Alþýðublaðið - 14.05.1971, Blaðsíða 5

KASTLJÓS
UM MISSERI eftir að Salva-
dor Allende og alþýðufylking
hans tók völdin í Ohile, er
byltingarstjórnin nú önnum
kafin við að undirbúa fram-
kvæmd víðtæki’a félagslegra
og efnahagslegra endurbóta.
I-essi bylting í Chile -fór -fram
með friði og spekt. Allende-er
fyrsti yfirlýsti sóUíalistinn. sem
komizt hefur til. valda i Lat-
ínsku Ameríku við lýðræóis-
legar- kosningar, Hægriöflin.
reyndu að stöðva -hann, bæði
með því að reyna að myrða
hann sjálfan, áður enn hann
var. settur í embættið, og meo
morðinu á varnarm.ráðherran-
um R. Schneider, siem neitaði
að taka þátt í samsæristil-
raunum afturhaldsaflanna. í
eitt skiptið varð Allende-sjálf-
ur að grípa til skolvopnsi.ns,
til að veria sitt eigið líf og
fjölskyldu sinnar. En nú-er að
sjá se-tti ró Sé komin á í iand-
inu.
Gerð hefur verið tilrauti til
þess í alþjóðlegum fjötmiðlum,
að sverta hina nýju stjórn
sósíialista í Cliile. Þar h-efur
því verið spáð, að með Valda-
töku hennar væri'úti-um allt
lýðræði í landinu, að komin-
únistar mundu hrifsa völdin í
Sínar hendur, efnahagslegt
öngþveiti muni skapast, og fé-
lagsleg uppláusn. Það er þó
•ekki langt síðan að hið íhaids-
sama blað, Daily Telegraph í
Lundúnum, varð að viður-
kenna, að Chile væri lýðræð-
islegasta ríki í Suður-Ameríku
nú, þá fjórum mánuðum eft-
ir valdatöku hins -marxistíska
forseta. „Frelsi til að gagnrýna
stjórnarvöldin — mikið stund-
uð dægrndvöl suður þar — er
á allan hátt óskert.“
★ Enginn „alþýðuher."
„Við höfum oi-ðið fyrir
i 'iíilnm
■ 'ViU'oliu . 't ii
barðinu á þaulskipulagðri á- vandamál að stríða. Síðast- að Allende hófst ti'l valda, ★ Revnt að liraða endurhéi-
róðursherí'erð í heimsb'löSun- liðið ár var þar ríkjandi eln- hafa Bandarikin 'og Chile s'eut um í landbúnaðarmáliuii.
um, að undirlagi hinna áhrifa- hver sú mesta verðbólga, ssm hvort öðru heldur kaldar
miklu aSiþjóðtegu fréttastofn- um gat í heiminum, 34,9 %, augnag'otur, þótt ekki s'é bein- Þó -eru viðf-ang?efnin o'g
ana og þá einkum þeirra, sem og hún verður ekki stöðvuð á línis hægt að tala um ó'vild vandamálin- hvergi viðlika t>g * ‘
hafa aðsetur sitt í Bandai'íkj- einni nóttu. Ríkísstjórnin -háf- þar á milli. En stjórnmála- í sveitum landsins. Hinrt upp i.‘
unum,“ segii' Leal, aðstoðar- uV þó komið á 'strön-gU' Verð* • msnn í Chilé kvíða þó refsi- runategi kynstofn, Indíánani- f
utanríkismálaráðherra, og lagseftiiiiti, og gengizt 'fyrir aðgsrðum eftir að þjóðnýting- ir — nú um hálfa milljón
einn af framámönnum réttæka ráðstöfunum til að draga úr ufihi hefur verið'komið á. talsins — búa við óiýsaníega *
i'lokkains. „Til dæmis var allt vandamálunum: vísitölubirtd- Allende vill greiða hinum fátækt. Eftir að hirt nýja rik-
i einu farið að birta' fréttir ingu á aliar launahækkánir, erlendu eigendum skaðábætur. isstjórn Var kjörin, hefur- 1
urn mikinn matarskort í land- ’ hálfan iitrá af ókeypifs mjólk Eii þær skaðabótagreiðálur flokkur vinsitri-býltingai'Sinna 'i
inu. En sá -matarskorfur,- sem • handa hverju 'barni óg lög- 'vérða ákveðnar með lilliti til — MIR hafið lipptöku á
um er að ræða, er e'kki neitt 'íbst blcridu^ ttl'áliivæ'ðiL fyrlr • þess hagnáðar, eem viðkom- jarðeig-num í þeim tiigangimð '
nýtt fyrirbæri, heldur arfur brauðgerðir, í því skyni áð andi einksafýrirtæki hafa gef- bæta hag þessara örsnauðu
frá þeim, sem að undaníörnu næringargii'di framlsiðslunnar ið' upp lil' skatts af námn- Indíána.
