Tíminn - 09.07.1966, Blaðsíða 5

LAUGARDAGUR 9. júlí 1966
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastjóri: Kristján Benediktsson. Ritstjórar: Þórarinn
Þórari“sson (áb). Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og Indri5i
G. Þorsteinsson. Fulltrúi ritstjómar: Tómas Karlsson. Aug-
lýsingastj.: Steingrímur Gíslason. Ritstj.skrifstofur 1 Eddu-
húsinu, símar 18300—18305. Skrifstofur, Bankastræti 7. Af-
greiðslusími 12323. Auglýsingasími 19523. Aðrar skrifstofur,
sfmi 18300. Áskriftargjald kr. 105.00 á mán. innanlands — f
lausasölu kr. 5.00 eint. — Prentsmiðjan EDDA h.f.
1
Ósvífin árás
Hin stórfellda hækkun hitaveitugjaldanna, sem borg-
arstjómaríhaldið er nú að skella á borgarbúa, er í senn
ósvífin árás á borgarana, ábyrgðarlaus austur olíu á verð-
bólgueldinn og storkun við launþega nú að nýgerðum
mjög hóflegum samningum verkalýðsfélaganna.
Þessi hækkun hitaveitugjalda nemur að meðltali
hvorki meira né minna en 40—50% á hitaveitugjöldum
í heild, en margfalt meira, eða allt að 150% á stofnæða-
gjöldum einum til nýrra íbúðarhúsa, og eru því drjúgt
lóð á vogarskál til hækkunar á byggingarkostnaði, sem
flestir telja þó sannarlega nógu mikinn fyrir.
Að sjálfsögðu er eðlilegt, að hitaveitugjöldin hækki
hliðstætt almennu verðlagi, en þriðjungur þeirrar hækk
unar, sem borgarstjóri boðar nú, hefði nægt í þetta sinn.
Hér er hins vegar um að ræða mestu hækkun á þjón-
ustu borgarinnar við borgarana í einu stökki, sem bcrg-
arstjórinn hefur lagt fyrir borgarstjórn, að minnsta kosti
síðasta áratuginn.
Með þessu langstökki er borgarstjórinn ekki aðeins að
fylgjast með dýrtíðinni og verðbólgunni, heldur freista
þess að komast nokkuð fram úr henni í bili og leggja
um leið drjúgan skerf til þess að auka hraða óðaverð-
bólgunnar.
Á borgarstjómarfundi í fyrrakvöld sýndi Kristján
Benediktsson, borgarfulltrúi Framsóknarflokksins, fram
á með skýram rökum, hve þessi mikla hækkun er í senn
óþörf og ósvífin Hann minnti einnig á, að þessi aðgerð
kæmi úr hörðustu átt. Skammt væri síðan forsætsráð-
herrann hefði rætt um það sem oftar, að verðbólgan
væri alltof mikil, en sagt um leið, að hún væri ekki
eingöngu ríkisstjórninni að kenna, heldur yrðu margir á-
byrgir aðilar að leggjast á eitt, ef takast ætti að hafa
hemil á henni, og nú riði á, að þessir ábyrgu aðilar tækju
höndum saman.
Vaflítið hefur forsætisráðherrann mælt þetta sem
hvatningu til verkafólksins, sem var að semja, um að
spenna ekki bogann hátt og sýna ábyrgðartilfinningu.
Ekki verður annað sagt, en verkafólkið hafi orðið við
beiðni forsætisráðherrans og lagt sitt til að halda í
hemilinn á óðadýrtíðinni með hinum hóflegu samningum.
Með hinni ósvifnu og þarflausu stórhækkun hitaveitu-
gjaldanna sýnir borgarstjórinn og borgarstjórnaríhaldið
hins vegar sína ábyrgðarkennd og sinn vilja til þess að
halda verðbólgu í skefjum. Borgarstjórinn hefur með
þessari hækkun tekið undir hvatningu forsætisráðherr-
ans og flokksbróður síns með þessum sérstæða hætti.
