Vísir - 29.08.1970, Blaðsíða 8

s
VÍSIR
Otgefanli: Reykjaprent hf.
framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
ftitstjóri ■ Jónas Kristjánsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjórnarfulltrúi: Vaidimar H. Jóhannesson
Auglýsingar: Bröttugötu 3b. Simar 15610 11660
Afgreiðsla- Bröttugötu 3b Slmi 11660
Ritstjórn: Laugavegi 178. Slmi 11660 (5 iínur)
Áskriftargjald kr 165.00 á mánuöi innanlands
I lausasölu kr. 10.00 eintakið
Prentsmiðja Vlsis — Edda hf.
Blekkingar Tímans
Tvennt viröist ritstjórum Tímans efst í huga þessa
dagana: í fyrsta lagi, að sjálfstæðismenn skyldu
ekki fara að dæmi Framsóknar og svíkja gerða samn-
inga við samstarfsflokk sinn í ríkisstjórninni. í öðru
lagi, að á árunum 1967 og 1968 hafi ekki verið við
neina efnahagsörðugleika að etja, og það sé því til-
búningur hjá ríkisstjórninni, að henni hafi þá verið
nokkur vandi á höndum. Um fyrra atriðið skal ekki
rætt að þessu sinni. Það var gert í forystugrein Vísis
í gær og sýnt iram á, að ritstjórar Tímans hafa sjálfir
með skrifum sínum undanfarið staðfest, að loforðum
Framsóknar er aldrei að treysta og að þeir telja sjálf-
sagt að rjúfa gerða samninga þegar henta þykir.
Um síðara atriðið er það m.a. að segja, að öll þjóð-
in veit, að Tíminn fer með staðlausa stafi þegar hann
segir að árin 1967 og 1968 hafi verið „góð meðalár“.
Það er dæmafá blekking að taka krónutöluna, sem
fékkst fy?ir útflutninginn og bera hana saman við
önnur ár, en nefna ekki þær breytingar, sem orðið
höfðu á verðlagi og öllum tilkostnaði, né gengisfelling
una. Það er engu líkara en ritstjórar Tímans haldi að
þeir séu að skrifa fyrir tóma heimskingja.
Sú var tíðin, að annað hljóð var í strokknum hjá
framsóknarmönnum. Þegar efnahagsmálin voru til
umræðu á Alþingi í febrúar 1969, viðurkenndu þeir að
atvinnuvegirnir ættu við mikla örðugleika að etja og
fyrst og fremst af óviðráðanlegum, utanaðkomandi á-
stæðum. Þá sögðu þeir líka að ráðstafanir þær, sem
gerðar hefðu verið atvinnuvegunum til hjálpar væru
algerlega ófullnægjandi. Getur það verið að atvinnu-
vegirnir hefðu þurft svona mikla aðstoð, ef góðæri
hefði ríkt til lands og sjávar — ef þetta hefðu verið
„góð meðalár“, eins og Tíminn segir nú?
Ef einhver nennti að leggja á sig þá ógeðfelldu fyr-
irhöfn, að lesa samfellt stjórnmálaskrifin í Tímanum
síðasta áratuginn. rr,indi hann verða furðu lostinn
yfir því stefnuie^bi, hringlandahætti og mótsögnum,
sem þar er að finna. Þessir menn geta ekki einu sinni
verið sjálfum sér samkvæmir frá degi til dags, og
stundum blasa mótsagnirnar við augum lesenda í
sama tölublaðinu.
Það er skiljanlegt að eyðimerkurganga framsókn-
armanna síðustu 12 árin sé farin að taka á taugar
þeirra, en fæstir mundu hafa trúað því fyrirfram að
þeir yrðu eins ráðvilltir og raun ber vitni. Og þeir eru
ekki að verða það fyrst núna síðustu árin. Þeir urðu
svona strax og þeir misstu valdaaðstöðuna. Líklega
hafa þeir verið búnir að telja sér trú um að þjóðin gæti
ekki komizt af án þess að þeir væru í ríkisstjórn. En
reynslan hefur sannað hið gagnstæða svo rækilega að
landsmenn óska tæplega eftir þeim í ráðherrastóla
næstu árin, auk þess sem enginn hinna flokkanna vil
ótilneyddur með þeim vinna.
