Vísir - 01.11.1971, Blaðsíða 8

V í S I R . Mánudagur 1. nóvember 1971.
?
vísm
Utgefanai: KeyKjapreut hf.
rramirwsindastjóri • Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri • Jónas Kristjánsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjómarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson
Auglýsingastjóri: Skúli G. Jóhannesson
Auglýsingar: Bröttugötu 3b. Símar 15610, 11660
Afgi. -!a: Bröttugötu 3b. Sími 11660
Ritstjóm: Laugavegi 178. Sími 11660 (5 línur)
Áskriftargjald kr. 195 á mánuði innanlands
i lausasölu kr. 12.00 eintakið.
Prentsmiðja Vísis — Edda hf.
Torleysta dæmið
fbúðarhúsnæði hefur aukizt svo ört hér á landi í
langan tíma, að menn hafa verið að vona, að senn
mundi linna þeirri miklu húsnæðiseklu, sem einkennt
hefur þjóðfélagið áratugum saman. Nærri 2000 íbúð-
ir eru jafnan í smíðum á Iandinu. Þar af eru nærri
1000 í Reykjavík og töluverður hluti afgangsins í ná-
grannabyggðum Reykjavíkur, þar sem fólksfjölgun-
in er mest. En samt er eins og ekkert vinnist á í kapp-
hlaupinu við húsnæðisskortinn-
Margar orsakir stuðla að því að gera þetta kapp-
hlaup erfitt. Ein er sú, hve stutt er síðan farið var að
reisa varanleg nútímahús á íslandi. Það hefur verið
haft á orði, að ein kynslóð hafi orðið að byggja yfir
alla þjóðina og þá auðvitað varanleg hús, sem kunna
að endast öldum saman.
Önnur orsök er sú, hve fjölmennir aldursflokkar
eru að komast á giftingaraldur. Á þessum aldri stofn-
ar fólk heimili og þarf að koma sér upp baki yfir höf-
uðið. Ennfremur hefur ört vaxandi velmegun undan-
farinna ára stuðlað að því, að fölk stofni heimili fyrr
í; i< joOIOUIöI fíitiuj úr{Ácis
en áður, bæði af því að það gengur fyrr í hjónaband
og hefur fyrr ráð á að flytja úr foreldrahúsum.
Hinn hái byggingakostnaður er ein helzta hindr-
unin fyrir því, að hægt sé að leysa þetta vandamál
með stórfelldu átaki. 5% þjóðarteknanna fara í bygg-
ingu íbúða og það hlutfall getur ekki hækkað, án
þess að það komi niður á öðrum framkvæmdum.
Byggingaiðnaðurinn er sú iðngrein, þar sem einna
erfiðast er að koma upp nútímalegum vinnubrögðum
svo sem fjöldaframleiðslu, stöðlun, sjálfvirkni og ann-
arri hagræðingu. Þess vegna lækka afurðir hans ekki
í verði eins og afurðir flestra annarra iðn~?2i::r..
Gerðar hafa verið tilraunir til að lækka þennan
kostnað. En ;'i '"igurinn hefur yfirleitt ekki orðið eins
mikill og vonáö var j ’ð upíphaf +’1rn-nanna. EM c. j
að síður hefur margt lærzt af tiiraunum þessum og
enginn efast um að með þrautseigju megi lækka ýmsa
liði byggingakostnaðarins. Iðnlöggjöf, taxtar og að-
gerðir til að halda uppi verði verka þó eins og hem-
ilf á framfarir á þessu sviði.
Til allrar hamingju hefur sú stefna verið alls ráð-
andi með þjóðinni, að fjölskyldur ættu að eiga sínar
íbúðir í stað þess að taka þær á leigu- Fyrir bragðið
hefur mikið verið byggt í frístundavinnu fólks og það
er fundið fé fyrir þjóðarbúið í heild. Enginn vafi er á,
að húsnæðisskorturinn væri miklu verri, ef þessi
sjálfseignarstefna hefði ekki árum saman ýtt undir
framkvæmdir. Ef nú verður farið út í að leggja meiri
áherzlu á leiguíbúðir, er hætt við, að íbúðaskorturinn
aukist.
Lífeyrissjóðir landsmanna gfldna ákaflega ört og
munu í framtíðinni geta sinnt fjármögnun íbúðabygg-
inga mildu betur en nú. Það er því í heild ástæða til
bjarísýni, þútt enn sé skortur á húsnæði.
Sviar ræða um breytingar á bjórsölu:
Bjór við sérstök borð
eða aðeins í vínbúðum?
Svíar eru ekki sagðir
vandlátir bjórdrykkju-
menn svona yfirleitt. —
Þó hefur ekkert mál lík-
lega valdið meiri hita
þar í landi í seinni tíð
en milliölið sænska. —
Meðmælendur og and-
. .MjKííleggla^slflft ,á sig, að þvS
mælendur sterks ols her virðistogsýnirþaðnokkurn mun
á .iandi, vitna Voft.„<L„,á °g fslehdingi, svo Iangt
.......... sem það nær. SViar héldu áfram
reynslu Svía, en reynd- að þamba annan flokk af bjór
ar sýnist víst sitt hverj- með aðe,ns 2,8 prásentum.
um um hana.
rikisstjórnin afnam áfengis-
skömmtun og Svíar juku
drykkju. Þá var þriðji flokkur
bjórsins fáatilegur og aðeins f
áfengisverzlunum ríkisins. Hann
gekk illa út. Til komu háir
skattar, sem lagðir voru á verð
ið og námu um 20 prósentum.