Svona ætlar hann að fara að því að vinna gegn verðbólg-
unni, sem étur upp útsvör og önnur gjöld borgaranna,
áður en þau verða framkvæmdafé og breytast í götur,
hitaveitu og skóla, svo að vísitala aumingjaskaparins í
framkvæmdum borgrinnar hækkar jafnhliða verðbólgu-
vísitölunni.
Það er auðséð, að borgarstjórnarkosningar eru ekki
í næsta mánuði í Reykjavík. Borgarstjórinn veifaði ekki
hækkunarseðlunum framan í fólk í apríl eða maí, og hann
var mildari á manninn, er hitaveitukvartanirnar dundu
yfir síðla í vetur. En nú nú er höndin, sem hélt á hækk-
unarseðlinum aftan við bakið þá, komin fram.
TÍMINN 5
MMgHHMHHMMKMgMMMMMlMMMMftUBMnni
Tító hefur hreinsanir í flokkn-
um og öryggislögregiu ríkisins
Örlagaríkasti flokksfundur, sem júgóslavneski kommúnistaflokkurinn
hefur haldið síðan árið 1948
Tító
LAUGARDAGIN'N 2. júlí
sleit Titó marskálkur, forseti
Júgóslaviu, fundi miðstjórnar
júgóslavneska kommúnista-
flokksins í Brioni-ey, og hvattj
til gagngerðar hreinsunar inn
an samtaka kommúnista í land
inu og öryggislögreglu ríkisins.
Þetta er örlagaríkasti flokks
fundur, sem júgóslavneski
kommúnistafl. hefur hald-
ið síðan árið 1948, þegar árekst
urinn varð við Stalín. í setn
ingarræðu sinni daginn áður
sagðist Titó telja að við væri
að glíma „samtök manna", sem
hefðu ætlað sér að hrifsa völd
in í sínar hendur.
Á fundinum var samþykkt að
skipa sérstaka rannsóknar-
nefnd, til þess að kanna mis-
fellur og misbeitingar á að-
stöðu sem öryggislögreglan
hefði gert sig seka um á und
angegnum árum. Miðstjórnin
samþykkti ennfremur:
1. Að framkvæmd yrði gagn
gerð endurskipulagning á allri
þjónustu öryggislögreglu ríkis
ins.
2. Að vikja Svetislav Stefano
vich úr flokknum og úr sæti
sínu í ríkisstjórninni, en hann
hefir verið yfirmaður öryggis-
lögreglunnar síðan árið 1945.
3. Að veita viðtöku úrsögn
Alexanders Rankovich úr
stjórn flokksins og afsögn hans
sem varaforseta landsins.
TITO sagði í fundarslitaræðu
sinni, að meginviðfangsefnið
væri nú að endurvekja traust
júgóslavnesku þjóðarinnar á
flokknum og leiðtogum hans.
Þessu trausti hefði hrakað mjög
að undanförnu.
„Ég segi ykkur satt, að ef
við ekki fjarlægjum úr röðum
okkar það fólk, sem hefir rutt
sér þar til rúms í þeim tilgangi
að stuðla fyrst og fremst að
eigin frama, hlýtur okkur að
veitast afar erfitt að koma fram
ákvörðunum okkar.“
Tito marskálkur játaði af
hreinskilni, að hann bæri sjálf
ur ábyrgð á því hættulega á-
standi, sem skapazt hefði við
það, að öryggislögreglan tók
að seilast til yfirráða í flokkn
um. „Langur timi leið áður en
okkur varð þetta ljóst og við
hófumst handa um eð grafast
fyrir um orsakir erfiðleikanna"
sagði hann, og hélt síðan
áfram:
„Ég er sannfærður um, að
þessar orsakir verður að
fjarlægja og við verðum að
marka starfsemi öryggislögregl
unnar réttan bás. Við verðum
að fjarlægja úr röðum hennar
þá einstaklinga, sem eru orðn
ir algerlega spilltir."
Tito lét uppskátt, að hann
hefði átt von á, að hin ákveðna
afstaða, sem tekin var gegn
öryggislögreglunni og stuðn
ingsmönnum hennar meðal leið
toga flokksins, hefði stórfelld
ari og meira áberandi áhrif
en raun hefði á orðið.
