Alþýðublaðið - 03.12.1971, Page 4

□ Nýgræðingar í gerS sjónvarps-
ati'giýsinga.
□ Slæmur íramburSur og óskýr
einhver versti lýtinn á málinu.
□ Menntaffur maffur sem sagffi
„sko“ í hverri setningu.
□ Þarf ekki aff kenna fólki aff
tala?
EFTIB ÞVÍ sem nær dregur
jólum aukast auglýsingar í
blöðum, útvarpi og sjónvarpi.
Og' að Sama skapi finnast mér
fjölbreyttari þær raddir sem
auglýsingarnar flytja. Ég er
einn þeirra manna sem ekki
er sérlega hrifinn af auglýs-
ingum eins og- þær eru, kann
ílla við allan heilaþvott, en
úr þvi verið er að auglýsa vil
ég að auglýsingarnar séu góð
ar. Eg býst við, að allir viti
að við íslendingar erum ný-
græðingar í að búa til sjónvarps
auglýsingar — sem ekki þarf
að vera slæmt í sjálfu sér. En
við eigum ekki að teljast nein-
ir viðvaningar í að tala ís-
lenzkt mál. En textalestur í
auglýsingum er mjög einkenni
legur oft og tíðum.
MÉB VIBÐIST að stundum
lesi auglýsendurni'r sjálfir text
ann og sumir með furðulegum
seim. Þessir menn eru vafa-
laust ágætlega talandi hvers-
dagslega, en halda vi'st að ein-
hver tilgerð með uppgerffar-
legum áherzlum og tóni sé rétti
mátinn þega'r talað er í sjón-
varpiff. Sumir þeir, sem fengn
ir eru til að flytja texta hafa
Iíka alls ekki tamiff sér skýra
framsögn. í sumum tilfellum
er röddin þróttlaus a.f því að
maðurinn vi’rðist tala meff hér
um bil tóm lungun, smámæli
er furffulega algengt, svo og
þvöglulegt tal, þannig aff sam-
hljóðernir virðast fara niður
í maga í stað þess að komast
út fyrir varirna'r.
MÉB EB gersamlega óskilj-
enlegt hve lítil rækt er lögff
við framsögn tungunnar, að ég
nú ekki tali um skilmerkilega
blaðalausa frásögn. Menn eru
liiklaust felldir frá námi, ef
þeir kunna ekki að setja málið
rétt á pappír með öllum þeim
reglukrókum sem réttritun-
inni tilheyra, en þótt þeir geti
naumast borið málið fram þá
dettu'r engum í hug að slíiit
geti talizt málspjöll, eða a. m.
k. er ekki rifizt um slíkt op-
inberlega.
LIPUBÐ í frásögn í töluðu
máli er líka almennt talað
heldur lítil þótt menn séu
annars vel lærðir í málinu. Ég
minníst þess er ég eitt sinn
heyrffi ágætlega gefinn og bá-
menntaðrn mann segja í’rá
smá-atviki sem fyrir hann
hafði borið, og lét hann sig
ekki muna um aff segja ,sko‘ í
hverri setningu og „náttúr-
lega“ Z: m. k. í annarri hverri.
Nú er það tillaga mín, að skóla
fólki, sé ekki síður kennt að
tala en að sk’rifa- málið. Um
framburff á einstökum orðum
má vafalaust deila, ekki vil ég
fella neina úrskurði þar um, 1
enda ólærður að kalla á því
sviði, en það sem menn ætla
að bera fram — vil ég að þeir
geti látið heyrast,
Á MÁNUDAGINN í síðustu
viku var sýnd mynd í sjónvarp-
inu um Bachel Carson, náttúru-
fræbinginn þekkta sem allra
manna bezt hefur lokið upp fyr
ir félki furðum náttúrunnar, en
þær eru alstaðar: niðri í gras-
inu, í flæðarmálinu og hvert
sem litið er. Við sjáum þær ekki
glöggt afþví við erum blinduð
af því sem við erum að hugsa
um hverju sinni og gefum okk-
ur engan tíma til að setjast nið
ur á þúfu og gera eklti neitt.
EN ÞESSI mynd var síðust á
dagskránni, það seint að börn
munu víðast hafa vrið komin í
báttinn. Á undan var svo ein-
liver önnur mynd sm ég lief ftl-
veg gleymt. Nú hef ég verið
beðinn að koma tilmælum til
sjónvarpsins að sýna slíkar
mynd.ir sem þá um frú Carson
snemma á kvöldi, því þær eru
ágætar fyrír börn.
SIGVALDI.
Stærstu trén eru
vaxin uppaf litlum
kvisti. Turn meff níu
loftum rís af lágum
grunni. Margra
mílna ferð byrjar á einu skrefi.
Niðurstöðutölur fj árhagsáætl-
unar Reykjavíkurbongar eru nú
orðnar nokkuð á þriðja milljarð
kióna eða 2,3 milljarðar. Hefur
íjárhagsáætiunin hækkað um
500 milljónir frá því í fyrra eða
um 27%. Er hér um gífurlega
hækkun mi'ili ára að ræða og
hafa þó ekki orðið nöinar um-
talsverðar verðibreytingar árið
1971, — ef frá eru taldar
launa'hækkanir opinberri starfs-
manna svo vitnað sé i orð borg-
arhagfræðings. Upphæðin, sem
Reykjavíkurborg heimtir ' í
skatta af borgurunum á ári
hverju er ék’ki orðin neitt smá-
ræði. Útsvör, aðstöðúgjöld,
fasteignagjöld og aðrir s’kattar
eru í fjái’hagsáætluninni náiega
2 milljarðar króna. Þessa háu
upphæð verða einstaklingamir
og atvinnureksturinn að greiða
í borgarsjóð Rieykj avíkur á
næsta ári. Útsvörin eru að sjálf-
sögðu langhæsta upphæðin eða
hálfur annar mi'lljarður og hafa
þau hækkað um 328 miilj. kr.
frá því í fyrra eða um 28%.
