komist ekki í skólann í
vetur. Að réttu lagi átti ég
nú að vera búin að vera þrjá
mánuði í skólanum.
Nei; það var ekki því að
heilsa, að ég fengi að leika
mér við börn. Þess í stað varö
ég sjálf mamma. Ekki svo að
skilja, það skeði ekkert krafta
verk og nafnið mitt stóð al-
dnei í dagblöðunum þess
vegna. Ég gerðist n'efnitega
móðír barnsins hennar Olgu.
Ekki þannig að skilja, að
ég væri neitt sérlega hrMin af
þessu. Hitt var sanni nær, að
það atvikaðist af illri nauð-
syn. Það vair nefnileiga keypt
þreskivél á bæinn; hún gekk
fyrir gufu og var svo afkasta-
mikil, að hver, sem vettlingi
gat valdið, varð að fara og
taka þátt í uppskerunni. Og
r'eifabamið heninar Olgu var
fengið mér í hendur til vai’ð-
veizlu.
Á hverju kvoldi í beila
viku gerði mamma varlia aran-
að en laga til í herberginu
okkar; stjúpi minn hjálpaði
henni meira að segj'a, þegar
hann gait því við komið. Og
að þeim tíma liðnum var lika
orðið reglulega fallegt um að
litáét, famnst mér. Veggirnk
voi-u kríthvítir og hreinir,
ekki lengur neinar skellur. —
Fyrir gluggunum voru glugga
tjöld. Fyrir tveimur þeirna
voru síðar gardínur og fyrir
þeim við eldavélina var bara
kappi. Stjúpi hafði búið til
borð undir gluggann við elda-.
vélina. Það gerði hann úr stór-
um umbúðakassa.
Það er ekkertt varið í það
að hafa síð gluggatjöld fyrir
eldhúsgluiggum, sagði mamma,
Helmingurinn af herberginu
var stofa og hinn heimingur-
inn var eldhús. Það var næst-
um því fínn'a hérna heldur en
í stofunni okkar við gamia
Eyjaveginn, og þó ....
Þegar marnma var búin að
koma öllu fyrir eins og hún
fékk bezt kosið eftir efnum og
ástæðum, þá bauð hún Olgu
í kaffi.
Ég var svo spennt að fá að
vita, hvernig Olgu myndi
lítast á hjá okkur, að ég næst-
um því gieymdi eplunum, sem
ennþá héngu uppi í ntokt'a
trénu fyrir utan og hvorki
ég né frostið höfðum getað
komið til jarðar. Seint og um
síðir kom Olga mieð litla
barnið í stranga. Utan um
strangann hafði hún vafið
karlmannsjakka. Sjálf hafði
hún í tilefini dagsins sett hár-
ið upp í hnút í hnakkanum.
Hún var í snjáðri vinnu-
skyrtu af manninum sínum;
ermarnar voru kiipptar af
uppi við olnboga. Svo hafði
hún gamla, bætta svuntu. —
Fötin voru gömul, hrein en
óstrauuð.
Hún þokaði sér eins og hálf
feimin innar eftir gólfinu og
það var rétt eins og hún
skammaðiist sín fyrir að stíga
á klútateppin hiennar
mömmu. Hún sagði ekki neitt,
bara litaðist um í stofunni.
Svo fékk hún loksins mál-
ið; Hedvig hefur víst þénað
•hjá fínu fólki, sagði hún.
Ó-nei, það hef ég nú ekki.
En hvers vegna heldurðu það,
Olga? Ég skildi vel að
mamma vissi alveg, hver-S'
vegna Olga^hélt þettar Ég
beið þéss míeð eftirvæntinigu
að heyra, hverju Olga svar-
aði. Hér var þó að minnsta
kosti ein mannvera, sem leit
upp til okkar. Og hvað ég
gladdist yfir því hversu Oiga
dáðist að öllu hjá mömmu. —
Henni fannst allt svo dásam-
legt, það sá ég á svipnum;
hún var ekki að gagnrýna
neitt. Það var auðséð, að
sjálf var hin nýgifta Olga
bláfátæk. Annars myndi hún
ekki hafa hrifizt svo mjög af
dýi'ðinni inni hjá okkur.
Mamma hafði málað rósir á
veggina. Olga hafði varla af
þíeim augun. Og svo vair það
drengurinn með froskinn. —
Hún gat ékki stillt sig um að
þreifa á froskinum.
Nei, ég hef aldrei þénað;
hjá „fínu“ fólki, endurtók
miamma. Ég hef bana þénað
hjá bændafólki. Og þar eign-
aðist ég telpuna mína, löngu
áður en ég gifti mig. Þaðan
í frá gat ég aldriei vænzt
þess að þéna hjá öðrúim en
fátæklingum.
En að hún mamma skyldi
nú þurf.a að Segjia þetta núna.