VíSÍR. Laugardagur 29. ágúst 1870.
Uppbyggingin
þar sem áður
var Bíafra
gengur vel
— en tækjaskortur hamlar fæðudreifingu
O „Það er sem heil öld hafi liðið í Enugu frá stríðslokum og
fram til þessa dags“. Þetta eru orð eins æðsta manns í
her Bíaframanna, en hann er nú smásali í þessari borg sem
áður var höfuðborg aðskilnaðarríkisins. Og það er raunar
erfitt að trúa þessum ummælum, því Enugu varð aldrei fyr-
ir verulegum skemmdum í stríðinu: Markaðssvæðið var eyði-
lagt og vissuiega voru kúlnagöt á húsveggjum, en sé á heild-
ina Iitið ber borgin lítil merki átaka. „Mismunurinn", útskýrir
hann, „Iiggur í lífi borgarinnar."
Fyrir sjö mánuðum var Enugu draugaborg. Núna er hún
fjölmenn og fjörug verzlun fer fram á hinu endurbyggða
markaðssvæði og á verzlunargötunum. Fólk hefir aftur flutt
í hvert einasta hús borgarinnar, og stjórnaraðsetrið morar af
önnum köfnum mönnum.
Enugu er höfuðborg Mið-Austur-ríkisins, sem er heimaríki
hinna 7 eða 8 milljóna íbóa. íbóarnir dreifðust víða um Níger-
íu vegna þess að heimaríki þeirra megnaði ekki að brauðfæða
þá alla, jafnvel ekki fyrir stríð. Er Ibóamir voru dreifðir orðn-
ir um alla Nígeríu, gerðist það að fjöldamorð vom framin á
íbóum í Norður-Nígeríu og varð það til þess, að Ojukwu
hershöfðingi kallaði alla sína meðbræður af Ibóakyni til
austurhluta landsins, að leita þar skjóls. Það landsvæði varð
seinna Bíafra. Í stríðinu voru íbóarnir síðan hraktir þaðan
og inn í Mið-Austur-ríkið, og þar er mikill meirihluti þeirra
ennþá.

li
JJreytingarnar frá'”sfMðslokufiv
'eru’jafnvel enn meira áber-
andi í borgunum Awka og
Onitsha en f Enugu. Þessar borg
ir urðu nefnilega fyrir talsivert
meiri skemmdum en Enugu, en
einnig þar er Mfið að taka við
sér að nýju og náigast þaö að
verða eðlilegt.
Markaðurinn hefir verið end-
urbyggður, og á götunum er
aragrúi smásala sem selja mat-
vöru plastskálar og blað dags-
ins, „Nigerian Observer" — og
sígarettur sem smyglað hefur
verið frá Englandi.
Auðvitað hefir 30 mánaða
stríð sett sín merk; á landið:
Vegirnir eru víða sundurskotnir
og næstum hverri einustu brú
var eytt — en núna hafa tals-
verðar endurbætur verið gerðar
á samgöngukerfinu, þannig að
hægt er að aka eftir flestum
vegum, og herinn hefir unnið
mikið endurbyggingarstarf á
brúnum. Þær eru nú flestar not-
hæfar. Húsin með fram bjóð-
vegunum sluppu við verulegar
skemmdir, helzt var að her-
menn rifu af þeim þökin til þess
að ná sér i járn til að gera úr
skála. Þeir búa enn í þessum
skálum sínum.
