Alþýðublaðið - 22.05.1974, Blaðsíða 6

ÞAÐ ÞARF AÐ VEKJA
KONURNAR TIL VIT-
UNDAR UM SAMFÉLAGS-
LEGAR SKYLDUR ÞEIRRA
Sjöfn Sigurbjörnsdótt-
ir, kennari, skipar 5. sæti
J-listans, lista jafnaðar-
manna við borgarstjórn-
arkosningarnar á sunnu-
daginn kemur.
Alþýðublaðið ræddi við
Sjöfn um helgina á einni
af kosningaskrifstofum
J-listans, en Sjöfn hefur
tekið mjög virkan þátt í
kosningabaráttunni á
undanförnum vikum og
vakti hlutur hennar í
sjónvarpsdagskrá J-list-
ans síðastliðinn sunnudag
óskipta athygli reyk-
vískra kjósenda.
En hver er þessi unga
kona? Við hófum viðtalið
á því að spyrja Sjöfn,
hver hún væri.
„Ég er fædd i Reykjavik 15.
október 1936. Foreldrar minir
voru Sigurbjörn Asbjörnsson,
sjómaður, og Margrét Guðjóns-
dóttir, kona hans. Ég hef dvalið
mestan hluta ævinnar hér i
Reykjavik að undanteknum
skóiaárum minum á Akureyri
og svo fjórum árum, þegar ég
var við framhaldsnám i Banda-
rikjunum. Kennsla hefur verið
mitt aðalstarf utan heimilisins
um tiu ára skeiö og nú kenni ég
ensku við Vogaskólann i
Reykjavik.
Ég get með góðri samvisku
sagt um sjálfa mig að öðru leyti,
að ég hef eiginlega alla tið haft
mjög mikinn áhuga á félags-
málum, en sá áhugi vaknaði
þegar á skólaárunum, eða strax
i gagnfræðaskóla.
1 sannleika sagt er ég þvi
marki brennd að þurfa bæði að
leita mér þekkingar, kynna mér
hin ýmsu mál, og hins vegar að
miðla þekkingu minni til ann-
arra. Þetta er sjálfsagt kenn-
araeðli mitt.
Þegar ég var i Menntaskólan-
um á Akureyri tók ég þátt i alls
konar félagsstörfum og átti ég
t.d. þátt i þvi, að héraðslæknir-
inn á staðnum var fenginn til að
koma á heimavist stúlknanna á
kvöldin eftir að heimavistinni
hafði verið lokað til þess að
fræða okkur stúlkurnar um hina
ýmsu þætti heilbrigðismála.
Sömuleiðis fengum við yfir-
hjúkrunarkonuna á sjúkrahús-
inu til að koma og fræða okkur
stelpurnar bæði um heilbrigðis-
mál og uppeldismál barna og
ýmislegt fleira i svipuðum dúr.
A þessum tima var engin
setustofa á heimavistinni, svo
að við tókum bara púðana okkar
út á gang, þar sem þessi
fræðslustarfsemi fór fram.
Siðar efndum viö til dansleiks
i skólanum og gáfum ágóðann
til kaupa á húsgögnum i setu-
stofu, sem innréttuð var á um-
ræddum gangi.
Ég held ég geti með fullum
sanni sagt, að félagsmálaáhugi
minn hafi verið talsvert rikur
allt frá þvi ég fór að fylgjast
með — eins og það er kallað.
Ahugi minn á félagsmálum varð
sem sagt ekki til i gær”.
Konan og
samfélagið
Næst spurðum við Sjöfn um
skoðanir hennar á stöðu kon-
unnar l þjóðfélaginu og þá ekki
sist á hlut hennar i stjórnmál-
um.
„Mér finnst, að hingað til hafi
pólitiskir flokkar vanmetið kon-
una afskaplega mikið og talið
hana aðeins geta sinnt málum
eins og barnaverndarmálum^
málefnum aldraðra og skylduni
málum. Að þessu leyti tel ég, að
stjórnmálaflokkarnir hafi bók-
staflega vanmetið konuna. Það
er að sjálfsögðu alrangt, að kon-
ur geti aðeins hugsað og fjallað
um einhverja afmarkaða mála-
flokka. Auðvitað geta konur
fjallaðum alla þá þætti, sem við
koma hverju borgarsamfélagi,
og þjóðmálum öllum yfirleitt.
Eins og kunnugt er hafa Sam-
einuöu þjóöirnar valið árið 1975
sem „ár konunnar” og geri ég
ráð fyrir, ab meö þvi sé etlunin
að stuðla að meira jafnrétti
kynjanna og hlýtur það að vera
konum um allan heim ánægju-
efni.
