Vísir - 26.06.1970, Blaðsíða 9

VÍ&IR . Föstudagur 26. júní 1970.
9
in í kringum 27 þús. kr. á mán
uði. Nú gera þeir hins vegar
kröfur um aö launin hækki upp
í 54 þús kr. á mánuði.
Þegar úrslit brezku þingkosn
inganna urðu kunn, sá foringi
brezkra haifnarverkamanna á-
.s-tæííu til að gefa út sérstaka yf ®
irlýsingu um það, aö stjórnar-
skiptin breyttu engu. Kröfurnar
yrðu óbreyttar áfram og verk-
fallið yrðj látið skella á 14. júlí,
hvort sem íhaldsstjórn eða
verkamannaflokksstjórn færi
með völd. Þannig heldur þessi
brjálæöisleikur áfram. Ríkis-
stjórin er ráðalaus, hvort sem
Wilson eða Heath fer með völd
in og þegar kjörtímabilinu lýk-
ur eftir nokkur ár, þá sýna
kjósendur vilja sinn í verki með
því að fella ríkisstjóm og fá
aðra jafnmáttlausa í staöinn.
Gegn þessu lögmáli þýðir eng-
um aö rísa, allir verða að dansa
með í verkfallaþjóðfélagi 20.
aldarinnar.
4 uövitað eru ótal fleiri ástæð
ur tilgreindar fyrir ósigri
Verkamannaflokksins og er ekki
hægt að rekja þær allar. En ein
er sú sem virðist nokkuð til í,
að ólíkur persónuleiki flokks-
foringjanna Wilsons og Heaths
og hvemig þeir verkuðu á kjós
endur, hafi ráðið miklu um úr-
slitin. En það fylgir þá með að
þeir sem þykjast hafa vit á
stjórnmálastarfj hafi misskilið
framkomu þeirra á hinn herfi-
legasta hátt og ekki skilið,
hvernig þessir tveir foringjar
verkuöu á hinn almenna kjós-
anda.
Flestir stjórnmálafréttaritarar
brezkra blaða voru sammála um.
það í kosningabaráttunni, að
Edward Heath stæði sig mjög
illa í kosningabaráttunni. Hann
virtist vilja hafa sig sem minnst
í frammi. Hann forðaðist það að
smjaöra fyrir háttvirtum kjós-
endum, fór hvergi út á gðtur
eða innan um áheyrendaskara
til að taka í hendur eða klappa
bðmum á bossann. Og ræður
hans voru litlausarog lágkúmleg
ar, hann fbrðaðist stór loforð
eða aö líta nokkum framtíðar-
himin rósrauðan. Hann kærði
sig ekkert um að koma fram
sem neitt ofurmenni eða skör-
ungur. Nokkrum dögum fyrir
kosningar var því haldið opin-
beriega fram, að Heath hefði
með kosningaframkomu sinni
drepiö síðustu von íhaldsfiokks
ins um að vinna. Hann væri sá
ómögulegasti og lágkúrulegasti
foringi sem flokkurinn hefði
nokkurntíma átt. Á þessu
byggðu menn hugmyndir sínar
um væntanlegt fylgishrun
íhaldsflokksins
En þetta fór eins og allir vita
nú allt öðruvísi og standa
menn líka gáttaðir á því, hvað
hafi gerzt. Kannski hafði þetta
þau áhrif, að ýmsir aðrir fram-
bjóðendur ihaldsflokksins komu
betur fram, hver í sínum lands-
hluta, þeir féllu ekki í skuggann
af neinum voldugum leiðtoga.
Kannski verkaði þessi fram-
koma Heaths einnig traustvekj-
andi fyrir kjósenduma, sérstak
lega ef menn gerðu samanburð
á honum og keppinaut hans
Harold Wilson, sem hafði sig
miklu meira i frammi.
TZ annski átti Harold Wilson
sjálfur mestan þátt í eigin
falli með framkomu sinni í kosn
ingunum, en hún einkenndist af
sigurvissu og drýldni. Þannig
virðist hann í augum kjósend-
anna hafa tekið á sig mynd
„gortarans" í brezkum stjóm-
málum.