„En þegar ég sé, hve mikil
samheldní ykkar, félagar, þá
sé ég eftir að hafa ekki gripið
til þessarra ráðstafana miklu
fyrr, þar sem mér bar að gera
það vegna ábyrgðar minnar
sem aðalframkvæmdastjóri
Bandalags Kommúnista. Við
höfum verið seinir á okkur að
láta til skarar skríða, eins
og þið sjáið, en þó ekki of
seinir.“
ÁLITIÐ er, að hik Titos
marskálks hafi einkum stafað
af ótta hans við, að árásir á
Rankovich, sem er Serbi, kynnu
að æsa til þjóðernislegrar af
brýðissemi.
Marskálkurinn lagði mikla
áherzlu á nauðsyn þess, að
„snúast eindregið gegn ýms
um þjóðernislegum hneigðum,
sem kunna að láta á sér kræla“
Kommúnnstum bæri skylda til
að koma í veg fyrir að „þjóð-
ernislegum áhrifaöflum" og „ó-
vinum skipulags okkar“ heppn
aðist að koma á ringulreið með
al júgóslavneskra kommúnista.
Maðurinn, sem tilnefndur var
til að taka við af Rankovich
sem formaður Bandalags komm
únista, er einnig Serbi, og er
52 ára að aldri. Hann heitir
Mijalko Todorovish og er vara
forseti þingsins.
BLÖÐIN í Júgóslavíu birtu
þegar laugardaginn 2. júlí út
drátt úr ræðu þeirri, sem
Rankovich hélt á miðstjórnar-
fundinum í Brioni.
Hann samsinnti þeirri
umsögn Titos, að , fjand-
samleg samtök* „spilltra
manna" hefðu verið að verki í
pólitísku augnamiði. En hann
staðhæfði, að sjálfur bæri hann
ekki ábyrgð á þessu nema að
siðferðilegu leyti, fyrir að hafa
látið undir höfuð leggjast að
fylgjast betur með starfsemi
öryggislögreglunnar en raun
hefði á orðið.
Tito marskálkur fullvissaði
miðstjórnarmennina um, að
Rankovich yrði ebki látinn
sæta neinni frekari refsingu en
þeirri, sem fælist í stöðumiss
inuim. „Við verðum að sýna um-
heiminum, að við kunnum að
greiða fram úr vanda með
mannúðlegum hætti“, sagði
hann.
„Þið heyrðuð, að fólagi Mar-
bo (Ranfcovich) talaði hér tvis
ar í dag. Eg krefst einskis frak
ar af honum. Hann getur haldið
‘áfram að ljá ofckur lið. í fram-
tíðinni. Hann getur sagt sitt
álit, hvenær sem hann vill.“
Einnig var frá því sagt í blöð
unum, að Veljko Kovacevich,
sem á sæti í miðstjórninni,
hefði látið í ljós á fundi mlð
stjórnar, að hann teldi hina
pólitísku ábyrgð á misfellum í
starfi öryggislögreglunnar hvxla
á yfinmönnum hennar, þeim
Rankovidh og Stefanovich.
hafði ennfremur lýst yfir, að
vegna þessarrar skoðunar sinn
ar væri hann ekki ánægður með
þá yfirlýsingu, er Rankovich
hefði lesið upp á fundinum.
JUGOSLAVNESKU blöðin
birtu ennfremur í heild skýrsiu
nefndarinnar, sem falið var að
rannsaka starfsemi öryggislög
reglunnar. Þessar voru helztar
niðurstöður skýrslunnar:
1. Nokkrir einstaklingar
hefðu lagt undir sig öryggis-
lögregluna og starfsemi henn
ar.
2. Nokkrir yfirmenn hefðu
beitt öryggislögreglunni í póli
tísku augnamiði og hindrað á
þann hátt framkvæmd á stefnu
kommúnista.
3. Öryggislögreglan hefði not
fært sér „nútíma tækni“ til að
hlera viðræður æðstu stjórn |
enda landsins og flofcksleiðtoga 1
og beita þá áhrifavaldl
Framhald bls. 15.