Vísir - 14.08.1970, Blaðsíða 9

V í SIR . Föstudagur 14. ágúst 1970.
9
. . . oft má líkja þeim
við gangandi apótek“
— segir Óttar Felix um suma þeirra islenzku
unglinga, sem koma til Kaupmannahafnar
^ Þær eru margar og margvíslegar atvinnugreinarnar, sem
ungu fólki hugkvæmist að taka sér fyrir hendur á þvi
tímabili, sem ævintýraþráin er mest. Og ekki veigrar það sér
við að snara sér til annarra landa í atvinnuleit, ef út í það
fer. Það er meira að segja mún eftirsóknarverðara, ef það
væri þá eitthvað. Einna mest er um það, að skólastúlkur
sæki um atvinnu erlendis yfir sumartímann og þá, að sögn
kunnugra, mest á hótelum og einkaheimilum. Piltarnir kom-
ast hins vegar einna helzt að í verksmiðjum og verkstæö-
um, þó að þess séu vitanlega dæmi, að þeir vinni önnur störf,
eins og t. d. einn íslenzkur hljómlistarmaður fyrrverandi,
Óttar Felix Hauksson að nafni, ser.i dvalið hefur á fjórða
mánuð í Kaupmannahöfn og vann fyrstu þrjá mánuðina þar
við líkgröft í kirkjugarði Kaupmannahafnar.
Óttar (lengst t. h.) ræðir við danska hippa á Ráðhústorginu.
Brandt varð forsætisráðherra og
Walter Scheel utanríkisráðherra.
EPtir það fór tónninn austur í
Rússlandi strax að breytast
verulega. Það var eins og þetta
hefði komið þeim á óvart. Líkt
og Stalin gat ekki trúað því eftir
stríðslok, þegar hann frétti, að
Churchilí hefðj beðið ósigur í
þingkosningum, eins fór rússn-
ensku valdamönnunum nú: þeim
varð ekki lengur stætt á því að
nein kapitalisk glæpaklíka réði
öllu í Þýzkalandi, þegar stjóm-
arandsta -jingar, sósfalistar tóku
við völdunum.
Það var einnig annað sem
gerðist, og það er ef til vill það
merkiiegasta, að þeir Willy
Brandt og Scheel ákváðu að
taka upp nýja stjómmálastefnu.
Þeir ákváðu að ganga bara hrein
skilningslegia að Rússum og
leita eftir fullkomnum sættum
við þá. Það mætti athuga, hvort
ekki væri rétt að stokka upp
spilin, hætta að gera NATO og
Varsjárbandalag að einhverjum
homsteinum í millilandapólitfk-
inni sem allt yrði að byggjast á.
Þvert á móti skyldi nú aðeins
spurt, hvað er gagnlegt fyrir
okkur báða, hverjir eru okkar
eigin hagsmunir, hvernig getum
vdð hjálpaðhvor öðrum og stuðl-
að að friði. Síðan þegar við
kæmumst að niðurstöðu um
þessa hluti, mætti haga hermál-
um og öryggismálum eftir því,
hvemig samkomulag okkar
verður.
Nú breytti skyndilega um
austur í Rússlandi. Skyndilega
hætti hatursáróðurinn gegn
Þjóðverjum og er engu líkara en
austur í Rússlandi hafi byrjað
nýtt trúlofunarstand með skyndi
legri útbreiðslu þýzkra menn-
ingarstríuma. Rússar hafa gegn-
um aldimar jafnan dependerað
mjög af Þjóðverjum f öllu
menningartilliti og þeir eru þvi
aðeins að endurvekja gamla
þýzka ást, þegar þeir fjölmenna
nú á þýzk b ókme nnta kvöl d, og
þýzkar bækur em nú seldar í
tugþúsundatali austur tii Rúss-
lands. Þýzka er enn tungumál
númer 2 næst á eftir rússnesk-
unni sem börnin læra þegar f
bamaskóla, og síðasta árið
hafa Rússar ekkert farið í felur
með það, aö þrátt fyrir allt sem
á undan er gengið, elska þeir
og hafa þörf fyrir þýzka menn-
ingu.