Ég sá lífca að svipurinn á
Olgu breyttist skyndilega. Nú
var hún ekki undrunitt og að-
dáunin l'engur. Að mamroa
Skyldi þurfa að segja h'snni
frá því að hún hetfði eign-
azt barn utan hjónabandsins.
Segja henmi frá því, sem allra
mest hnieykslaði „Ve'lstands-
fólkið“ og fékk það tii að
hrista höfuðin yfir. Einmitt
núna, þegair við voru-m kom-
in í kynni við persónu, sem
Vel myndi hafa trúað því að
við værum fínt fóík, þá eyðiV'
lagði raamma" strax með
mark’lausú blaðri allia möigu-
leika á áð hún fengi það- álft
á okkur.
Það er nú samt alveg eins
fínt hérna hjá þér eins og hjá
bóndanum á bænum, já,
meira að segjá núkið-'’fÉnna.:'
Ekki er þár 'hiéin gipísmýnd
eins og hjá þér.
Nei, mér bafði þá
azt. Við féllum ekkert í álit-i
hjá Olgu, þótt hún víssi að
HÚSNÆÐISMÁLASTOFNUN
ríkesiís ámirnm
Ný reglugerð - Nýjar stærðarreglur.
Hinn 2. okt. s.l. tók,gildi ný reglugerð um l'ánveit
ingar húsnæðism'álastj. Fjallar hún um lánveiting
ár til einstaklinga til byggingar nýrra íbúða, meiri
háttar viðbygginga eða til kaupa á nýjum íbúð-
uim; um lán til framkvæmdaaðiia í byg'gingariðn-
áðinum vegna íbúðabyggmga; um lán til bygging-
ar leiguíbúða í kaupstöðum og fcauptúnum; um
Éán til einstaklinga vegna kaupa á eldri íbúðum;
úm l'án til sveitarfélaga vegna útrýmingar heilsu-
spillandi hú'snæðis. Telur stofnunin þörf á að
vekja nú öðru fremur athygli á eftirfaranídi atrið-
um hinnar nýju reglugerðar:
1. Breytingar hafa orðið á þeim ákvæðum, er
gilda um íbúðarstærðir hinna ým'su fjölskyldu
stærða. Eru þau 'nú á þennan veg:-
,,Við úrskurð um lánshæfni 'Umsókna skal hús-
næðismálastjórn fylgja eftirfarandi reglum
varðandi stærð nýbygginga miðað við innan-
mál útveggja:
a) Fyrir ei'nstaklinga hámarksstærð 50 ferm.
b) Fyrir 2ja—3ja manna fjölskyldu, hámarks
stærð 100 ferm. í fjölbýlishúsum, en 110 ferm.
í einbýlishúsum.
c) Fyrir 4—5 manna f jölskyldu, bámariksstærð
120 ferm. í fjölbýlishúsum, en 125 ferm. í
einbýlishúsum.
d) Fyrir 6—8 manma fjölskyldu, hámarks-
stærð 135 ferrn.
e) Ef 9 manns eða fleiri eru í heimili má bæta
við hæfilegum fermetrafjölda fyrir hvern f jöl
skyldumann úr því með þeirri takmörkun há-
marfcsstærðar, að ekki verði lánað út á stærri
2.
íbúðir en 150 ferm.
TJm c- og d-liði skal þess sérstaklega gætt, að
herbergjafjöldi sé í sem mestu samræmi við
fjökfcvlidusfcærð. Við mat fjölskyldustærðar
skal einungis miðað við þá sem skráðir eru til
heimilis hjá hlutaðeigandi umsækjanla sam-
kvæmt vottorði sveitarstjórnar.“
Lánsréttur sérhverrar nýrrar íbúðar, sem sótt
er um lón til, ákvarðast af dagsotningu úttekt-
ar á ræsi (skolplögn) í gru'nni. Annast bygg-
ingafulltrúi hvers byggðarla'gs þá úttekt. Gild
ir þessi ákvörðun frá oig með 2. okt. s.l. og frá
og með sama tíma fellur úr gildi sú viðmiðun
er áður réði lánsrétti (úttekt á undirstöðum
í gnmni) (sjá g-lið 7. gr. rlg.).
Eindagi fyrir skil á lán'sumsóknum vegna
r nýrra fbúða verður hér eftir 1. febrúar ár
' P —ihvert, en eigi 16. marz eins og verið hefur til
I þessa. Tekur hinn nýi eindagi þegar gildi en
verður nánar auglýstur síðar.
|l Húsnæðismálastofaunin hvetur alla þá, er þessi mál snerta með
| einhverjum hætti, til þess aff afla sér hinnar nýju reglugerffar um
I lánveitingfr húsnæffismálastjórnar. Er unnt aff fá hana í stofnuninni
Isjálfri og eins verffur hun póstsentl þeim, er á henni þurfa aff halda
|og þess óska.
■1':.
r
Reykjavfk, 16. október 1970
HÚSNÆiISMÁLASTOF
LAUGAVEGI77, SIMI 2