Vísir - 08.08.1970, Blaðsíða 8

8
V I S I R . Laugardagur 8. ágúst 1970.
VISIR
Otgefan li Reykjaprent tií.
Framkvæmdastiórí: Sveinn R Eyjólfsson
Ritstjóri ■ Jónas Kristjánsson
Fréttastjóri: Jón Birgit Pétursson
Ritstjórnarfuiltrili • Valdimai H lóhannesson
Auglýsingar: Bröttugötu 3b Símai 15610 11660
Afgreiðsla Bröttugötu 3b Sími 11660
Ritstjóm: Laugavegi 178 Sími 11660 (5 línur)
Askriftargjaid kt 165.00 á rnánuðt innanlands
I lausasölu kt 10.00 eintakið
Prentsmiðja Visis — Edda hf
Gestir með gjaldeyri j
Erlendum gestum til íslands fjölgar enn. Þeir voru (
nær tólf þúsund í júlímánuði einum, og eru þá ótaldir /
farþegar með skemmtiferðaskipum. Nú hafa meira /
en þrjátíu þúsund erlendir ferðamenn sótt ísland )
heim á þessu ári. \
Rúmlega 44 þúsund útlendingar komu til íslands v
árið 1969. Þetta var aukning um 3.600 frá fyrra ári (
eða 9%. í þeim tölum eru ekki taldir með þeir sem \
koma með skemmtiferðaskipum, og auðvitað ekki (
þeir fjölmörgu, sem millilenda á Keflavíkurflugvelli. /
Bandaríkjamenn voru langfjölmennastir í þessum /
hópi eða nær átján þúsund. Margir þeirra eru þó að- )
eins áfangafarþegar, sem hér dveljast aðeins í fáeina \
sólarhringa og halda síðan áfram ferð sinni. \
Talan í fyrra var sú hæsta á einu ári. Öruggt má (
telja, að árið 1970 verði um verulega aukningu að /
ræða. Nú þegar eru erlendir ferðamenn á þessu ári /|
orðnir fleiri en var allt árið 1965. /)
ísland þarf að verða raunverulegt feröamannaland, )j
Margt skortir finn til að svo verði, þótt mikið sé að \
unnið. Forystumenn ferðamála gerðu nýlega á fundi (
sínum gagnmerkar samþykktir, sem munu verða (
hvati til stærri átaka. /
Óþarft er að minna á, að hina fámennu íslenzku )
þjóð skortir mjög afl þeirra hluta, er gera skal. )
Óþarft ætti einnig að vera að minna á þær lífskjara- \
bætur, sem gjaldeyristekjur af ferðamönnum geta \
veitt okkur í síauknum mæli. (
Langflestir hinna erlendu gesta koma með flug-
vélum. Þar hafa framfarirnar orðið hvað mestar. ,
Flugferðir hafa orðið ódýrari og fljótari. Með því fær- i
ist ísland enn pær umheiminum. íslandsferð fær auk-
ið aðdráttarafl í augum útlendinga. Þetta er strax
komið í ljós. \
Gengislækkunin geröi það einnig hagkvæmara fyr- [
ir útlendinga að heimsækja ísland. Þar sem verð- /
gildi krónunnar minnkaði miðað við aðra gjaldmiðla, ii
varð það þeim ódýrara að greiða kostnað við íslands- /
dvöl. Gildir þdr hið sama og um annan útflutning. Út- /
. flutningur eflist við lækkun gengisins. )
„Túrisminn11 er líka ein „útflutningsgreinin", sem \
skilar okkur mikilvægum gjaldeyri. íslendingurinn, V
sem selur erlendum ferðamanni þjónustu fyrir erlend- (
an gjaldeyri, er á sama báti og útgerðarmaðurinn og /
sjómaðurinn, er aflar fisksins, sem fluttur er út. /
Aðstaða til móttöku ferðamanna hefur og gjör- )
breytzt til batnaðar, íslendingar eru að hrista af sér \
kotungsbúskapinn. Glæst gistihús hafa risið og munu \
rísa á næstunni. ('
Vissulega er það mikill fjöldi, er fimmtíu þúsund /
útlendingar ferðast á einu ári til lands, sem hefur að- /
eins 200 þúsund íbúa. En við eigum stórt land, sem )
býður upp á m.a. svo margt, sem ferðamaðurinn finn- \
ur hvergi annars staðar. \\
Því þarf enn að herða sóknina. ((
Fréttamenn í Prag skýra
frá því, að vændi blómg
ist þar í borg og færist
í vöxt. Blað tékknesku
verkalýðssamtakanna
kvartar yfir þessari ó-
heillaþróun. Annars eru
kommúnistar vanir að
loka augunum fyrir
þeirri staðreynd, að
þetta „auðvaldsfyrir-
bæri“ þekkist í löndum
þeirra.
Lenín — vændi finnst ekki í
forskrift meistarans.
Vændi í kommúnistaríkjum
Vændi á ekki að vera til
í ríkjum kommúnismans
samkvæmt kenningum
þeirra. Bandaríska tíma
ritið Newsweek birtir
eftirfarandi boðskap um
vændi úr alfræðibók
vísindamanna í Tékkó-
slóvakíu: „Vændi: þjóð-
félagsfyrirbæri, sem er
dæmigert fyrir auðvalds
skipulagið ... Sósíalism
inn hefur bundið enda
á skækjulifnað ásamt
með félagslegum orsök-
um hans.“
Ósamrýmanlegt
kommúnisma
Hugmyndafræðingar komm-
únista eru harðorðir um vændið.