Eggjahvítuskortur
Og sömu sögu er af fólkinu
að segja. I borgunum og úti við
þjóðvegina virðast allir sæmi-
lega aldir. Fjöldi manns sést
ganga um með sáraumbúðir eöa
styðjast við hækjur og stafi en
enginn getur gengið gegnum
Aba eða Enugu án þess að koma
auga á fómarlömb eggjahvítu-
skortsins. Þeir sem eggjahvítu-
vöntun hrjáir fá sjúkdóm sem
kallast „kwashiorkor“. í sveit-
unum ber og mikið á fæðu
skorti. einkum í suðurhéruðuri •
um. Engar tölur eru fyrirliggj-
andi, en ástandið i þessum efn-
um mun Vera verst í Owerri og
umhverfi. Þar i kring eru 5000
"nl' ’75ö6 rrtáí&s sém þjá$t af
vöntunarsjúkpómnum kwashior-
kor og gengur seint að berjast
við hann.
Á filestum sem þennan sjúk-
dóm fá, blæs kviðarholið út, út-
limir verða sem splrur og ánd-
lit jafnt bama sem fulloröinna
verða eins og á öldungum. Að-
eins fáir þessara sjúklinga eru
á spítala en sjáJfboðaliðar Uta
eftir þeim á sérstökum stöðvum
...
til að flytja fæðuna frá Port
Harcourt og um allt Mið-Austur-
ríkið, en það er svæöi sem mæl-
ist 8.750 fermílur. Fyrir utan
þessa 12 bfla, verður Uppbygg-
ingarnefndin að reiða sig á
Ieigð flutningaitæki til fæðu-
miölunarinnar. Yfirmaður fæðu-
dreifingarinnar segir að öll þau
flutningatæki sem Nígeríumönn-
um hafi borizt hafi dreifzt út
meöal hinna ýmsu fylkisstjóma
og þau séu yfirieitt rlla nýtt,
eða þá að fleiri skortir.
Vöruhúsin
yfirfuU
Plutningamir em vissuiega
veikasti hlekfcurinn í uppbygg-
ingarstarfinu. Vöruhúsin í Port
Harcourt rúma naumast lengur
allt það magn fæðu sem þarf
að komast út til sjúkra og
sveltandi, og skipafélögunum er
bráðnauðsynlegt að þau verði
fljótlega rýmd þar eð þessi
neyzluvamingur teppir allt rými
M vöruhúsunum, sem annars á
að nota undir alls konar farm.
Fýrir um mánuði var
tekið til þess bragðs að dreifa
vörunum beint frá Port Har-
oourt um sveitimar í stað þess
að flytja fæðuna og hjúkmnar-
vörur fyrst þaðan til Enugu og
dreifa þvf síðan þaðan. Þessi
ráðstöfun hefur heldur bætt úr,
en sem fyrr segir strandar þetta
allt mikið á fliutningatækja-
skortinum.
. > -
Þaö tekur langan tíma að dreifa þessu.
út um sveitimar. og starfslið
þessara stöðva fer daglega inn
í þéttbýlið og sækir þá sjúklinga
sem það rekst á — sumir koma
af sjálfsdáðum.
Vantar flutninga-
tæki
Uppbyggingarnefndina sem á að
sjá um aila flutninga á fæðu til
sjúkrastöðvanna skortir mjög
flutningatæki. Mikill fjöldi vöru
bifreiða var sendur til Nigeríu
eftir stríðið, til dæmis sendu
Bretar 100 vörubila, en Upp-
byggingarnefndin hefir aðeins
yfir að ráða 12 af þessum bflum
Atvinnuleysi
Atvinnuleysi er enn næstum
algjört I Nígeríu, nema fyrir ’.
opinbera starfsmenn og skóla-
kennara, en slíkt ástand er ekki
ailgengt í Afríku.
Síðan stríðinu lauk hafa tbó-.
arnir hægt og hægt verið að
flytja aftur til fyrri heimkynna
sinna og starfa. Margir hafa
farið aftur tjl Lagos. en aðrir til
norðurhéraöanna. en enn sem
fyrr er þeim tekið með mikiili
varúð og tortryggni — sumir
gefast reyndar upp á að flytja
og kjósa að vera ðfram I Biafra
— sem áður var. — GG