AvangnâmioK - 01.10.1957, Blaðsíða 21

nr. 2 AVÅNGNAMIOK’ 237
gutit tatdlit m'sutdlo saornge sivfissatdlo saornge
ilaitdle kalkime mångertumingmata ikugtardlugit
piartariaKartarsimåput. tamåkunfngalo ilångutdlugit
navssårineKarput flmassut åssigingitsorpagssuit. mig-
ssiliussinikut Kanga umassusimanere encoriarneKar-
sinaussut.
kujatåta åpakåvisa umassut Kangarssuardle u-
massujungnaersut inoKatigisimavait, sordlo taimane
bavianit (åpakåt ilait, nugt.) erKumitsut, Kåpit Kaer-
sormiut muldvarpitdlo kivkaissut. isumaliorput ta-
måko pisoKaunerssait mingnerpåmik ukiut 2 millio-
nit matuma sujornagut umassusimåsassut, tamåkua-
le ilait nutaunerpåt ukiut 600.000 matuma sujorna-
gut umassfisimåsagunardlutik.
KanoK issikomrsimåpat?
kujatåta åpakåvisa nalivtine åpakåt inungassut
angisfit sordlo chimpansit, åssigisimavait, kisiåne
nåparigdlutik isigkamingnik pisugtarsimåput, angi-
ssuseKarsimåput sordlo nalivtine pygmæerit — Afri-
kame inuamat.
OKautigineK ajornaKaoK KanoK-ilivdlutik sauni-
kut Kårusungmut pisimanersut, kisiåne ervngup kal-
kikut sivteriitartup flmassut saornge avdlat ilångut-
dlugit avigsårtitersimavai. Kårusungne avdlane nani-
neKarput saorngit aumarutigssångornikut, åmåtaoK
KugtorKap saornge fimassunut avdlanut toKutsiniu-
tausimassutut issikoKartut. tamåna ilumorpat flma-
ssut fimassoKatimik infissausiånik Kimatsilernerat
påsineKarsimåsaoK. kisiåne Kavdlunåt ilisimatuat dr.
Magnus Degerbøl atuagkiamine „åpakåmit inung-
mut“ navssåt tåuko pivdlugit oKarpoK Kularnaitsumik
OKautigineKarsinåungitsoK tåuko kujatåta åpakåve
ingnermik atortoKarniarsimanersut Kissupajungua-
nigdle saunernigdlo såkoKarniarsimasinauvdlutik.
navssåtigutdlo tåukunatigut Kularnaitdluinartumik i-
lisimaligarput månauvoK: åpakåt imalunit pingortitat
inungassut nåpardlutik pisugtut nunarssup oKalug-
tuarissaunerane sujugdlerpåmik ilisimaneKalersut,
tåukualo Karasait nalivtine åpakåt inungassut Kara-
såinit angnerungåtsiaKissut.
inungme mnoK utorKautigå?
nunarssfip ingmikortuine tamane misigssuinerti-
gut maungamut påsineKartutigut inuit pileriartorne-
rat ukiut 600.000 matuma sujornagut autdlarnersi-
massutut ilisimalersorineKarpoK.
ukiut tamåko ingerdlanerine nunarssup issikua
avdlångoriartuårsimavoK. avangnåtungåta ilarujugssua
Danmarke ilångutdlune nalivtine Kalåtdlit nunåtut
sermerssuarmik KagdlerneKarsimavoK. ilåne sermé-
rutarsimavoK — sermeKångivfit — ilame månåkor-
nit kiangnerussarsimavdlune. nunarssflp ilåne avdla-
me siagdlersarfiup naleKardlunilo panernerup nale-
KartarsimavoK. måna inoKajuitsoKarfiussume taima-
ne naussorpagssuaKardlunilo naggorigsunik nuna-
KarsimagaluarpoK.
inuvdle silåinaup avdlångorarnere tamaisa su-
ngiusimassarsimavai. 600.000-nik tåukunånga nag-
gaterdllnait 6000 oKalugtuagssaKarfiup nalånik taisi-
nauvavut. tamånilo silarssuarmiut oKalugtuarissau-
nerat ilisimaneicartoK pilersimavoK.
kisitsisit taima amerdlatigissut påsivdluarsinau-
ngilagut, sulile ajornarnerulisaoK nunarssflp ukiui-
nut ukiut 2000 milliunit migssiliuneKartut erKarsau-
tigileruvtigit.
(Rundt i verdenimit tigussaK)
Willads-sen.
Tunup avangnåne ilisimassagssarsiorneK 1906—08.
(Ktip. 232-mit nangitaK.)
sordlume oKautigineKarérsoK ukiume 1907-me
stationeKarfik umiarssuarmik orningneKarsimångilaK
taimaingmat åma tamatuma tungåtigut Danmarkimik
ilisimassagssarsiordlutik angalassut tusarfigssaKå-
ngitdlat, taimåitumigdlo ajunginerusatineKarsimavoK
handelip umiarssuautaisa ardlåla 1908-me aussariar-
mat angalassut ainiaraluarumårai ilait Angmagssa-
lingme nåpisinaunasugalugitdlunit angalassut ilaisa
sumivfinik tusarfigisinaussatik.
handelip tungånit nangåssuneKångitdlat, månåi-
nardle sianigericuneKarpoK, tåssa ukioK tamåna Ang-
magssalingmut pissugssat amerdlaKingmata atautsi-
kut pujortulingmut „Godthåb“imut usilersuneK ajor-
nåsavdlutik, tauva ukiune kingugdlerne Angmagssa-
lingmut umiartortarnerup årKigssusimagaluarnera av-
dlångortitariaKaratdlåsassoK „Godthåb“ilo aprilip 8-
åne Grønlandip kitåtungålialerdlune autdlartugssaK
nålagkerneKåsassoK julip autdlarKautåta tungåne tå-
vaninera taimaitisagå, erngTnardlo Københavnimut
avalåsassoK tåssane piårnerussumik usilersoriardlu-
ne august autdlartilåginartoK Angmagssalingmut aut-
dlarniarumårmat.
imailiugssamårtineKarpoK, umiarssuaK avangna-
mukartitdlune Islandime umiarssualivit ilånut nunali-