Hinn aimenni launamaður
er nú að kikna undan hinni
miklu útsvarshyrði og þyrfti
vissule'ga að láta skattabyrðina
leggjajst fremur á þá, er breið-
ari bökin hafa svo sem með
hætokun skatta af fyrirtækj um,
er Isit.t gætu til skattalækkana
hjá’ láglaunafólki.
Mú er ekki sporaff
Ég sagði áðan, að Reykjavik-
urborg heimti mikla skatta af
Reykvíkingum. Og Reykjavíkur
borg og ráðamenn hennar hafa
gífurlega mikia fjármuni til
ráðstöfunar á ári hverju. Það
er ekki sama, hv.erni'g þdssum
íjármunum er varið. Borgar-
arnir, sem skattana grejða, eiga
heimtingu á því, að vel sé farið
með fjármuni þeirra, og þeim ráð
stafað á hinn skynsamilíegasta og
hagkvæmaí.ta hátt hver-ju sinni.
En hvernig ráðgerir Reykja-
víkurborg að verja þessum fjár
munum á næsta ári sarrakvæmt
frumvarpi því að fjárhagsáætl-
argjöld, en hálfur milijarður til
framkvæmda á eignabríeytinga-
reikningi. Ég ætla eikki nú við
fyrri umræðu að ræða einstaka
liði rekstrargjalda sem hækka
□ Á fundi borgarstjórnar Reykja-
vííur í gær var fjárhagsáætlun
Reykjavíhur ti! fyrstu umræffu. Er
þar gert ráff fyrir gífmieg.i hækk-
un frá jiví í fyrra.
Björgvin Guffmuntisson, bcrgar-
fulltrúi Atþýffuflokksins flutti í
gær. ræffu um fjárhagsáætlunina,
þar sem hann gagnrýndi harfflega
þá stefnu, sem í henni felst. Er
ræffan birt hér á síffunni.
um 18.4% frá því í fyrra. Eg
vildi aðeins á þessu stigi segja
það, að það er nú liðin sú tíð,
er borgarstjórnin r:yndi að
ha’lda rekttrargjöldum niðri með
sparnaði. Við undirbúning fjár-
hagsáætlunar nú örlaði ■ ekki á
neinum spamaði borgarstjóra
eða meirihlutans yfirleitt. En
magn/s, sem ætlað ex til' fram-
kvæmda á eignabreytingalið. —
Þar er um að ræða val á verk-
legum framkvæmdum, ákvörð-
un um það, hvaða framkvæmd-
ir eigi að sitja í fyrirrúmi og
hverjar eigi að bíða.
Sú upphæð, s m nú færist á
eignabreytingalið hæfckar úr
tæpl. 300 millj. kr. í 500 millj.
kr. Er þar um mjög mikla
hækkun að ræða, en auk þess
er gert ráð fyrir 46.5 millj. kr.
lántöku til framkvæmda í heil
brigðii-málum, svo að a'lis verða
■til ~ ráðítö'funar í hinar ýmsu
framkvæmdir á eignabreytinga-
lið 550 millj. kr. Stærstu upp-
hæðirnar eiga að fara til skóla
bygginga, íbúðabygginga og
framkvæmda á sviði íþrótta,
iista og útiveru. Hlutur borgar-
sjóðs í skólabyggingum er á-
ætlaður 70 millj., framlag til
Byggingarsj óðs Reýkj avíkur-
borgar 80 millj., framlag til í-
þrótta, lista og útiveru 70.5
millj., en auk þess er áætlað að
verja 50 millj. kr. til barna-
heimilisbygginga.
íbúffabyggingar vsnræktar
Það ,sem ég er einkum óánægð
ur með í þessu sambandi er
framlagið til íbúðabygginga, og
þá efcki síður, hvernig áformað
er að ráðstafa þvi. Af þeim 80
millj. sem ætlunin er, að renni
til Byggingarsjóðs Reykjavíku.r-
borgar, eiga aðeins 48.5 miUlj.
kr. að fara í íbúðarbyggingar
á árinu 1972, og er þá framlag
til þess að Ijúka frágangi við
íbúðir fyrir aldraða við Norður
brún innifalið. Er hér um mun
læigra, framlag til íbúðabygg-
inga að ræða en var í fjárhags
áætluin ýfirstandandi árs.
í fyrra var gert ráð fyrir, að
borgin fengi 100 íbúðir ’72 af
íbúðum, sem hafin er bygging á
í V. áfanga Framikvæmdanefnd
ar byggingaráætlunar í Breið-
holti. Og framlög til -íbúðarbygg
inga voru við það miðuð. Nú er
hins vegar komið í lj ós, að bovg-
in fær 60 ibúðir 1972 í þéss
un, er hér liggur fyrir. Áætlað ég vildi hins vegar &egja örfá um áfanga eða 40 færri íbúð-
er, a8 1.8 milljarðar fari í rekstf , orð um skiptingu þesls fjár- I Framh. á bls. 11.
GLÆSIBÆI
JÖLABAZAR
Opið til kl. 10 í kvöld
4 Föstudagur 3. des. 1971