Vísir - 16.06.1972, Side 6

6
VÍSIR. Föstudagur 16. júní 1972'
Engan
hœnsningjahátt
ast 1 kringum okkur i heiminum.
Nú að aðfararkvöldi þjóðhátið-
ar okkar er rétt að skoða þ'essi'
mál nánar. Og er það nú
einkum tilgangur orða minna
að benda á að nú er
einmitt meiri von til þess en
nokkru sinni fyrr og það þegar lit-
ið er á allar kringumstæður, að
við getum og þorum að losa okkur
við herinn, og það væri sannar-
lega skemmtilegt, ef það mætti
einmitt takast fyrir okkar eftir-
væntu þjóðhátið 1974. En við eig-
um ekki að gera það i einsabragg-
iskum hænsningjahætti. Við eig-
um að fara að öllu með gát, koma
Askriftargjald kr. 225 á mánuöi innanlands
i lausasölu kr. 15.00 eintakið.
Blaöaprent hf.
Ekki enn á lygnum sjó
Lýðveldi íslendinga verður 28 ára á morgun, á af-
mælisdegi Jóns Sigurðssonar forseta. Okkur finnst
óralangt siðan lýst var á Þingvöllum yfir stofnun
lýðveldisins, svo margt hefur gerzt og breyzt siðan
þá. En i rauninni eru þetta ekki einu sinni heilir þrir
áratugir, ekki einn mannsaldur.
Segja má, að stöðugur hvirfilvindur hafi verið i
þjóðfélaginu þessa tæpu þrjá áratugi. Fram-
farirnar hafa verið ótrúlega örar. Þjóðin hefur
margfaldað auð sinn, gert velmegun að al-
menningseign og býr nú við fjölbreyttara
menningarlif en nokkru sinni áður.
Um leið og við hugsum með ánægju til þessara
framfara verðum við lika að velta fyrir okkur þeirri
ónotalegu hugsun, að tæpir þrir áratugir eru alltof
skammurreynslutimi. Voldugari riki hafa risið upp
og hrunið á lengri tima án þess að skilja eftir sig
nokkur spor. Við erum langt frá þvi að vera komin
út á lygnan sjó sem sjálfstæð þjóð.
Framundan er óvissa framtiðarinnar. Þar ráðast
örlög okkar sem sjálfstæðrar þjóðar. Ýmsar blikur
eru á lofti, ef til vill meiri en oft áður. Landhelgis-
málið er ekki erfiðasta málið. Þar stöndum við þó
sameinaðir með réttlætið og þröunina okkar megin.
önnur vandamál eru erfiðari, þótt þau séu fjar-
lægari i þessari andrá.
Stjórþjóðir eru að tengjast i efnahagsbandalögum
til þess að ná meiri velmegun á kostnað sneiðar af
sjálfstæði sinu. Við tvistigum nú fyrir utan dyr hins
öflugasta þessara bandalaga, viljum hafa af þvi
ýmislegt gagn án þess að ganga i það, og viljum
heldur ekki einangrast utan gátta. Stjórnmálamenn
og embættismenn okkar eru ekki öfundsverðir af
þessari erfiðu viðureign.
Við lifum nú i þjóðskipulagi, sem skapar gott
andrúmsloft fyrir smáþjóðir, þvi þjóðskipulagi
valddreifingar og réttaröryggis, sem kallað er vest-
rænt lýðræði. Þvi miður er þetta þjóðskipulag i
vörn. Annars vegar er það i vörn gagnvart alræðis-
kerfum á alþjóðlegum vettvangi og hins vegar er
það i vörn gagnvart áhugaleysi margra heima
fyrir. Skipulagið liður fyrir það, að við erum oft að
mikla fyrir okkur vankanta þess og gleymum oft
veigamestu vanköntum alræðiskerfanna. Þessi
þróun getur reynzt lýðveldi okkar hættuleg.
Mörg fleiri atriði valda okkur áhyggjum, til
dæmis vaxandi mengun úthafanna og loftsins yfir
þeim. Þessi þróun getur gert land okkar óbyggilegt,
áður en lýðveldið verður hálfrar aldar gamalt. Von
okkar er sú, að þjóðir heimsins muni nú, þegar
vandinn er séður, taka höndum saman um öflugar
gagnaðgerðir, er dugi gegn menguninni.
Við höldum þjóðhátið okkar við góðar aðstæður.
Hjól atvinnulifsins snúast hratt og allir hafa nóg að
starfa. Samt vitum við, að framundan eru vanda-
mál, sem safnað hefur verið i á undanförnum
mánuðum, svo sem of háar skattgreiðslur, bullandi
verðbólga og taprekstur útflutningsatvinnuvega.
Vandamálin eru bæði skammt og langt undan.
Við höfum ekki enn borið endanlegan sigur af hólmi
i sjálfstæðisbaráttu okkar. Þá baráttu verðum við
stöðugt að heyja enn um langan aldur.
