Alþýðublaðið - 23.03.1977, Blaðsíða 6

Miðvikudagur 23. marz 1977
Þannig er nú stjórnarfarið í henni Reykjavík:
Gert meira úr þörfum nokkurra
einstaklinga en alls fjöldans
Eins og sagt var frá i
biaðinu i gær reis
ágreiningur i Veiði- og
fiskiræktarráði
Reykjavikur, borgar-
ráði og borgarstjórn
um rekstur klak- og
eldishúss Rafmagns-
veitu Reykjavikur við
Elliðaár. Stangveiði-
félag Reykjavikur hef-
ur haft húsið á leigu, en
minnihluti Veiði- og
fiskiræktarráðs taldi
eðlilegt að ráðið tæki
við rekstri þess, svo
sem flestir gætu notið
ágóðans.
Hér á eftir fer greinar-
gerð, sem minnihluti
Veiði- og fiskiræktar-
ráðs sendi borgarráði
vegna málsins:
Reykjavik i marz 1977.
Undirritaöir fulltrúar i Veiði-
og fiskiræktarráöi Reykja-
vikurborgar óska aö koma eftir-
farandi á framfæri vegna af-
greiöslu meirihluta ráösins á
máli, er varöar klak- og; eldis-
stöö Rafmagnsveitu Reykjavik-
ur við Elliöaár:
1. Hinn 10. febrúar s.l. var
eftirfarandi tillaga lögö fram i
veiöi- og fiskiræktarráöi: „Meö
tilliti til þeirra verkefna, sem
Veiöi- og fiskiræktarráöi voru
falin, og þó sérstaklega hvaö
snertir skyldur þess i sambandi
viö fiksrækt, óskar ráöiö eftir
viöræðum viö Rafmagnsveitu
Reykjavikur um rekstur kiak-
og eldisstöövarinnar viö Elliða-
ár. Markmiö ráösins meö viö-
ræöunum er aö kanna mögu-
leika á þvi, aö Veiði- og fiski-
ræktarráö fái klak- og eldisstöö-
ina til umráöa eöa annist
rekstur hennar i samvinnu viö
Rafmagnsveituna. Felur ráöiö
tveimur mönnum úr sinum hópi
að annast viðræöurnar af sinni
hálfu og skuli þeir ef mögulegt
er greina frá niöurstöðum við-
ræönanna á næsta fundi ráös-
ins”.
2. Þegar taka átti þessa tö-
lögu til afgreiöslu kom fram
frá visunartillaga, sem
samþykkt var meö 4 atkvæðum
gegn 3.1 henni segir: „Veiöi- og
fiskiræktarráö telur mikilvægt
að tryggja fiskirækt i ám og
vötnum á vatnasvæöi Reykja-
vikurborgar. Þvi markmiöi má
annars vegar ná meö þvi aö tak-
ast á hendur rekstur á klak- og
eldisstöö Rafmagnsveitu
Reykjavikur viö Elliöaár, og
hins vegar meö samningum viö
leigutaka eldishússins, SVFR,
sem tryggi nægilegt magn seiöa
til fiskiræktar á þessu svæöi.
Veiði- og fiskiræktarráð telur
siöari kostinn betri, m.a. af
eftirgreindum ástæöum:
1. Ljóst er aö rekstur eldis-
hússins yröi bæöi dýrari og
óhagkvæmari i höndum borgar-
innar en þess áhugamanna aö-
ila, sem nú hefur hann meö
höndum.
2. Markaöshorfur varöandi
solu á framleiðslu stöövarinnar
eru mjög þröngar og því veru-
legar likur á nokkrum halla-
rekstri stöövarinnar.
3. Stangaveiöifélag Reykja-
vikur hefur á undanförnum ár-
um rekiö eldisstööina af
myndarskap og hafa margir
Deilt um rekstur klak- og eldisstöðvar
við Elliðaár
félagar þess lagt fram ómælda
vinnu i hennar þágu.
4. Fram hefur komiö i viöræð-
um formanns og varaformanns
Veiði- og fiskiræktarráös viö
forráöamenn SVFR aö góöur
grundvöllur er til þess aö setja
ákvæöi i samninga borgarinnar
og SVFR, sem tryggja aö fiski-
radct á vatnasvæði borgarinnar
geti átt sér staö meö fullnægj-
andi hætti.
Veiöi- og fiskræktarráö visar
þvi frá framkominni tillögu um
yfirtöku á rekstri stöövarinnar
komin aöstaöa sé fyrir hendi til
fiskiræktar i vatnahverfum
borgarinnar, ám og vötnum.
Rannsaka þarf i þvf sambandi,
að hve miklu leyti kiak- og eldi-
stöð Rafmagnsveitu Reykjavik-
ur við Elliöaár getur mætt eðli-
legum þörfum I þessu efni og á
hvern hátt hagkvæmast sé að
auka slika starfsemi til að sem
beztur árangur náist.” — 16.
grein segir: „Veiði- og fiski-
ræktarráði ber aö leggja
áherzlu á, aö leigutekjur sem
vatnahverfiborgarinnar gefa af
á löngu tilveruskeiöi SVFR hef-
ur félagiö litt sinnt viögangi
vatnasvæða borgarinnar, ef frá
eru taldar Elliöaárnar, sem
félagiö hefur rekiö meö góöum
hagnaöi.