hafa farið þar með stjórn. AU- sé tiyggt. Skattar á atvinnu rekstrinum. Það má telja Ríkisstjórnin hefur hinga'ð
ar sögusagnir um að -verið sé tekjum Og auði hafa hins veg- nokkurnvfeginn víst, að þeir til séð í gegn um fiitgur Varð-
að koma á fót „alþýðu-her- ar hækkað, sem hafði þær af- aC“' .r h-fi ekki bs'.nlínis sagt andi þessar aðgerðir, jvð
sveitum,“ eru bláber uppspuni. l'eiðingar að margt af yfir- -hagnaðirin hieiri en hann var, miklu leyti. Aftur á toóU'
Við treystum afdráttarlaust á ■stéttarfóiki hvarf • úr landi og að þeir sitji því í sinoi reynir hún • að hraða eftir
þann her, sem fyrir er til' fyrst eítir byltingu.na en þa'ð ei'gin sr.öru. Þeir gætu gð sjálf megni þeim endurbótUm í
varnar lhndinu, og sýnt hef- 'er áð koma 'til baka smátt bg ' sögðu reynt að. fá skaðabæt- landbúnaðí, sem hún hsfur á H
ur fulla virðingu fyrir ákvæð- • smátt, segir ungur chilensku'r urnar hækkaðar með því að stéfnuskrá sinni. Taikmarkið
um stjórnarskrárinnar og lýð- ' stjórrimáJamaðúf, ssm ég vlðurkérina að þeir hsfðu er að ná eignarhaldi á feítt
ræðislegu stjórnarfari." ræddi vlð; það reyridist 'ékití svikið skáttaframtalið. En þá 'þúsu-nd •stórjörðum Jregar á.
éins freistandi áð áetjart að getUr Allende leikið þnnn þessu misseri og skipta þeim
„Þá liafa gengið sögur úm erlendis, og það 'hafði' reiknáð 'gagrileik, að krefja þá skaða- í hendur - landbúnaðarverka-
skerðittgu á sköðanafrelsi og ' með. ' 'bóta fýí'if slcattsvikin, og dr-g- mönnum og smábændum. Rlk-
ritfrelsi. Alþýðufylldngin ræð i;ð .þær frá; greið:Iun"jm. Rík- ið hefur þegar náð ■eigttar- • •
ur þó aðeins yfir þremur Þegar til leiigd-ar laétur ii tjórnin undirbýr að skaða- haldi á meiia en 800 stór-
blöðum, stjórnarandstæðing- verða það þó hinar þjóðrkipu- bæfurnar verði g: eidd-ar á 30' jörðum, og óðaleeigendurnir
arnir yfir öllum hinum. Hinar lagi legu umbætur sem hafá ávum, svo að greiðslurnar hafi hafa reynzt fúsir að selja. þar
fjérar sjónvarpsstöðvar í me?ta þýðingu. Lagáfrunivarp' ekki nerna sem minnst áhrif .eð þeir óttast hina ólöglegu ‘
landinu eru einkafyrirtæki, fikisstjórnárinnar um þjóð- á efnaha-g ríkisins. 'eignaupptöku méirá en. eigruv
en ekki á vegum ríkisins. — nýtingu námarekstursiris, sem Ríkiscltirlitið með bönkun- nám hins opi«béVa. StefriiV
Þegar forsetinn flýtur sjálfur auka mun gjaldeyrrstekjur úm og öðrum iána'tofbúUurtt ríkisetjóvnirt að því í sam-
hálftíma greinargérð í sjón- þjóðavínnaf um allt 'að'80%' í lándibu vefður torleyftara' btndi vió úthiutun járðnæð- '"3'
varpi, fær -stjórnarandstæðan mun verða sa'mþykkt einróma vandamál fyrir Allendev Þar Lsins-, að-hvsr 'bóndi •fái iii"
þegar jafnlangan tímá 'til ánd- í þinginu því að hinn hægri- j-'in .-tjórriarandstaðan -hefur umráða.8-0 .hektara -af auð- >'■
svara. — Valdataka hinna íánnaÖi þjócérnisflpkk. r er meírfhlúl.a 1 þinginu, hefur ræktuðu og frjósömu . landi. ’
róttæku' hefur eílt lýðræðís- þvi eirinig fylgjándi-að þjóðii h'in 'komið í v:g fyrir að og' etærra svæði af hrjóstrugi t'
legai' erfðir þjóðarittttar,“ seg- taki námurek 'urinn i rinar stjóiTflrffumvarp v.m þjóð- jörð. Þó að gnægð sé af rækt- s
ir að 'toðar-utanríkismálarað- hendur. Varðandi samekiptiri pvtingu bankanná nái fram ánlegu landi, íiytur Chiie
herrann. við Bandaríkin, þá geiur að ganga. AHendé heÖM.'-því - inn -matvæli fy-rir um 200
; þersi ákvörðun • baft. stjórn- undirbúið aðrá leið. það er að ■ m-illiónir doilara. árlega, .5.
málalegnr og efnahagsleg'ar af rí-kið kaupi upp banfcahluta- Jar.ðnæðisskiptingin er . I. f
★ Ótti við refsiaðgerðir leiðingar, án þ-ess að enn sé bréfin. Fimm battkar, stærri mjálíit sér eittungis eittn. liðtir.
vegna þjóðnýtingar. unnt að gera sér • gpeiri fyrir ,og ntínni,-. eru þegar komnir í viðtækum ettdurbótttm og *
hvernig viðbvögðin • vevði,- í hendur ríkinu á þennan fyrst i stað hefuv sú. franv-
Aftur á móti eru þeir Chile- þegar bandnrískt élnkaauð- hátt, en ban-kar og' lánastofn- -kvæmd takmai’kafe* aukni.tgu
búa-r, sem maður ræðiv við, vaid m-i. tir þann drjáign spón, anir eru þó enn að mestum• - á matvœla-franileiðslunni í lör
•ekkert hikandi við að viður- scm nánvirrk-’turinrt í 'Giiile, hlut-a í einkaeign. með. sér. ÞuO er mildl hætta |.
kenna að þjóðin eigi við erfiö hsfur verið í aski þess. EL'tir í'ramh. á bls. 2.
HMNHMMnHaa a—i———a—a——MMBnwsambmb—1—«b«—wnmn'm ■mhtctb«b—hiiiii 111 1 bðb—wt'
i :•
Fcsttrdagjiír 14. ma« 1971 5