Alþýðublaðið - 03.09.1976, Blaðsíða 2

2 STJÓRNMÁL / FRÉTTIR
Föstudagur
3. septem ber 1976 í!BS-
alþýöu'
blaöið
Otgcfandi: Alþýðuflokkurinn.
Rekstur: Reykjaprent hf. Ritstjóri
|,og ábyrgðarmaður: Árni Gunnars-
son. Fréttastjóri: Bjarni Sigtryggs-
son. Útbr.stj.: Kristján Einarsson,
simi 14900. Aðsetur ritstjórnar er i
Siöumúia 11, simi 81866. Auglýsinga-
deild, Alþýðuhúsinu Hverfisgötu 10 — simi 14906. Askriftar -
simi 14900. Prentun: Biaðaprenti h.f. Áskriftarverð: 1000
krónur á mánuði og 50 krónur I lausasölu.
Ótíðindi frá
Indlandi
Skuggaleg tiðindi berast frá Indlandi, þar sem Kon-
gressflokkurinn undir forustu Indiru Gandhi gengst
nú fyrir stjórnarskrárbreytingu, sem enn mun auka
völd forsætisráðherrans og festa í sessi þá einræðis-
stjórn, sem nú hefur leyst af hólmi lýðræðið.
Eftir valdarán Indiru Gandhi var í fyrstu gefið í
skyn, að það væri sprottið af illri nauðsyn og mundi
ekki standa lengi. Reynslan sýnir þvert á móti, að
harðstjórn hef ur verið aukin jaf nt og þétt, og Indland,
sem einu sinni var talíð fjölmennasta lýðræðisríki
veraldar, er ekki lengur í þeim f lokki.Mikið má vera,
ef faðir forsætisráðherrans, Jawaharlal Nehru, snýr
sér ekki við í gröfinni, er dóttir hahs gerist einvaldur
og kollveltir því stjórnarfari lýðræðislegs sósíalisma,
sem Nehru vann að.
Rikisstjórn Indlands hefur undanfarin misseri beitt
öllum illræmdustu stjórnaraðferðum einræðisríkja,
svo sem ritskoðun og fangelsunum andstæðinga sinna
i stórum stíl. Meðal þeirra þúsunda pólitískra fanga,
sem varpað hefur verið í dýflissur, eru allir helztu
foringjar jafnaðarmanna á Indlandi, og fjöldamargir
aðrir.
Hinn f rjálsi heimur verður að mótmæla harðlega og
halda uppi þrýstingi á Kongressf lokkinn í þeirri von,
að hann sjái sig um hönd og snúi aftur af þessari
óheillabraut.
Vafasöm lögmál
1 hvert sinn sem Alþýðublaðið gagnrýnir ríkis-
stjórnina fyrir hina slælegu frammistöðu hennar í
baráttunniviðdýrtíðina, svarar Morgunblaðið því til,
að hér á landi haf i f ull atvinna verið látin qanqa fyrir
ráðstöfunum til að lækka verðbóguna. Hins vegar
hafi jafnaðarmenn, sem stjórna Danmörku, Vestur-
Þýzkalandi og Bretlandi, látið mikið atvinnuleysi
ganga yfir lönd sin til þess að halda verðbólgu niðri.
Það er alkunn hagf ræðileg kenning, að verðbólga og
full atvinna fari saman, en harkalegar aðgerðir gegn
verðbólgu hljóti að leiða til atvinnuieysis. Eru til
dæmi, sem bent er á þessu til sönnunar.
Þess ber þó að gæta, að hagfræðileg lögmál, sem
f jalla um mannleg viðbrögð við ýmsum þjóðfélagsað-
stæðum, geta verið harla fallvölt. Efnahagskerfi
nútímarikja eru orðin svo flókin, að einfaldar regiur
eins og sú sem hér var nefnd, standast ekki alltaf.
Morgunblaðið forðast að minnast á stjórn jaf naðar-
manna í Noregi, Svíþjóð og Austurríki þar sem tekizt
hef ur betur en í f lestum öðrum ríkjum að sigla fram-
hjá kreppunni undanfarin ár, verðbólgu hefur verið
haldið innan viðráðanlegra marka og atvinnuleysi er
sáralítið. Af hverju nefnir Morgunblaðið þetta ekki,
þegar það er að f ræða lesendur sína á hagstjórn jafn-
aðarmanna í Vestur-Evrópu?