Hvenær sem hann minntist
á andstæðingana mátti heyra
yfirlætistón hans. Hann sló á
þá strengi að íhaldsflokkurinn
væri nú vonlaus um sigur og
Framh. á 10. sfðu.
Starfsmatið:
Forstjórar niður-
saumakonur upp
Afgreiöslumenn í vínbúðum fá háar einkunnir fyrir áreynslu.
9 Helzta mál nýlokins þings
Bandalags starfsmanna
ríkis og bæja var afstaðan
til starfsmats, sem sérfræð-
ingar höfðu gert á vegum
þess. Menn höfðu talið, að
hin gamla skipan opinberra
starfsmanna í launaflokka
væri í mörgum tilvikum
næsta tilviljanakennd og ó-
raunhæf. Oft uppskæru
menn meiri laun fyrir störf,
sem minna væri í spunnið en
mörg, sem verr væru launuð.
Sérfræðingarnir gerðu því ýt-
arlega könnun á eðli helztu
starfa hjá hinum opinbera og
gáfu einkunnir fyrir. Er ætl-
unin, að þessi drög að starfs-
mati verði að nokkru leyti
notuð, þegar opinberir starfs-
menn semja við vinnuveit-
anda sinn í haust.
• Eins og vænta mátti
mundu ýmsar breytingar
verða á skipan í launaflokka,
ef til fulls yrði byggt á þess-
um drögum. Sumir mundu
lækka í launastiganum en
aðrir hækka. Miklar deilur
spunnust líka á þinginu um
verðleika þessarar einkunna-
gjafar. Þótti mörgum sem
sinn hlutur væri fyrir borð
borinn. Bent var á. að matið
væri að verulegu leyti byggt
á viðtölum við starfsmenn,
jafnvel í síma, og væru menn
misjafnlega lagnir að gera
mikið úr sinum störfum í
slikri lýsingu. Sumir þættir
væru auk þess of lítið unnir.
Hinir óánægðu
blíðkaðir
Engu síður varð það niður-
staða þingsins, að styöjast bæri
við þessi drög að starfsmati við
samningana í haust, en rík á-
herzla lögð á, að tilgreindum
skilyrðum yrði fullnægt. Þá
verði enn unnið að endurbótum
á starfsiýsingum þeim, sem nú
liggja fyrir. Skuli þær liggja fyr-
ir betur unnar við flokkun í
launaflokka í haust.
Til að milda hina óánægðu,
sem fengiö hafa fremur lágar
einkunnir á þessu prófi, skuli
enginn færast niður um launa-
flokk, þótt starfsmatið yrði not-
að í haust. Görnlu starfsmennirn
ir haldi sínum hlut óskertum.
Að vísu munu sumir sitja eftir,
þegar aörir færast upp. Menn fái
áfram að titla sig í símaskrá
eftir gamla fyrirkomulaginu,
þótt starf þeirra lækki um set,
og er þaö mörgum mikið hjart-
ans mál.
Fyrirfram verði samið um,
hvaða menntunarkröfur skuli
gerðar til hvers starfs um sig.
„Hinir vitru menn“ sem starfs
matið sömdu, gáfu einkunnir
fvrir menntun, starfsþjálfun,
frumkvæði, ábyrgð, áreynslu,
vinnuskilyrði og loks „tengsl",
sem þeir skilgreina þannig: „1
tengslum felast þær kröfur, sem
starfið gerir til starfsmanns um
tjáningargetu og um samskipti
við aðila utan stofnunarinnar og
innan“.
Ábyrgðin lang-
mikilvægust
Reynt var að finna einkunnir
eöa „vægi“, sem bezt féllu að
almennum launamarkaði sam-
kvæmt matinu. Fékkst ákveðin
vísbending um mat hins al-
menna launamarkaðar á hinum
ýmsu þáttum starfsins, og var
hlutfallið þetta: Menntun 20,8%,
starfsþjálfun 17,4% sjálfstæði/
frumkvæöi 19,4%, tengsl 3,7%,
ábyrgð 29,7% og áreynsla 9,0%.