Það var stórfurðulegt fyrir-
bæri, að um siðustu helgi skyldi
enn vera efnt til keflavikurgöngu
„gegnherilandi”. Það furöulega
er, að slik ganga skuli vera farin
nú, þegar hugumstór vinstri-
stjórn situr við viild, sem hefur
þcgar skuldbundið sig til að senda
herinn umyrðalaust úr landi.
Samt á að hefja herferð, — gegn
hvcrjum? gegn ríkisstjórninni?
Maður bolnar bara ekki neitt i
neinu. Hvað á að berja í gegn?
Eða hvað á allur þessi áróður að
þýða fyrir brottflutningi hersins,
þegar hann hefur verið ákveðinn?
A kannski að steypa vinstri
stjórninni til að tryggja að herinn
fari? Þetta fólk hlýtur að vera
meira en litiö tjúllað.
Og eins og venjulega saman-
stendur Keflavikurgangan af
nokkrum mismunandi þáttum,
mest áberandi eru þrir. Fyrst
kemur höfðingjaþátturinn, sem
byggir á fornum þjóöernishug-
myndum um, að Islendingar séu
göfug þjóð, þar sem hver smá-
bóndi er af höfðingjum kominn i
báðar ættir — og engin þjóð kann
heldur að elska sitt land á göfug-
mannlegri hátt. Auðvitað allt
meira og minna úreltar hug-
myndir, sem standa á ýmsan hátt
nærri nasismanum með þjóð-
ernisrembingi hans. í öðru lagi
rennur saman i gönguna hund-
ingjahátturinn hjá mörgum
gömlum kommúnistunum, sem
enn hafa ekki getað fengið úr aug-
unum draumglýjuna um rússnesk
sovésk sósialistisk heimsyfirráð.
Þeir mæta enn i gönguna með
slitna sóla fra fyrri göngum,
reiðubúnir alveg eins og i gamla
daga að svikja sitt land, aðeins ef
náðarsól sósialismans mætti yfir
það skina, sólin i austri.
1 þriðja og siðasta lagi kemur
svo hænsningjahátturinn, sem
komið hefur hvað best i ljós á und
anförnum mánuðum hjá kappan-
um Einari Braga, þessum is-
lenzka Don Kikkótt, sem kom
þrisvar i útvarpið til að tala um
daginn og veginn og háði alltaf
upp aftur og aftur sama vind-
myllubardagann, sömu áróðurs-
klissjurnar um það, að herinn
skyldi fara úr landi, hvernig sem
ástandið i heiminum væri. Það er
fólgið i þessum hænsningjahætti
að hafa gott hjartalag en vera al-
gerlega blindur. Eða er hægt að
hugsa sér meiri hænsningjahátt
en það að vilja skipa öryggismál
um þjóðarinnar, kasta fjöreggi
þess, láta frelsið standa á glám-
bekk, þar sem þjófar og ræningj-
ar geta stolið þvi, alveg án nokk-
urs tillits til þess, sem er að ger-
ár okkar vel fyrir borð nota okkur
þau tækifæri, sem gefast og láta
aðgerðir okkar um leið verða til
að stuðla að bættum og friðsam-
legum heimi. Látið umfram allt
hænsningjana og glópana ekki
eyðileggja þá möguleika.
bað er ekki hægt að komast
framhjá kringumstæðunum i
landvarnar og öryggismálum.
Standi einhversstaðar storkandi
útþenslu og ofbeldisstórveldi, þá
hlýtur það að hafa áhrif i öðrum
löndum i kringum það. Það sem
haft hefur geigvænlegustu áhrif
hér á landi að undanförnu er hin
geigvænlega flotaaukning Rússa
á hafinu kringum Island. Auðvit-
að loka hænsningjarnir augunum
fyrir þvi, „það kemur okkur ekki
við, við viljum bara ekki hafa her
i landi!”
Ég fyrir mina parta er sann-
færður um það, að ekki hefðLkom
ið til flotaaukningar Rússa, þá
væri herliðið þegar farið héðan i
burtu.
En nú eru mál að skipast svo i
Evrópu, að mjög sterkar likur eru
til þess að þrátt fyrir flotaaukn-
ingu Rússa verði hægt að draga
svo úr spennuni að okkur sé ó-
hætt að láta herinn fara. En til
þess að hrinda þvi i framgang er
nauðsynlegt fyrir okkur að fylgj-
ast mjög náið með öryggismála-
ráðstefnu Evrópu, sem bráðlega
verður haldin, og reyna að koma
okkar málum þar skynsamlega
að. Ég álit jietta nú vera stærsta
viðfangsefni okkar næst á eftir
landhelgismálinu, svo mikilvægt,
að við þyrftum að koma sérstakri
sendinefnd til að fylgja okkar
málum fram, þegar að þeirri ráö-
VÍSIR
Otgefandi: Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjórnarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson
Auglýsingastjóri: Skúli G. Jóhannesson
Auglýsingar: Hverfisgötu 32. Simar 11660 86611
Afgreiösla: Hverfisgötu 32. Slmi 86611
Ritstjórn: Sföumúla 14. Simi 86611 (5 linur)