Efnahagsvandamál Danmerkur og Bretlands eru
miklu dýpri en svo, að hið einfalda hagfræðilögmál
fái þar staðizt. Þrátt fyrir atvinnuleysi tókst þessum
þjóðum aldrei að hemja verðbólguna og hún fór yfir
25% í Bretlandi, sem þótti ægilegt — er þó ekki 55%
eins og hér varð, heldur áþekkt því, sem enn er hér. Og
haldi Morgunblaðið, að ekki sé verðbólga í Danmörku
nú, gæti það tekið upp símann og spurt einhvern í
Kaupmannahöfn. Þjóðverjar hafa valið að senda ekki
heim mörg hundruð þúsund erlenda verkamenn, og
treysta því að þeir komist yfir versta atvinnuleysið á
skömmum tíma.
Annars væri fróðlegt að fá að vita nákvæmlega,
hvaða aðgerðir ríkisstjórnin hefur neitað sér um að
gera gegn verðbólgu til þess að halda við atvinnu. Var
þar um visvitandi ákvörðun og stef numörkun að ræða
— eða er gripið til atvinnuheppninnar eftirá til að
stjórnin hafi þó einhverja rós í hnappagatinu?
Frá aðalfundi S.B.
Stór hætta á stöðvun
framkvæmda í
landbúnaði
- vegna óhagstæðra stofnlána
Nýlokiö er aðalfundi Stéttarsambands bænda, en hann var haldinn að Bifröst í
Borgarfirði. i upphafi fundar flutti Gunnar Guðbjartsson skýrslu stjórnar og
ræddi þróun landbúnaðarins á siðastliðnu ári. Ræddi hann m.a. lánamál bænda og
sagði að stórhætta væri éstöðvunframkvæmda í landbúnaði með þeim reglum sem
lánað er eftir hjá Stofnlánadeild. Kæmi þetta einkum illa við þau byggðalög sem
dregizt hafa aftur úr.
bá fór Gunnar nokkrum
orðum um þann mismun sem er
á aðflutningsgjöldum og sölu-
skatti á vélum landbúnaðarins
annars vegar og hins vegar til
sjávarútvegs og iðnaðar, en
þessir tveir atvinnuvegir njóta
mun hagstæðari kjara en land-
búnaðurinn við vélakaup.
í ræðu Gunnars kom m.a.
fram að afkoma bænda hafi
veriðlakariá árinu 1975 en 1974.
Bæði var það, að skilaverð
afurða varð lægra en átti að
vera samkvæmt verðlagningu
og verðþensla var ör svo að
verðlagning fylgdi ekki verð-
þenslunni. Er þvi augljóst að
enn má gera ráð fyrir að fram
komi hlutfallsleg lækkun á tekj-
um bænda á móti tekjum við-
miðunnarstéttanna og einnig að
sá munur eigi eftir að vaxa
verulega.
óviðunandi ástand.
Á aðalfundinum voru lánamál
landbúnaðarins tekin til
umræðu og voru fundarmenn á
einu máli um að óviðunandi
ástand rikti i þeim efnum. Gerir
fundurinn kröfu til að gerðar
verði nauðsynlegar úrbætur þar
á nú þegar. Var einkum lögð
áherzla á úrbætur varðandi
stofnlán, afurðalán og rekstrar-
lán. Voru m.a. eftirfarandi á-
lyktanir gerðar:
Aðalfundur Stéttarsambands
bænda 1976 átelur stjórnvöld og
Framkvæmdastofnun rikisins
fyrir að hafa ekki útvegað
Stofnlánadeild landbúnaðarins
nægilegt fjármagn á viðráðan-
legum kjörum s.l. 2 ár. Aukinn
fjármagnskostnaður i landbún-
aði eykur mjög tekjumun
bænda, sem er þó nægur fyrir.
Fundurinn bendir á, að
stjórnvöld nágrannaþjóða okk-
ar hafa tekiö þá stefnu að veita
ódýrt fjármagn til landbúnaðar
i löndum sinum og hvetur til
slikrar stefnu i landbúnaði.