Það skiptir þvi langmestu um
núver.andi röðun í launaflokka,
hversu mikla ábyrgð starfsmað-
urinn hefur, og menntun starfs-
manna gengur næst. Sérfræðing-
unum fannst of mikið gert úr
ábyrgðinnj íþessumniðurstööum
og minnkuðu gildi hennar í sín-
um útreikningum.
Fyrir þing BSRB nú í vikunni
var lagt fram tilraunamat á
nokkrum störfum í þjónustu
ríkisins. Valin voru 90 störf og
einkunnir gefnar fyrir þau. Sam-
kvæmt núverandi launaröðun
ná þessi störf frá starfi sauma-
ir fá 100 og hjúkrunarkonur 75
stig Minnsta ábyrgö bera á
þessum lista fjarritarar og að-
stoöarmenn í vörugeymslum,
eöa aðeins 25 stig.
Menntun barnakennara
sama og hjúkrunar-
kvenna
Ætla mætti, aö menntunin
væri einna auðveldust viðfangs
við útreikninga sem þessa. Um
hana varð þó ágreiningur á þingi
BSRB. Annars eru efstir á blaöi
um menntun prófessorar með
230 í einkunn, en næstir koma
þeir veöurstofustjóri, háskóla-
menntaðir sérfræðingar og deild
arstjóri í Veðurstofu með 227
stig. Lægsta einkunn fyrir
menntun, 30 stig, hljóta bréf-
beri, saumakona, þvottamaöur,
véla- og viðgerðarmaður ríkis-
spítala, aðstoðarstúlkur í II.
flokkj og aðstoðarmenn í vöru-
geymslum.
Fulltrúi I í stjórnarráðinu fær
aðeins 65 stig fyrir menntun,
sem er sama og varöstjóri í Frí-
ar 165. ■Menntaskólakennarar
210, gagnfræðaskólakennarar
150, iðnskólakennarar 102 og
Fréttastofa útvarpsins. Samkvæmt starfsmatinu ættu frétta-
menn útvarps að færast upp um fjóra flokka.
konu, sem er í 5. launaflokki,
til ríkisskattstjóra, sem er í 28.
launaflokki.
Ágrelningur um
ábyrgð prófessora
Sé fyrst vikið að mikilvæg-
asta þættinum, ábyrgðinni,
þá fær ríkisskattstjóri þar flest
stig, eða 235. Útvarpsstjóri og
veöurstofustjóri fá 220 stig og
einnig sýslumenn og borgardóm
ari. Ágreiningur varð um, hvaða
einkunn skyldi gefa prófessor
um fyrir ábyrgð. Vildu sumir
nefndarmanna gefa 220 stig, en
aðrir aðeins 190 stig.
Forstöðukona sjúkrahúss fær
svo til dæmis 145 stig eða sama
og yfirmatráðskona. Fréttamenn
útvarps hljóta 130 stig eins og
gagnfræöaskólakennarar (sem
sumir gáfu þó aðeins 100 stig)
og háskólamenntaðir fulltrúar
hjá ríkinu. Ekki varð samkomu-
lag um ábyrgð barnakennara og
gáfu nefndarmenn frá 100 til
130 stigum fyrir hana. Tollverð-
bamakennarar 85 eða 90. Til
samanburðar má geta þess, að
ljósmæöur fá 80 stig, hjúkrunar-
konur 87 og sérlærðar hjúkrun-
arkonur 102 stig.
Mikil áreynsla
í vínbúðum
Fram kom á þinginu gagnrýni
fyrir það, að vanmetin hefði ver
ið andleg áreynsla í starfi, en
nær eingöngu tekið tillit til lík-
amlegrar áreynslu við þessa
stigagjöf.