Iþessu sambandi má benda á
aö I reikningum SVFR fyrir áriö
1976 fyrir Mak- og eldisstöðina
ogi áætlunfyriráriö 1977 kemur
fram skilningur, sem augljós-
lega samrýmist ekki þeim
starfsreglum sem Veiöi- og
fiskiræktarráöi er ætlaö aö
starfa eftir.
og leggur til viö borgarráð, aö
teknar veröi upp viðræöur viö
SVFR um rekstur stöövarinnar.
í þeim samningaviöræöum
veröi tryggt, aö SVFR leggi
fram magn seiöa, sem nægjan-
legt sé aö mati Veiði- og fiski-
ræktarráös og fiskiræktarfull-
trúa til ræktunar á vatnasvæði
borgarinnar.
Samþykkt fyrir veiði-
og fiskiræktarráð
Minnihlutinn telur, aö meö
samþykkt þessarar frávisunar-
tillögu hafi meirihlutinn brotiö
þá samþykkt um Veiði- og fiski-
ræktarráö, sem afgreidd var á
fundi borgarstjórnar 7. nóvem-
ber 1974. Þar segir i 1. grein:
„Veiði- og fiskiræktarráö fer i
umboöi borgarráös með stjórn
mála yfir vatna- og veiöisvæö-
um, sem tilheyra Reykjavikur-
borg aö öllu eöa hluta til, eftir
þvi sem ákveöiö er i samþykkt
þessari og meö þeim hætti, sem
þar er mælt fyrir”. — 1 4. grein
segir ennfremur: „Veiöi- og
fiskiræktarráö hefur meö hönd-
um, i umboði borgarráös og
eftir þvi sem þaö óskar, ráðgjöf
og stjórn á málefnum þeim, er
snerta veiöi- og fiskirækt i
vatnahverfum borgarinnar og
nýtingu þeirra. Meöal þeirra
verkefna, er aö þessu lúta, má
telja: (d.liöur) aö gera ráöstaf-
anir, er tryggi, aö næg og fuil-
sér, gangi til eflingar fiskirækt-
ar á vatnasvæðinu og starfsemi
ráðsins að ööru leyti.”
Aö mati minnihlutans fer ekki
á milli mála, aö þaö sé i verka-
hring Veiöi- og fiskiræktarráðs
aö sjá um rekstur klak- og eldis-
stöövarinnar viö Elliöaár, og
beinllnis sagt fyrir um þaö i
samþykktum fyrirráöiö. Minni-
hlutinn telur þvi mjög óeölilegt,
aö stööin skuli rekin af félagi
nokkurra einstaklinga, sem
ekki hafa notaö nema óveru-
legan hluta af framleiöslu
stöövarinnar (ekkert af fram-
leiöslu eldisstöðvar), til ræktun-
ar á vatnasvæöi borgarinnar,
eöa aðeins i Elliöaám. Þetta
þjónar ekki hagsmunum al-
mennings, Ibúa Reykjavikur-
borgar, en á þaö er einmitt lögö
höfuöáherzla i samþykktum
fyrir Veiöi- og fiskiræktarráö og
er raunar rauöi þráöurinn i
samykktunum fyrir ráöiö.
Afstaða Stangaveiði-
félags Reykjavikur.
Þegar á öndveröum starfs-
ferli Veiöi- og fiskiræktarráös
andaöi heldur köldu til ráösins
frá SVFR. 1 ljósi þess aö ráöinu
var þó fyrst og fremst ætlað þaö
hlutverk aö þjóna hagsmunum
reykviskra áhugamanna um
stangaveiöi er þessi afstaða
SVFR til ráösins óneitanlega
nokkur ráögáta. Hitt er ljóst aö
í athugasemdum viö
reikningana 1976 og áætlun 1977
segir orörétt: „Samkvæmt
samkomulagi við RR er verö
seiöa I Elliöaár reiknaö sem
66% af veröi frá Kollafjaröar-
stöö, og er verö seiöa i aörar ár
reiknaö i samræmi viö þaö.
Stangaveiöifélag Reykjavikur
selur engin seiöi á frjáisum
markaöi og er eingöngu sleppt I
ár þær, sem félagiö er meö á
leigu.”
Af þessu má ljóst vera, aö
vatnasvæöi Reykjavikurborgar
er ekki ætlaö aö njóta góös af
rekstri stöövarinnar, aö Elliöa-
ám frátöldum. A þessu veröur
aö fást breyting, og aö þvi hlýt-
ur Veiði- og fiskiræktarráö aö
vinna. Annaö væri ekki sæm-
andi.
Röksemdafærsla i frá-
visunartillögu
Aö framansögöu .vill minnihluti
Veiöi- og fiskiræktarráös vikja
aö frávisunartillögu meirihlut-
ans. Hún er i höfuöatriðum
órökstudd og tekur ekki miö af
þeim staðreyndum, sem fyrir
hendi eru.