Þeir telja það eðlilega ósam-
rýmanlegt fræði sinni, að konur
lifi af því að selja bliðu sína.
Slíkt sé eitt hið versta dæmi um
auðvaldsskipulag, spottið af fá-
tækt og misrétti. Margir munu
vera þeim sammála þessum efn-
um.
Hins vegar breyta menn ekki
alltaf samkvæmt boðorðunum.
Oft hefur frétzt af villtum veizl-
um valdha'fa í kommúnistarikj-
um, þar sem raunverulegar
vændiskonur hafa lagt sinn
skerf fram. Islenzkir ferðamenn
hafa sagt sögur af „leigubíla-
mellum‘‘ f Moskvu. Virðist
þeim, að vændiskonur i komm-
únistaríkjum séu að vísu fáséð-
ari en í vestrænum rfkjum, en
hins vegar lifi þær þeim mun
betur í krafti minna framboðs.
Elzta starfsgrein heims
heldur sínu
Newsweek segir frá því, að
ferðalangar í Prag hafi ekkj átt
í vandkvæðum meö að finna
„sex til sölu“ Einkum hafi
stúlkur lagt lag sitt við þá, er
höfðu „harðan" gjaldmiðil, doll-
ara og vesturmörk. Sem elzta
stanfsgrein heimsins hafi vænd-
ið staðið af sér hvers kyns þjóð-
félagsbreytingar.
Mikil „breidd“ sé í vændinu
f Tékkóslóvakíu. Vændiskonur
nái allt frá þeim, er taka 30
krónur íslenzkar, til gleðikvenna
með 5000 kr. á klukkustund,
innifalið viskí. Á vörusýning
unni í Bmo og Karlovy Vary
kvikmyndahátíðinni séu vænd-
iskonur fastur liður.
Vikurit tékknesku alþýðusam-
takanna kvartar sáran yfir
þessarj þróun. „Nýja vændið^,
segir þar, „hefur færzt til
Vændi í Prag.
1IIIIIIII1BF
ISIIIIBiHllE
Umsjón: Haukur Helgasor
millistéttarinnar". Margar
vændiskonur ganga um
glæsilegum klæðum, og eru kal'
aðar ,,Tuzex-stúlkur“, af þvi a'
þær geta keypt lúxusvörur
Tuzex-ríkisverzlununum fyrir
erlendan gjaldmiöil og selt þæ
á allt að áttföldu verði á svört
um markaði. T-stúlkur, er sagt
hafa meiri tekjur á einni nót.t'
en verkamaður á mánuði.
Tnnfæddir „frekari“
Japanskir fjármálamenn n.ióta
vinsælda á þessum ntarkaði, en
þeir hafa streymt til Prag að
undanfömu. Útlendingar eru að
sjálfsögðu yifirleitt vinsælli en
innfæddir. Þeir hafa meiri pen-
inga og minni tíma. Minni hætta
er á „alvarlegu'* sambandi sem
vændiskonumar vilja forðast.
Haft er eftir þeim, að vandræð-
in með Tékkana séu þau, að
þeir þykist „eiga“ stúlkuna og
þeir líti ekki á skipti þeirra
eins og „hreinan bisness“ eins
og útlendingar geri.
Fréttaritari Newsweek í Vín,
Kenneth Huszar, ræddi við T-
stúlkuna Masha. Hún segist
hafa byrjað feril sinn þannig,
að hún hafi vanið komur slna
til Hótel Alcron. Þar hafi verið
margt vestrænna manna, og
henni hafi þótt gaman að vera
innan um þá. Þó hafi henni
leiðzt að þurfa að drekka kaffi,
þegar þeir drukku viskí. Auk
þess áttu margir þeirra tékkn-
eskar vinstúlkur. „Hvers vegna
ekki ég,“ hugsaði Masha og
hún tók að gefa sig að vest-
rænum mönnum. Upp úr þvf
spratt svo núverandi „staflf**
hennar.
Aðeins 75 fá dóm á ári
Þá nefnir fréttaritarinn afet-
urklúbbinn Lucerna. Þar varð
hann vitni að innrás lögregl-
unnar, sem „hreinsaði til“.
Nafnskírteini stúlknanna voru
athuguð. Stjómvöld Iáta þó
vændið afskiptalaust að mestu
og „líta í hina áttina" eins og
gerist í borgum Vestur-Evrópu.
Að meðaltali hafa aðeins 75
vændiskonur hlotið dóm á ári,
sem sýnir, að vægilega er tekið
á slíkum brotum. Sumt bendir
til þess, að stjórnvöld hyggist
herða á baráttu sinni gegn
þessu „auðvaldsfyrirbæri".
Óveniuleg viðurkenning
Vændinu hefur aldrei verið
útrýmt f kommúnistaríkjum,
hvað sem fræðikenningar segja.
Það er hins vegar fátítt að
vandamálið sé viðurkennt á
'iann hátt, sem tékkneska
erkalýðsblaðið gerir. Á öllum
~ímum og við öll kerfi hefur
•'ændið haslað sér völl. (Raunar
tenda margir Islendingar á sér-
'töðu okkar í þeim efnum,
iversu raunveruleg sem sú
sérstaða er. ef kannað er til
trunns). Til þess að uppræta
vændið mun þurfa meira en
lagaboð og vfirlýsingar stjórn-
valda. Kommúnisminn ætti líka
aö vera annað og meira, en það
hefur hann ekki reynzL