Fyrir áreynslu er hæst gefið
75 stig. Þessa einkunn fá fjar-
ritarar, talsímakonur og talsíma
vörður við útlönd, flugumferðar-
stjóri, varðstjóri flugumferðar-
stjórnar og sérlæröar hjúkrun-
arkonur. Einnig vildu sumir
nefndarmanna gefa 75 stig í á-
reynslu afgreiðslumönnum í vín-
búð, en aðrir mótmæltu því og
gáfu 50 stig. Vakti þaö spaug,
að afgreiðslumenn f vínbúð
skyldu fá sömu stigatölu og sér-
lærðar hjúkrunarkonur og tii
dæmis meira en ljósmæður, sem
fengu 50 stig, en er vafalaust
rökrétt að athuguðu máli.
Fjölmargar starfsgreinar fengu
alls engin stig fyrir áreynslu,
svo sem mestu „tignarmennirn-
ir“, skattstjóri, sýslumenn og
prófessorar, sóknarprestar, verk
fræðingar og fulltrúar.
Ríkisskattstjóri
hæstur á blaði
Fyrir „tengsl" var gefiö upp i
60 stig. Þær starfsgreinar, þar
sem mest reynir á samskipti við
aðra, voru samkvæmt því frétta-
störf útvarps, fréttamenn út-
varps, sóknarprestar og skóla-
stjórar héraðsgagnfræöaskóla.
Ríkisskattstjóri hefur lang-
mest sjálfstæði og frumkvæði
og fær þar 180 stig, en aðrir
„stjórar" ýmsir fá þar 155 stig.
Ekki er ætlazt til verulegs frum-
kvæðis af fjarriturum, bréfber-
um, saumakonum og þvotta-
mönnum, sem fá þar aðeins 20
í einkunn.
Mestrar starfsþjálfunar er svo
krafizt af útvarpsstjóra, veður-
stofustjóra, ríkisskattstjóra. Á-
greiningur varð enn um prófess-
orana, og var • starféþjálfun
þeirra metin til jafns við bæj-
arsímastjórann í Revkjavík 140
— 160 stig. Aöalverkstjórar eru
ofarlega á blaði með 140 stig
fyrir starfsþjálfun við full af-
köst.
Loks eru sumum starfsgrein-
uM gefin stig fyrir erfið vinnu-
skilyrði, mest 20 stig, sem gefin
eru lögregluþjónum á Keflavík-
urflugvelli. varðstjórum slökkvi-
liðs brunavörðum og línumönn
um.
Fréttamenn upp i:m
fjóra flokka
Hvaða áhrif mundi svo summ-
an af öllu þessu hafa á rööun
manna í launaflokka? Ríkisskatt
stjóri yrði enn hæstur, fær 805
stig samtals. Sumir nefndar-
menn vildu að vísu gefa prófess-
orum alls 815 stig, en aðrir að-
eins 765 stig. Sýslumenn, sem
nú eru í 25. flokki, ná til jafns
við borgardómara, sem nú eru í
26. flokki. Forstjórar hjá ríkinu
eru nú í 26. flokki enfalla iþessu
starfsmati niður fyrir ýmsa í 25.
flokki. Sóknarprestar fara upp
og ná aöalbókara og deildar-
stjóra í Tryggingastofnun, sem
nú eru í hærri flokki, og mennta
skólakennarar fara langt upp
fyrir þá.
Eins og forstjórarnir fara
skrifstofustjórarnir! halloka. —
Fréttamenn útvarps, sem nú eru
í 16. flokki, viröast munu fær-
ast upp um fjóra flokka. Þeir
fara með 530 stig upp fyrir dóm-
arafulltrúa, sem nú eru í 23.
flokki og háskólamenntaða full-
trúa, sem nú eru i 22. flokki.
Fulltrúar hrapa um eina fjóra
til sex flokka.
Af neðri flokkunum er áber-
andi, að símsmiðir, fjarritarar,
innheimtumenn og saumakonur
hækka í flokkum í þessu starfs-
mati. — HH