Fundurinn telur það ótvirætt
verkefni Byggðasjóðs að veita
viðbótarlán til fjárfestinga i
landbúnaði meðal annars til
jarðakaupa, bústofnskaupa,
vélakaupa og byggingarfram-
kvæmda.
Aðalfundur Stéttarsambands
bænda 1976 skorar á stjórnvöld
að veita nú þegar viðbótarfram-
lag til Búnaðardeildar Bjarg-
ráðasjóðs, svo að henni verði
gert kleyft að sinna þvi hlut-
verki, sem biður hennar lögum
samkvæmt á komandi hausti
vegna hinna miklu óþurrka,
serrgengið hafa yfir stóran hluta
landsins nú tvö sumur i röð.
Jafnframt telur fundurinn
nauðsynlegt, að sjóðurinn
verði efldur og bendir I þvi
sambandi á eftirfarandi. Framl ■
sveitarfélaga hefur staðið ó-
breytt að krónutölu undanfarin
ár. Fundurinn leggur þvi til, að
framlagið verði hækkað til sam-
sæmis við verðlagsþróun
undanfarinna ára og fylgi siðan
á hverjum tima kaupgjaldi i
landinu. 1 öðru lagi verði gjald
af búvörum bænda hækkað úr
0,25% i 0,30%.
Aðalfundur Stéttarsambands
bænda 1976 beinir þvi til stjórn-
ar Stéttarsambandsins, að hún
láti fara fram athugun á þörfum
bænda til að breyta lausaskuld-
um i föst lán og beiti sér siðan
fyrir þvi að sett veröi löggjöf um
slikar skuldabreytingar, telji
hún þess þörf.
Þá voru verölagsmál tekin til
umræðu og lögöu fundarmenn
áherzlu á, að auka alla söfnun
gagna varðandi alla þætti verö-
lagningar landbúnaðarvara.
Heimilaði fundurinn stjórn
sambandsins að verja fé svo
sem þurfa þykir til slikrar
gagnasöfnunar.
Minnkandi
m jólkurf ramleiðsla.
A aðalfundinum kom enn
fremur fram að bændur hafa á
sl. árum fjarlægzt mjólkur-
framleiðslu. Hefur þessi þróun
verið áberandi undanfarin ár og
bendir allt til þess að framhald
verði þar á. Undanfarna vetur
hefir orðið að flytja mjólk og
rjóma i vaxandi mæli með
miklum kostnaði norðan úr
landi til neyzlustaða sunnan- og
vestanlands. Fundurinn beinir
þvi til Framleiðsluráðs, hvort
réttmætt kynni að vera að
hækka hlutfallslega meira verð
á mjólk en á öðrum vörum, til
aö hamla á móti þessari þróun.
Einnig telur fundurinn nauðsyn-
legt, að Framleiðsluráð fái
lagaheimild til að greiða hærra
verð fyrir mjólk á sölusvæðum
þar, sem árstiðabundinn skort-
ur er á mjólk til neyzlu og fram-
leiðsluskilyrði erfið, enda fáist
fjármagn til þess. Það er stað-
reynd, að mjólkurframleiðsla er
mjög bindandi og óvinsæl af
þeim sökum og þvi nauðsynlegt,
að þeir, sem þá atvinnugrein
stunda, beri ekki minna úr bit-
um fyrir vinnu sina en aðrir bú-
vöruframleiðendur.
Að siðustu var fjallað um
framleiðslumál og voru fundar-
menn sammála um, að hin
fornu hlunnindi bújarða, s.s.
æðarvarp, hrognkelsi og sel-
veiöi væru nú viða i hættu vegna
ört vaxandi netalagna upp við
land. Skorar fundurinn þvi að
Stéttasamband bænda að vinna
aö Lögverndun þessara hlunn-
inda með auknum takmörkun-
um á netalögnum eða á annan
hátt, þar sem nýting heima-
manna getur ráðið úrslitum um
búsetu i vissum byggðalögum.
—JSS
m
'A®
M
VS.
:kí\
'9
Umboðsmaður: Helgi Sigurlásson,
Brimhólabraut 5, sími 98-1819
Útsölust:
Kráin, Kirkjuvegi
Kráin, Bogaslóð
Tótaturn
Friðarhafnarskýli

Vestmanna-
ey'