I sambandi við jafnréttið má
svo bæta þvi við, að fyrir um
það bil tuttugu árum hélt ég
framsöguræðu á Sal Mennta-
skólans á Akureyri einmitt um
stöðu konunnar i þjóðfélaginu.
Ég hugsaði þá — alveg eins og
ég geri enn — mjög mikið um
þessi mál. Mér fannst, að konur
og karlar ættu að fá sömu laun
fyrir sömu vinnu. Ég er að sjálf-
sögu sömu skoðunar enn. Tals-
vert hefur miðað i áttina til
launajafnréttis karla og kvenna
hér á landi, en samt vantar enn
mikið á, að launajafnrétti gildi i
raun.
Þátttaka kvenna I islenskum
stjórnmálum hefur verið alltof
litil hingað til, en þess ber þó að
geta i þessu efni, að konurnar
sjálfar virðast ekki hafa þekkt
sinn eigin vitjunartima. Þær
þurfa að gefa sig fram til hinna
ýmsu starfa, sem segja má, að
karlar hafi einokað hingað til,
og á það ekki sist við um þau
störf, sem lúta að stjórnmálum.
— Ég held, að i rauninni sé
mikið starf fyrir höndum — að
vekja konurnar til vitundar um
samfélagslegar skyldur þeirra
sem einstaklinga i þjóöfélaginu
með tilliti til umhverfis þeirra,
barna þeirra og þjóðfélagsins i
heild — og siöast en ekki sist
með tillitti til þeirra sjálfra.
Það er orðið iskyggilega al-
gengt, að bæði þær konur, sem
heima eru, og þær, sem vinna
utan heimilis, leggist i eins kon-
ar dvala og hafi ekki áhuga á
neinum málum, taki ekki þátt i
neinu félagsstarfi og verði jafn-
vel fórnarlömb áfengis og ann-
arrar óreglu. Það ber brýna
þörf til að hjálpa þessum konum
út úr hugarheimi áhugaleysis.
Þær þurfa að vakna og finna hjá
sér knýjandi þörf til að fara út i
félagslifið og taka þátt i störfum
þjóðfélagsins”.
Jafnaðarstefnan
og jafnaðarmenn
Hvi gefur þú kost á þér til
framboðs við borgarstjórnar-
kosningarnar næsta sunnudag?
„Ég er i framboði á lista jafn-
aðarmanna, þvi að ég tel, að
jafnaðarstefnan sé sú þjóð-
málastefna, sem geti leitt til
þess réttlætis, jafnaðar og lýð-
ræðis, sem ég vil að riki á ís-
landi.
Eins og öllum er kunnugt hafa
jafnaðarmenn verið við völd á
Norðurlöndum lengst af á þess-
ari öld og þar hafa þeir skapað
velferðarþjóðfélag. Menning og
lýðræði stendur hæst l heim-
inum einmitt i þeim löndum,
þar sem jafnaðarstefnunnar
hefur notið i rikum mæli.
Það er enginn vafi, að i eðli
sinu eru flestir Islendingar jafn-
aðarmenn — og aðhyllast
grundvallaratriði jafnaðar-
stefnunnar. Þó að þessi stað-
reynd hafi þvi miður ekki komið
tvimælalaust fram i kjörfylgi
Alþýðuflokksins á undanförnum
árum, er ég sannfærð um, að nú
muni allir þeir Reykvikingar,
sem i hjarta sinu aðhyllast jafn-
aðarstefnu og lýðræði, kjósa J-
listann, lista okkar jafnaðar-
manna, á sunnudaginn kemur.
Þannig munu þeir hjálpa okkur,
sem gefið höfum kost á okkur til
þessa framboðs, að gera áhrif
jafnaðarstefnunnar rikari i
stjórn Reykjavikurborgar á
næsta kjörtimabili”.
r
I kosninga-
samstarfi við SFV
Nú bjóða Alþýðuflokkurinn og
Samtök frjálslyndra og vinstri
manna fram sameiginlega við
borgarstjórnarkosningarnar á
sunnudaginn.
„Já, og ég tel hiklaust, að
samvinna allra lýðræðissinn-
aðra vinstri manna geti ekki
verið nema til góðs. Jafnaðar-
menn eiga alltaf að standa sam-
an i einum flokki.
Eins og kunnugt er var Al-
þýðuflokkurinn stofnaður árið
1916 undir kjörorðum jafnaðar-
stefnunnar, en klofningar
flokksins allt frá 1930 hafa verið
islenskum jafnaðarmönnum
mikil áföll, þó að segja megi, að .
fyrsti klofningurinn hafi i raun-
inni verið eðlileg og nauðsynleg
hreinsun, þegar leiðir jafnaðar-
manna og kommúnista skildu.
