Vísir - 28.10.1970, Qupperneq 7
V 1 S I R . Miðvikudagur 28. október 1970.
7
Skelegg skötuhjú .... ímyndunarafl þeirra, sem fjöldaframleiða þessa þætti, virðist vera
talsverðum takmörkunum háð.
Kristján Bersi Ólafsson skrifar um sjónvarp:
Glæpareyf ar ar
tVd byrjun hafa glæpareyfarar
skipað talsvert rúm í dag-
skriá sjónvarpsins, og hafa sum
ir þeirra oröið eitthvert vinsæl-
asta sjónvarpsefnið. Þefcta er i
s§ðÉut sér ekfkent kynfegt, og í
fullu samræmi við -erlenda
reynslu. Manneskjan virðist að
jafnaði þannig gerð, að hún
haifi yndí af ævintýrum, dirfsku
og tvnsýnni bariáittu, en aMt
þetta bjóða reyfaramir upp á.
Vera má einnig að í flestum búi
ákveðin afbeldishneigð, sem
finni nokkra svölun viö að sjá
og heyra ofbeldisverk framin á
myndskerminum. En hver sem
ástæöan er, þá hafa glæpareyf-
arar í bók eða á tjaldi lengi
stytt mönnum stundir, og er
ekki sjáaniegt að á þvi verði
nein breyting í bráð.
En þótt glæpareyfarar sjón-
varpsins séu orðnir taisvert
ilTargir frá upphafi, hefur fjöl-
breytni þeirra ekki verið í sam
ræmi við maghið. Sliks er held
ur naumast að vænta. Aif glæpa
reyfurunum hefur mest borið á
framháldsflokkum, senum, þar
sem hver þáttur er sjálfstæð
saga en söguhetjan sú sama
þátt eftir þátt. Erlendar sjón-
varpsstöðvar fjöldaframleiða
slíka þætti svo hundruðum og
jafnvel þúsundum skiptir, ag
virðist allt að því náttúrulög-
mál, að nái einhver slík sería
vinsældum hefur hún tilhneig-
ingu til að verða óendanleg. Má
nærri gela aö við siíka fram-
leiðsluhætti verði söguþráður-
inn stundum Htilfjörlegur og
frumleikinn útþynntur.
OÓ. te&W muþ^ir .synir ‘^jónji
* varpið, eina .slikaseriu.. ErS
su brezk og er koliuð Skelegg
skötuhjú á íslenzku. Þessari
seríu er engan veginn alls varn
að. Hún er gamansöm og þar er
stundum dregið hæfilega dár að
öðrum glæpamyndaflokkum,
sem vilja láta taka sig i fufilri
alvöru. Baráttuaðtferðir skúrk-
anna, sem söguhetjumar eiga
í höggi við, eru yfirleitt aldrei
af þessum heimi, heldur sverja
sig í *tt við visindasögur (sei-
ence fiction) og annan skyldan
heilaspuna, og er þetta ekki
sagt til lasts, hvorki sögunum
né þáttunum. Hins vegar virðist
ímyndunarafl þeirra, sem fjölda
framleiða þessa þætti, vera tals
verðum takmörkunum háð. Að
undanförnu hefur verið sýndur
hver þátturinn á fætur öðrum,
þar sem grundvaliarhugmyndin
hefur verið sú sama: Hæfileiki
til að breyta manneðlinu, annað
hvort með líkri aðferð og dr.
Jekyll notaði, þegar hann
breytti sér í Mr. Hyde, eða með
sálnaflutningi, hliöstæðum þeim
sem var uppistaða í elskulegri
pólskri gamanmynd, sem sýnd
var í sjónvarpinu fyrir nokkr-
um vikum. Það er í sjálfu sér
ekkert óskemmtilegt að gæla við
þessa hugmynd stöku sinnum,
en hún verður há!f þreytandi
kostur, þegar hún er borin á
borð viku eftir viku.
l"|anski reyfarinn, sean sýnd-
ur er á þriðjudögum, er ó-
líkt skemmtilegri en skötuhjúin
brezku. Höfundur hans, Leif
Panduro, er hugkvæmur rithöf
undur. og saga harts virðist
minna talsvert á verk þeirra
höfunda leynilögreglusagna, sem
ágætasfir eru. Áhorfendum er
haldið f spennu og óvissu, í
hverjum þætti bætast við nýjar
upplýsingar,. sem verða fremur
til að rugla málið en skýra það,
og í lokin gerist jafnan eitthvað
óvænt, sem varpar nýju ljósi á
það, sem áður hefur gerzt. Allt
er þetta í fullu samræmi við
le ikregl ur leyn ilög regl usögu n n-
Fiunast yður góðar ostrur?
heitir þessi framhaldssaga i þýð
ingu sjónvarpsins, og etf ég man
rétt var sú þýöing átalin nýlega
í málvöndunarþætti úbvarpsins.
Auðvitað er það rétt að klassisk-
ari íslenzka væri að segja:
Þykja yður ostrur góðar? eins og
máivöndunarmaöurinn lagði til,
en hin setningin er þó i langt-
urn meira samræmi við daglegt
mál og fer engan veginn flla
sem heiti á jafn nútímalegu fyr
ir bæri og glæpareyfara. Ef sjón
varpið syndgaði aldrei meira i
málfarsefnum en þarna, mætti
það vel við una, Mér finnst það
langtum stærri synd hjá sjón-
varpinu að fást ekki til að telja
konur til manna. Það er ekki
aðeins málfarslega rangt, heldur
í andstöðu við það jafnrétti kynj
anna, sem flestir telja sig aðhýll
ast.