1 fyrsta lagi er sagt, aö
rekstur eldishússins yröi bæöi
dýrari og óhagkvæmari i
höndum borgarinnar en þess
áhugamanna aöila, sem nú hef-
ur hann meö höndum, SVFR. í
reikningum Stangaveiöifélags
Reykjavikur fyrir eldistööina
áriö 1976 kemur fram aö
reksturskostnaöurinn hefur
veriö 3 milljónir 353 þúsund
krónur. í lauslegri áætlun fiski-
ræktarfulltrúa Reykjavikur-
borgar frá s.l. hausti telur hann
reksturskostnað stöövarinnar 2
milljónir og 400 þúsund krónur.
Þessa upphæö mætti hækka um
2/5 til aö ná þeim reksturskostn-
aöi, sem SVFR gefur upp i
reikningum sinum. Hinsvegar
kemur fram i reikningunum
rekstrarafgangur upp á
1.536.000.-, enda þótt verö seiö-
anna sé einungis reiknaö 2/3 af
markaösveröi þeirra. 1 þessu
sambandi skal visaö i greinar-
geröKristjáns Gislasonar bls. 3.
t ööru lagi er sagt, aö
markaöshorfur varöandi sölu á
framleiðslu stöövarinnar séu
mjög þröngar og þvi verulegar
likur á nokkrum hailarekstri.
Þessi þáttur hefur hvergi nærri
verið kannaöur aö fullu, og virö-
ist meirihlutinn ekkert tillit
taka til þeirra áætlana, sem
Veiði- og fiskiræktarráö hefur
sjálft gert og samþykkt um
fiskirækt á vatnasvæöi Reykja-
vikurborgar, m.a. I Hólmsá og
Bugöu, Úlfarsá og vesturkvisl
Elliöaánna. Þá hefur eftir-
spurn eftir seiöum veriö mikil
undanfarin ár, og auövitaö
reiknar minnihlutinn meö þvi aö
Stangaveiöifélag Reykjavikur
fengi öll þau seiöi, sem þaö
þyrfti á aö haida og eldisstööin
gæti látiö af hendi. Fráleitt er aö
tala um hallarekstur á stööinni.
1 tillögum Kristjáns Gislasonar
er lögö fram hugmynd, sem tvi-
mælaiaust myndi setja undir
allan leka i þeim efnum. Auö-
veltværiaösleppa i Elliöaárnar
umframmagni seiöa, sjógöngu-
seiöa, sem afturkæmu sem full-
vaxnir laxar. Þannig mætti
veiöa t.d. 1500 laxa ár hvert og
selja á frjálsum markaöi. Þessi
lax yröi veiddur I kistur og rýröi
1 engu stangaveiöina i ánum. Á
þennan hátt væri hægt aö jafna
hugsanlegan hallarekstur og
jafnvel hafa verulegan hagnaö
af rekstri stöövarinnar. Fjár-
skortur háir starfi ráösins, og
yrði þessi hagnaöur vel þeginn
til aö bæta vatnasvæöi borgar-
innar i þágu borgaranna allra.
1 þriðja lagi segir i frá-
visunartiliögunni, aö Stanga-
veiðifélag Reykjavikur hafi á
undanförnum árum rekiö eldi-
stööina af myndarskap og hafi
margir félagar þess lagt fram
ómælda vinnu I hennar þágu.
Um myndarskapinn skal ekki
fjölyrt, og ekki litiö gert úr
„ómældri” vinnu, sem raunar
viröist rækilega mæld I reikn-
ingum SVFR um stööina.
En hér er hins vegar komiö
aö mjög mikilvægu atriöi.
SVFR hefur rekiö stööina, sem
er I eigu Rafmagnsveitu
Reykjavikur. Hún er rekin til
hagsbóta fyrir tiltölulega fá-
mennan hóp reykvizkra stang-
veiöimanna, en ekki i þágu
heildarinnar. A þennan hátt
hefur þessi fámenni hópur notið
rausnarlegrar aöstoöar Reykja-
vikurborgar á meðan ekkert
hefur veriö gert fyrir aöra hópa
stangveiðimanna. Hér veröa
menn aö staldra viö og hugleiöa
hvaö Reykjavikurborg myndi
gera, ef aörir stangveiöimenn
færu fram á svipaöa aöstöðu,
t.d. Ármenn. Miklu eölilegra er,
aö Reykjavikurborg sjálf annist
þennan rekstur og aö allir geti
notiö ávaxtanna, en ekki tak-
markaöur hópur manna. Hvaö
störf áhugamanna áhrærir telur
minnihlutinn aö ekki megi
hindra þau eöa torvelda. Væri
sjálfsagt aö hagnýta eftir föng-
um vinnu áhugamanna sem þeir
kysu aö leggja fram I nafni
SVFR, eöa annarra þeirra
félagssamtaka sem óskuöu aö
eiga góö skifti viö eldisstöö
borgarinnar. Þannig væri séð
um aö störf áhugamannanna