Munurinn á sósialdemókrötum
og kommúnistum er svo mikill
og djúpstæður, að þeir geta ekki
átt samleið i flokki.
Það er i senn sorglegt og
mjög svo alvarlegt, að komm-
únistum, sem gegnum árin hafa
sveipað sig hvers konar dulum
til að villa á sér heimildir, skuli
hafa tekist að ginna til fylgis við
sig jafnaðarmenn i stórum stil.
Engum blandast hugur um,
að margir af helstu forystu-
mönnum Alþýðubandalagsins
myndu einskis svifast, ef þeir
teldu aðstæður fyrir hendi að
taka til sin völdin með einhvers
konar byltingu.
Þessir menn stefna ekki að
þvi — þrátt fyrir öll fögru orðin
— að auka lýðræði og tryggja
frelsi einstaklinganna til að
velja sér menntun, lifsstarf og
annað eftir áhuga hvers og eins,
heldur færu þeir vafalaust að
eins og félagar þeirra i þeim
rikjum, sem nú búa við komm-
únisma, og afnæmu allt það,
sem við á Vesturlöndum köllum
lýðræði.
Hér er um að ræða grund-
vallarmuninn á lýðræðisjafn-
aðarmönnum og kommúnist-
um.
Ég vil þvi skora á alla reyk-
viska jafnaðarmenn að standa
sterkan vörð um framboöslista
jafnaðarmanna og sýna það
svart á hvitu með atkvæði sinu á
sunnudaginn, að þeir treysti
borgarstjórnarlista jafnaðar-
manna til að koma fram breyt-
ingum á stjórn höfuðborgarinn-
ar i anda félagshyggju jafn-
aðarstefnunnar, sem örugglega
á — eins og ég áður sagði —
stuðning i hugum flestra Islend-
inga”.
Þetta viljum
við gera
Fyrir hvaða málum hefur þú
mestan áhuga, að borgarfull-
trúar jafnaðarmanna berjist á
næsta kjörtímabili i borgar-
stjórn Reykjavikur?
„Ég vil, að miklu fleiri leik-
skólar og dagheimili fyrir börn
verði reist strax i upphafi kjör-
timabilsins, svo að hinir löngu
biðlistar hjá slikum stofnunum
verði sem allra fyrst úr sögunni.
1 þessu sambandi vil ég segja,
að Sjálfstæðisflokkurinn og
meirihluti hans i borgarstjórn
Reykjavikur hefur staðið sig
vægast sagt mjög illa i þvi að
koma i framkvæmd brýnustu
umbótum bæði i félags- og upp-
eldismálum — og þá einkum
þeim málum, sem hvað heitast
brenna i hugum reykviskra
kvenna.
Eins og kunnugt er vinna yfir
50% allra giftra kvenna i
Reykjavik utan heimilis og ef
miðað er við konur 40 ára og
yngri er hlutur giftra kvenna,
sem vinna utan heimilis liklega
um 75%. Þessar staðreyndir
kalla á stórkostlegar fram-
kvæmdir á sviði félags- og upp-
eldismála. Sömu viðhorf geta
ekki gilt i þessum málum nú og
áður, þegar til undantekninga
heyrði, að giftar konur störfuðu
utan heimilanna.
Ég tel lika, að stórauka þurfi
skólabyggingar, svo að skólar
borgarinnar verði einsettir i
stað þess að vera tvi- og jafnvel
þrisettir eða fjórsettir. Ég tel
Framhald á bls. 4
J-LISTA FAGNAÐUR
VERÐUR HALDINN
— Ég get með góðri sam-
visku sagt, að ég hef eigin-
lega alla tíð haft áhuga á
félagsmálum....
— Mér f innst, að hingað til
hafi pólitískir f lokkar van-
metið konuna afskaplega
mikið....
— Konur þurfa að vakna
og finna hjá sér knýjandi
þörf til þess að taka þátt í
störfum þjóðfélagsins....
— Ég er I framboði á lista
jafnaðarmanna því ég tel,
að jafnaðarstefnan sé sú
þjóðmálastefna, sem leitt
geti til þess réttlætis, jafn-
aðar og lýðræðis, sem ég
vil að ríki....
— Aðbúnaður langlegu-
sjúklinga í Reykjavik er
borgaryf irvöldum til
hreinnar skammar....
I GLÆSIBÆ
MIÐVIKUDAGINN 22. MAÍ KL. 21.
Ávörp flytja Einar Þorsteinn Ásgeirsson og Guðmundur AAagnússon.
SKEMMTIATRIÐI — DANS.
Kynnir verður Sjöfn Sigurbjörnsdóttir.
Alþýðuflokkurinn — S.F.V.

Miðvikudagur 22. maí 1974.
Miðvikudagur 22. mai 1974.