Alþýðublaðið - 19.01.1922, Blaðsíða 2

3
ALÞYÐUBLAÐÍÐ
aem betur fer, svo mannúðarbusir
eru Austfírðingar ekki. Altur /jöld
inn af fóiki hér virðist skilja vel
þetta rnál og skoðar það írá
mannúðlegu og skynsamlega sjón-
armiði. Það skilur að þetta er
mál hjartans og miskunseminnar.
Það skilur að veikindi og glæpir
eru sitt hvað, og það skiíur að
það er alt annað en úthýsing sem
veikur maður þarfnast, og að
veikindi eru engin skóggangssök,
enda væri þá margur útlaginn.
Hvernig myndi það mælast
fyrir, ef maður veiktist á heimili
og væri rekinn burt, i stað þess
að vera hjúkrað.
Eg hefí hitt hér menn að máli,
sem eru svo æstir yfir þessu
mannúðarleysi, sem framið hefir
verið á rússnesska drengnum, að
þeir óskuðu að hafa verið komair
suður þegar rimman var, til að
taka svari hins veika barns með
vöðvastyrk sínum.
Fólk hér skilur enufremur, að
faver sá maður á sæmd skilið,
sem gengur óhræddur í fangelsi,
heldur en að víkja [frá merki
mannúðarinnar og kærieikans.
Og vei sé ykkur öllum, sem
böiðust hinni góðu baráttu til hins
ítrasta og genguð i facgelsi til
friðþægingar fyrir afglöp og sám
vizkuleysi hinna skammsýnu
manna, sem ekki virðast hafa
vitað hvað þeir voru að gera, og
hafa klakahúð um hjartað.
Eigi nú nokkurt minsta vit að
vera í téðu atferli, þá verður að
myada eitt afskuplegt kerfisbákn,
þó ekki úthýsingakerfi heldur
kerfi sem stendur á verði gegn
öllum smitandi ajúkdómum, hverju
nafni sem nefnist. Nema þá að
Tuiinius & Co. vilji taka að sér
að reka úr iandi alla menn, sem
grunur kaan að leika á að hafi
smitandi sjúkdóm. Það er ekki
víst nema að skotféiagið vilji eins
íramvegis vera honum hjálplegt
i mannkærleiksverkunum. — —
Viðvíkjandi áliti fólks hér, um
þetta mál, er ekkert ofsagt í þessu
bréfi, og býst eg við að það verðl
rætt hér opinberlega á fundi bráð-
lega og skal eg skrifa þér um
það sfðar. —
Bæjarstjórnarkosningaroar
munu fara fram í Barnaskólanum.
Aðalfundur
verður haldinn í verkamannafél. Dagsbrún í dag
kl. 6 síðd. í Bárubúð. — Félagsstjórnin.
Stórmerkileg nppgotrnn til
ýmsrn hluta nytsnmleg.
„Hvað skal blindum bók?* —
eða »hvað á blindur maður við
bók að gera?* segir. máltækið.
Reynsian hefir verið þessi, að
þegar maður er orðinn blindur,
verður hann að ieggja bækur sín
ar á hilluna. Að vísu hafa fyrir
löngu verið gerð leturspjöld með
upphieyptu letri, sem biindum
hefir verið kent að iesa, með þvi
að þreifa sig fram úr stöfunum.
Á biindrastofnunum hafa biindir
átt kost á, með þessu móti, að
kynnast ýmsum heimsfrægum rit
verkum, auk þess sem þeir þáhnig
öðluðust undirstöðumentun í ai
meanum fræðum, en þar fyrir ut-
an hefir þessi fyrirhafnarmikla
bókagerð koruið að litiu liði.
Nú nýlega kemur sú frétt frá
Lundúnum, að tekist hafi að gera
blindum fært að iesa venjulegar
bækur. Stafiaa geta þeir að vísu
ekki séð, en me’t hugvitssömu
áhaldi (optofon) hefir tekist að
láta þá læra að þekkja stafina
gegn um heyrnina. Með því að
láta ljósdepla iíða yfir stafina í
hverri línu, apeglast Ijósíhrifin frá
hverjum staf í áhaldinu, en um
leið framleiðast stutt eða löng ein-
kenniieg hljóð fyrir hvern staf,
sem heyra má gega um móttöku-
áhald talsíma (mikrofon). Þessu er
með öðrum orðum lákt háttað og
stafrofi því, er loftskeytamenn og
teyndar ritsímamenn líka læra að
lesa eftir hljóðinu, en hver stafur
táknast með mismunandi Iöngum
hljóðum og biium milii þeirra.
Stafiofið lærist mjög fljótt við
æfingu.
Áhaldið sem breytir Ijósáhrif-
unum í hljóð, er grundvallað á
þeirri athugun (sem lengi hefir
kunn vetið), að málmur sá er
seleninum nefnist, er með þeirri
náttúru, að hann leiðir rafmagn
vel í ijósbirtu, en mjög iila í
myrkri. Fyrir þetta breytist stöð
cgt raístraumur sem leiddur er
gegn um seleniumspöng i áhald-
inu, þegar skiftast á svörtu partar
stafanna og bjartari biiin milli
þeirra og innan þeirra, og mí
með þessu láta strauminn gefa
ákveðið hijóð fyrir hvern staf eða-
hvert orð. Þannig verður það, að
hinir biiadu geta hiustað stafina
og heyrt hvað í bókinni stendur.
Eg hefi þessa frétt eftir merk
um dönskum augnlækni. K. L unds-
gaard, sem hefir séð áhaldið og
hlustaði á blinda stúiku lesa með
hjáip þess. Segir hann frá þessu
í Hosp. Tidende (nr. 33, 1921),
að vísu var stúlkan sein að lesa
(10 orð á mfnútu), en æfingin var
enn ot Iltil, svo að sum orð töfðu
mjög fyrir henni. £n Lundsgaard
er bjattsýnn á, að hægt verði að
endúrbæta áhaldið svo, að það
komi mönnum fljótt að liði án
langrar æfingar.
í sambandi við þessa uppgötv-
un er vert að geta annarar, sem
einnig er bygð á eiginlegleikum
seleniutns. Hana hefir gert sænsk-
ur maður, Bergland að nafni, og
er hún í því fóigin að geta látið
liíandi myndir tala og syngja. Áð-
ur hafði þetta verið reynt með
þvf, að setja jafn snemma í gang
kvikmyndavéiina og fónograf. En
þetta viidi ekki hepnast. Söngvar-
arnir úpnuðu munninn áður en
söngurinn heyrðist og héldu kjafti
einmitt þegar þeir áttu að láta
mest til sín heyrast; alt vfxlaðist
f meðferðinni. En nú hefir Berg-
land tekist að iáta seienium hjálpa
til að samtökin væri sem bezt-----
og er það eitthvað á þá leið, að
Ijósáhrif frá myndunum koma
fónografinum á stað á réttum
stöðum.
Enn fremur er sagt frá því, að
útlit sé fyrir að takast megi með
fulltingi seleniums að láta vita-
Ijósin segja tii sfn þó þau sjáist
ekki, t. d. þegar þoka er dimm.
Optofón og „Megavox" eiga að
vinna saman. Megavox kallar
nöfnin út í myrkrið. Væri þetta