Cvo hófust sendiferðimar,
Bahr sérlegur ráðunautur
Brandts var á stöðugum ferða-
iögum austur til Moskvu, Duck-
witz var með annan fótinn aust-
ur í Varsjá og efnt var til sér-
stakra funda milli Wi'llíanna —
Brandts og Stophs forsætisráð-
herra Austur-Þýzkalands. Fæst-
ar af þessum sífelldu ferðum og
umræðum og orðsendingum hafa
þótt fréttaefni fyrir utan þýzka
heiminn, en sjaldan hefur fariö
fram þvilík iðjusemi og dugn-
aður að kryfja málin til mergjar
og hnýta lausa tauma f öllum
áttum. Er geysilegt starf sem
liggur að baki því, að samkomu-
lag héfur nú tekizt. Síðast
margra daga persónulegar við-
ræður Wálter Scheels við rússn-
eskan kollega sinna Andrei
Gromyko. Ber hinni núverandi
þýzku stjóm vissulega mikiil
heiður fyrir það eitt, hve dug-
•leg og drffandi hún hefur verið
í öllu þessu máli og verður það
Kristilega flokknum sem áður
hlussaðist á þessu máli jafn-
fram tii lítilsvirðingar. Eru hin-
ir kristilegu heldur fúlir og af-
brýðisamir og sýna málinu
furðulegan og iHgjarnan fjand-
skap í stjórnarandstöðu sinni.
Auðvitað einblína þeir lfka á
hættuna, sem er því samfara
að gansa svo opið os berskjald
að að leik við hið rússneska
M-+ bls. 10.
JJann hefur nýlega látið af
þeim starfa, og er blaða-
maður Vísis hitti hann í síðustu
viku á fömum vegi í Kaup-
mannahöfn, varð það að ráöi,
að setzt yrði inn á nálægan mat-
sölustað og Óttar uppfræddi
blaðamann um hið fskyggilega
vandamál, ffknilyfjaneyzluna í
kóngsins Kaupmannahöfn.
Við höfum vart komiö okkur
fyrir með djúpsteiktu fiskflökin
okkar, sem við ætluöum að
snæða á meðan á viðtalinu stæði
— en að borðinu okkar hafði
undið sér ræfilslegur rindill og
muldrað eitthvað flóttalega f
eyra Óttars.
— Hann var að bjóða okkur
LSD til sölu, þessi, sagði Óttar
til skýringar, þegar hann hafði
bandað þeim flóttalega fyrirlit-
lega frá sér.
— Ert þú kannski gamall við-
skiptavinur hans, eða hvað... ?
— Nei, nei, nei, biddu fyrir
þér, maður. Ég hef aldrei séð
þennan náunga áður, svaraði
Óttar snöggt og hristi höfuöiö
ákaft. Þessi matsölustaöur er
Óttar Felix Hauksson, fyrr-
um pophljómlistarmaður og
burðarkarl hjá Hljómum frá
Fróni, síðar líkgrafari í Kaup-
mannahöfn. Nú atvinnulaus,
en á góða von með að komast'
að sem burðarkarl á Kast-
rupflugvelli.
bara mikið sóttur af eiturlyfja-
bröskurum, og þeir halda til við
borðin þarna innst hægra meg-
in. Þessi Arabi, sem þú sérð
þarna viö borðið í horninu, er
t. d. einhver umsvifamesti eit-
urlyfjasali, sem ég hef heyrt
getið um í sambandi við eitur-
lyfjasölu hér í borginni.
Ég leit í þá átt, sem Óttar
benti og sá þá ákaflega snyrti-
legan Araba, sem bæði var vel
klipptur og snyrtilega til fara
og virtist ekki hafa neitt mis-
jafnt á samvizkunni, þar sem
hann sat og ræddi fjörlega við
unga stúlku. Hefði Óttar.. ekki
sagt mér frá kaupmennsku hans
heifði mér aldrei getað komið til
hugar, að þessi maöur væri eit-
urlyfjasali, Þvert á móti hefði
ég gizkað á, að þarna væri öllu
heldur leikfangasáli á ferðinni.
Eins átti ég erfitt með að trúa
því, að matsölustaðurinn, sem
ég var staddur á, væri ein af
miðstöövum fíknilyfjaneytenda,
því staöurinn er með eindæm-
um bjartur og hreinlegur, og
öll þjónusta og aöbúnaður tölu-
vert betri en maður á að venj-
ast hér heima á Fróni.
— Það var revndar meira um
eiturlyfjabrask hérna fyrst eftir
að staðurinn var opnaður. Þá
voru krakkarnir hreinlega svo
bíræfnir að blanda sér hash í
pípu svo allir sáu. En loks fór
lögreglan að leggja liðið f ein-
elti og eftir að hún hafði hand-
tekið nokkrum sinnum menn
hér með mikið magn af hashi
undir höndum fór fljótlega að
draga úr aðsókn eiturlyfjabrask-y
aranna hingaö. En eins og þú
hefur nú þegar komizt að raun
um. eru þeir þó ekki með öllu
horfnir héðan, bætti Óttar við
og hámaði í sig fiskinn.
— Borðar þú hér oft? spurði
ég varfæmislega.
— Já, mjög oft, svaraði Óttar
hiklaust. En það kemur til af
því, að hér er ódýrast að éta,
miðað við hina matsölustaðina
hérna í miðborginni.