Annað vandamál áhugamanna'
voru endalausar biðraðir við
áfengisverzlanir ríkisins. og
þótti mörgum ekki ta'ka því aö
er
Venjulegur Tuborg
bannaður
Milliölið inniheidur um 3,6
prósent af hreinum vínanda,
svipað og víða annars staðar
er kallað maltbjór. Maltbjór
er nú ekki mikið á döfinni ann
ars staðar, en sumir Svfa'r telja
milliölið sitt vera einhverja
mestu ógn við lög og reglu. frá
því að danskurinn réðist inn i'
landið á Miðöldum.
Þessi mjöður hefur verið seíd
ur f~' " ’■ .nkkurra ára skéið
0.7 ; aiatvörubúðum.
Fyrir 1955 var lítiö um bjór
rætt í Svíþjóð, og kom það til
af því að l'itið fannst af þeirri
vöru innan landamæranna'. Þeir
höfðu þó sinn veika bjór, fyr?ta
flokks bjór með 1,8 prósent
hreinum vínanda og annars
flokks bjór kallaðán pilsner 2,8
prósent. Þessar tegundir voru
seldar f matvörubúðum, eins og
hér gerist um ættingja hans
Thule og Piisner. Hins vegar
var sterkari bjór bannaður, meö
al annars danskur Tuborg og
Carlsberg, sem höfðu 3,6 prósent
áfengismagn.
Nenntu ekki að bíða í
biðröðum eftir sterkari
bjór
1 Svíþjóð fyrirfannst samt
töluvert sterkur „bjór“ „Export“
í þriðja flokki með 4,5 prósent.
Var honum útbýtt í lyfjabúðum
samkvæmt lyfseðli sem lyfi.
Það var svo árið 1955 og
næstu ár, að bylting varð og
llllllllllll
Umsjón: Haukur Helgason
Ungt fól'k tók við milli-
ölinu í stað léttra vína
Upp úr þessu byrjði rifrildið
um bjórinn að marki. Seinni bylt
ingin í Svíþjóð fylgdi f kjölfar
hinnar fyrr; ' eins og bylting
bolsévika fylgdj í kjölfar hinn
ar meinlausari byltingar í Sovét.
Haustið 1965 eftir heitár deilur
á þingi ýar samþykkt að leyfa
bruggun og innflutning á 3,6
prósent Bjór og selja hann í
stórverzlunum og matvörubúð
um.
Ekkert lát várð á deilunum,
og bindindissamtök sögðu, aö
hafinn væri Hrunadans. Hörð
ustu bjórmenn sögðu, að björ
væri ekki bjór nema í honuro
væri ákveðið lágmark alkóhóls
og þetta værj bara „sull“. Fjöl
miðlar tóku að kalla nýja bjór
inn milliöl sem lægi milli
sterks og veiks bjórs.
í Tuborg brugga þeir sérstak
lega fyrir Svía, þvl að venju
legur Tuborg er of sterkur.
Milliölið varð löglegt þann 30.
september 1965 og vegir við
stærstu borgir og bæi Svíþjóð
ar fylltust af bjórtrukkum,
sænskum, dönskum, þýzkum,
hollenzkum. Næstu daga kássuð
ust menn 1 biðraðir við af-
greiðsluborðin f búðunum og
keyptu milliöl.
Skatturinn á nýja bjórnum
var meira en tvöfaldur skattur
inn á öðrum bjór, og margir
báru sig illa undan verðinu og
líkaði heldur ekk; alls kostar
bragðið. En einn flokkur manna
tileinkaði sér milliölið unga
fólkið.
Áður höfðu margir hinna ungu
drukkið létt vín, sem hinir eldri
fengust til að kaupa handa
þeim í áfengisverzlunum.
Kaupmenn óttast 15%
kostnaðarhækkun
Andstæðingar milliölsins eru
margir, og þeir hafa ekkj látiö
undan síga, þótt ölið hafj hald
izt í sex ár. Þeir kenna milli-
ölinu um aukningu afbrota, svo
sem þjófnaði í fsbúðum eöa sölu
turnum. Þingnefnd hefur fengizt
við málið um hríð. Tveir af tíu
í nefndinni vilja, að milliöi sé
aðeins selt í áfengisverzlunum.
Tveir vilja óbreytt ástand, en
sex nefndarmanna stefna að
þvf, að öliö verðj selt við sér-
stök afgreiðsluborð í verzlunum,
þar með matvörubúðum, og að-
eins til fólks, sem er eldra en
18 ára. Fulltrúar smásöluverzlun
arinnar kvarta um, að kostnað
ur þeirra mundj aukast, ef hið
síðastnefnda yrðj ofan á og setja
þyrfti sérstök afgreiðsluborð
undir bjórinn. Einn þeirra segir,
að þetta mundj auka allan til
kosnað um 15 prósent i verzl-
unum og þvf yrði að skella
ofan á verðlagið, bæði verð á
bjór og mat.
Þingið mun væntanlega' taka
afstöðu til tillagna nefndar-
manna í vetur. Sagt er, að
meira en helmingur þingmanna
séu bindindissinnaðir.
Sumir halda þvl fram, að Sví
ar kalli vandamálið yfir sig með
öllum deilunum. Ef mikið sé
vandræðazt yfir einhverju, fari
unglingar að sækjast eftir því
og halda, að það sé eitthvað
merkilegt. Þetta sagði að
minnsta kosti Dani nokkur, sem
drakk Carlsberg Elefant. 6,5
prósent.