I
rJ1il glæpareyfara má einnig
með nokikrum rétti telja
þátt, sem fluttur var siðastliðinn
sunnudag, en hann fjallaði um
þá keppinauta Stalín og Trotski.
í þessum þætti var sýnt talsvert
af gömlum fréttamyndum, sem
gaman var að sjá, en sem heim-
iild um þessi sögufrægu átök og
þýðingu þeirra náði þátturinn
skammt. Tfl þess var hann allt
of grunnur og yfirborðskenndur.
Jafnvel þótt valdasaga Stalíns
væri öll hartnær ótrúleg glæpa-
saga í raun og veru, hygg ég
að hún hafi verið talsvert flókn
ari en fram kom í þeirri ein-
földu mynd. sem þessi þáttur
dró upp.
Þráinn Bertelsson skrifar um kvikmyndir:
Hús gleðinnar || Kauptilboð óskast
( J 4 1 í eftirtalin notuð tseki:
irk
(House of Joy)
Stjómandi: René Clement
Aðalhlutverk: Alain Delon,
Jane Fonda
Fransk-íslenzkur texti:
Gamla bió
/4 Htaf annað veifið hafa Frakk
ar búið til glettilega góðar
sakamálamyndir, og þessa stund
ina er verið að sýna eina slika
í Gamla bíói. Að vísu er mynd
in með ensku tali og töluverö
dollaralykt af henni, en engu að
síður er hér um ekta franska
sakamálamynd að ræða.
Söguþráðurinn er dálítið flók
inn. Amerískur milljónamæring
ur kemst að því, að franskur
kvennabósi hefur verið að spá
[ eiginkonu hans og bregzt hinn
versti vio, og sehdir þrjá at-
vinnugiæpamenn til Frakklands
til að klekkja á kvennagullinu.
Og til að gleðja konu sína gefur
milljónamæringurinn glæpa-
mönnunum fýrirmæli urn að
koma aftur með höfuðið af flag
aranum, sem að sjáifsögðu er
ieikinn af Aiain Delon.
Á siðustu stundu tekst Delon
að flýja undan þessum mönnum,
sem eiga svo brýnt erindi við
hann. og hann leitar skjóls i
fátækrabeimili, sem er starf-
rækt af tveimur mjög svo dular
fuilum konum. Þessar konur búa
tvær einar í glæsilegu húsi, og
það verður úr, að hann ræðst
til þeirra í vist sem bílstjóri.
Þegar svo er komið, fara dular-
fullir atburðir að gerast, en það
er ekki ástæða til að rekja þá
hér.
j' stuttu máli sagt er þetta
ein af skárri sakamálamyndum,
sem sýndar hafa verið hér um
nokkurt skeið. Myndin er þokka
lega ieikin, ^og frábærlega vel
stjórnað af René Clément.
Um hitt og þetta
[t'yrir fáeinum dögum birtist
ktausa í dálkunum „Lesend
ur hafa orðið“ og þar var vikið
aö þeirri grein, sean undirritað
ur skrifaði um „The Green Ber-
ets“.
Leiðinlegur misskilningur kom
fram í þessari klausu, sem birt
ist merkt O — M. O — M Wtur
svo á, að lesa beri kvikmynda-
gagnrýni með tommustokk, það
er að segja, að um góðar mynd
ir sé skrifuð löng gagnrýni og
um vondar myndir stutt gagn-
rýni. Með þessari aðferð má
sennilega dæma myndir mjög ná
kvæmlega og flokka niður, t.d.
gæti ein mynd verið þrem
sentimetrum betri en einhver
önnur.
Þessa aðferð hef ég ekki tekið
upp ennþá, svo að nauðsynlegt
er að lesa skrifin í stað þess
að mæla þau út, ef einhver hef
ur áhuga á að vita, hvað mér
finnst um kvikmynd. Ánnars er
það líkast til rétt hjá O — M,
að maður á ekki að skrifa lang-
hunda um leiðinlega og ómerki-
lega hluti eins og „Grænhúfurn
ar“ og ég er þakklátur fyrir þá
ábendingu.
1 stk. staekkunarvél, teg. Durst Laborator
184. Stækkun frá 200x250 til 24x36
mm. ;
1 stk. plötuþyrlari (Schleuderapparat) fyrir
plötustærð 1150x250 mm.
3 stk. reikningsútskriftarvélar, teg. Siertiag.
Nánari upplýsingar eru gefnar á skrifstofu
vorri, og skulu tilboð hafa borizt henni eigi
A nm? n lr
MGVDlég hvili * Jg„
með gleraugumfni l\#Ur
M. OA C|Mi 14ftCC *
utoijy.H!, Bjarni Benedíktsson
ÞÆTTIR UR FJÖRUTÍU ÁRA
STJÓRNMÁLASÖGU ,
BÓKIN FÆST I: BÓKABÚÐ LÁRUSAR BLQNDAL
SKÓLAVÖRÐÚSTÍG 2 OG AÐALSTRÆTI 6,
BÓKAVERZLUN SIGFÚSAR EYMUNDSSONAR AUSTURSTRÆTI 18
BÓKAVERZLUN ISAFOLDAR AUSTURSTRÆTI 8
VALHÖLL V/SUÐURGÖTU 39 OG GALTAFELLI, LAUFÁSVEGI 46
Austurstræti 20. Slmi 14566.