— Er hash dýrt?
— Ef þú ert nógu fjáður,
mundir þú ekki segja það. En
atvinnulausir hippar eiga líklega
f nógu miklu basli með að snapa
saman þær sjö til átta krónur
danskar, sem grammið kostar.
En eitt gramm dugir þeim í eina
pípu og gefur sæmilegt „kikk“.
Svo hækkar gangverð hashins
auðvitað og fellur f takt við
framboðið á því, og oft fer það
langt upp fyrir tfkallinn, ef
sendingamar hafa klikkað og
lítið er til af birgðum f borg-
inni. Það mætti t. d. segja mér,
að þaö setji töluvert feitt strik
í reikninginn. að lögreglan góm-
aði tvo af stærstu kaupmönn-
unum f faginu f fyrradag, er
þeir voru á leið inn í borgina
með hash fyrir um tólf til þrett-
án milljónir íslenzkra króna, fal-
ið í bílum sínum.
— Hvert er þitt álit á eitur-
lyfjaneyzlu?
— Ja, hvað skal segja ... ?
sagði Óttar og stangaði hugs-
andi úr tönnunum. Það er svo
sem til í dæminu, að eiturlyf
hjálpi neytendunum til að ein-
angra sig frá umheiminum og
kafa á djúp síns innri manns,
og komast til botns i persónu-
leika sínum og allt það. En ég
er nú þeirrar skoöunar, að það
sé fremur óekta aö nota hjálp-
artæki til slíks. Ég sjálfur not-
aði mér þá þrjá mánuöi, sem
ég vann f kirkjugarðinum til
þeirra stúderinga, án hashins,
því þar gafst mér ákaflega gott
næði til að hugleiða málin á
meðan ég vann í einrúmi við
að grafa Dani.
— Hvaða skilning heldur þú,
að íslenzk ungmenni leggi í eit-
urlyfjaneyzlu?
— Þau hafa hreint engan
skilning á þeim málum, því þau
eiga ekki við þá brjálæöingu
að stríða, sem er svo yfirhyrm-
andi í st.órborgunum erlendis,
þar sem allt ætlar um koll að
keyra af hamagangi fólksfjöld-
ans, og einstaklingurinn er ein-
ungis núll. Með eiturlvfiunum
er stórborgaæskan að reyna að
flýja þennan kolbriálaða heim
inn í annan og ósnortinn heim,
þar sem hægt er að vera einn
meö sjálfum sér. í fámenninu
heima á tslandi er ekki þörf
fyrir eiturlvf til bess eins og
skilja má. íslenzku krakkarnir
fikta við eiturlyfianevzlu einung
is vegna þess að það er f tfzku.
og þeir halda aö það sé fínt og
því fylgi mikill álitsauki, aö hafa
orð á sér fvrir að vera eitur-
lyfjaneytandi.
— Er ekki mikið um það aö
Iandinn komi hingað til Hafnar
f þeim erindagerðum einum
saman að lifa innan um hipp-
ana hér með greiðan aðgang að
eiturlyfjum?
— Þess eru svo’ sannarlega
mýmörg dæmi. Mér finnst það
blátt áfram sárgrætilegt hve oft
það á sér staö, að hingað komi
íslenzkir krakkar til lengri eða
skemmri dvalar og hafa með sér
stórar fjárupphæðir, sem þeir
svo verja nær eingöngu í eitur-
lyfjakaup. Síðan kunna þeir sér
engin læti og dæla strax sem
allra mestu f sig til að komast
nú í almennilegt ,,rúss“, hvort
sem til þess er notað „gras“,
pillur eða þá heróín eða „speed“
úr sprautu, — jafnvel margt af
þvi eða allt f senn. Og oft hitt-
ir maöur þetta fólk f því ásig-
komulagi, að einna helzt mætti
líkja þvf viö gangandi apótek.
Endirinn vill svo oftast verða
sá, að lögreglan hirðir þetta fólk
upp af götunni, þar sem það er
í umhiröuleysi og sendir það
síðan heim — með skömm.
— Hversu almennt skyldi eit
urlyfjaneyzía vera orðin meðal
ungmenna Kaupmannahafnar?
— ískyggilega almenn. í aug-
um danskra ungmenna er hash-
ið iafnsiálfsairður hlutur og
alkóhól f augum fslenzkra og
ekki farið lanmuleear með notk-
un þess en sígarettureykingar.
Ég hef heyrt gizkað á það, að
allt að því átta af hverjum tfu
ungmennum hér í borginni und-
ir tuttugu ára aldri hafi ein-
hvern tíma prófað hash og nærri
helmingur þeirra róið áfram á
mið enn sterkari o<? þá um leið
hættulegri lvfja. Ée gæti vel
bls. 10.