Tíminn - 09.07.1966, Blaðsíða 7

LAUGARDAGUR 9. júlí 1966
7
TÍMINN
Meðalhækkun hitaveitugjald-
anna í heifd er 40 til 50%
Mesta gjaldskrárhækkun borgarfyrirtækis, sem
lögð hefur verið fyrir borgarstjórn í áratug.
Á boigarstjórnarfundinum í lögu borgarstjóra yrði alveg vísað
fyrrakvöld var samþyfckt til ann- frá, og engin hækkun yrði, en
arrar umræðu tillaga borgarstjóra Alþýðuflokkurinn lagðj til, að
um hina stórkostlegu hækkun á hækkunin yrði 20%.
hitaveitugjöldum eftir allmiklar
umræður og hvassa gagnrýni minni
hlutafulltrúa, einkum Kristjáns
Benediktssonar, borgarfulltrúa
Framsóknarflokksins.
Eins og áður liefur verið skýrt
frá, felur tillaga borgarstjóra f
sér 100% hækkun mælaleigu, allt
að 184% hækkun heimæðagjalds
og 30% hækkun heita yatnsins
sjálfs. Er þetta Iangsamlega stærsta
hækkunarstökk, sem borgarstjórn
arílialdið hefur tekið í einu á
nokkurri þjónustu borgarinnar, a.
m.k. mörg síðustu ár, eins og
Kristján Benediktsson benti á, og
beinlínis farið fram úr sjálfri verð
bólgunni og lagður með því drjúg-
ur skerfur til þess að auka enn
verðbóiguna og hækka byggingar-
kostnaðinn verulega.
Þessí hækkun er og sérstaklega
ósvífin árás á borgarana vegna
þess, að hún hafði alls ekki verið
boðuð fyrir kosningarnar né held-
ur fyrir nýafstaðna og mjög lióf-
lega samninga verkalýðsfélaganna.
í meðferð málsins í borgarráði
hafði Kristján Benediktsson mót-
mælt þessari miklu hækkun og tal-
ið hana í senn óþarfa og ósvífna
árás á borgarana. Hins vegar taldi
hann eðlilegt, að hitaveitugjöld
hækkuðu til jafns við verðlagsþró-
unina, en til þess dygði um þriðj-
ungur þeirrar hækkunar, sem
borgarstjóri leggur til, eða um
15%, og bar hann fram breyting-
artillögu um þá hækkun, sem
einnig var til meðferðar í borg-
arstjórninni.
Þegar tekið er meðaltal af þeim
hækkunum hitaveitugjaldsins í
heild, kemur í Ijós að hækkunin
er milli 40 og 50%, eins og Kristj-
án færði rök að.
Borgarfulltrúar Alþýðubanda-
lagsins lögðu til, að hækkunartil-
Það vakti sérstaka athygli a
fundinum, hve borgarstjóri varði
hækkunartillögu sína af miklu of-
forsi, og var nú annar tónn í hou-
um en fyrir kosningamar, þegar
mjúklega var talað til hitaveitu-
notenda.
Geir Hallgrímsson fylgdi tillögu
sinni úr hlaði í allangri ræðu þar
sem hann rakti stöðu htaveitunn-
ar og framkvæmda hennar. Taldi
hann, að vegna þess að lánsmögu
leikar til hitaveituframkvæmda
hefðu ekk reynzt nógu miklir og
ek iktekizt að útvega næg fram-
kvæmdalán væri nú ekki um nema
tvo kosti að velja, annað hvort að
draga úr fyrirhuguðum hitaveitu-
framkvæmdum eða að hækka hita-
veitugjöldin nokkru meira en
kostnaðarauknngu við rekstur og
viðhald næmi, svo aukið fé feng-
ist þar til framkvæmda, og væri
sjálfsagt að taka síðari kostinn,
þar sem hitaveitukostnaður yrði
samt ekki nema rúm 66% af hta-
kostnaði með olíukyndingu.
Kristján Bencdiktsson tók næst-
ur til máls og benti á, að borg-
arstjórinn hefði þarna verið að
tala fyrir mestu hækkunartillögum
á gjaldskrám, sem nokkru sinni
hefðu verið lagðar fram í borgar-
stj. Reykjavíkur a.m.k. nú seinni
árin og væri borgarfulltrúum hollt
að staldra við og íhuga þá stað-
reynd, eins og nú væri ástatt.
Hann sagði og, að þessar hækk-
anir væru við nánari athugun enn
stórkostlegri en í fljótu bragði virt
ist, þar sem hér væri um 30%
hækkun vatnsins að ræða, 100%
hækkun á leigu þeirra mæla, sem
mest eru notaðir og eru í öllum
meðalhúsum og minni, og heim-
æðagjaldið ætti að hækka um 184
% í öllum minni húsum eða allt
að 400 rúmmetrum.
arnar hefði borgarstjóri boðað sam
drátt verklegra framkvæmda. Sjálf
sagt hefði hann gert þetta í góð-
um og göfugum tilgangi og í sam-
ráði við ágætan flokksbróður sinn,
sjálfan forsætisráðherrann. Rök-
stuðningurinn hefði verið sá, að
ekki mætti auka spennuna á vinnu
markaðinum með of mikilli eftir-
spurn eftir vinnuafli, eða taka
vinnuaflið frá atvinnuvegunum,
eins og snoturlega hefði verið orð-
að.
í samræmi við þessa kenningu
var svo í síðustu fjárhagsáætlun
borgarinnar dregið úr framlögum
til barnaheimila og einnig skorin
svo við nögl framlög til skólabygg-
inga að afleíðingarnar munu verða
vaxandi húsnæðisvandræði skól-
anna, sem sannarlega var ekki á
bætandi.
Þegar hitaveituáætlunin og fleiri
framkvæmdir drógust óhóflega á
s.l. ári var kennt um vinnuafis-
skorti en ekki fjárþröng til fram-
kvæmda. Það hæfði ekki fyrir kosn
ingarnar. En það væri fleira en
eftirspurn eftir vinnuafli, sem teld
ist dýrtíðarvaldur, sagði Kristján.
Umferðarhætta á Suðurlandsbraut
gegnum Arbæjarhverfi er geigvænleg
„Hvaða ráðstafanir hafa verið
gerðar til þess að minnka umferð
ina um Suðurlandsbraut gegnum
Árbæjarhverfið".
Einar Ágústsson, borgarfulltrúi
Framtsóknanflokksins, bar þessa
fyrirspurn fram á fundi borgar
stjórnar í fyrradag, og borgar
stjóri svaraði henni á þá lund, að
vegur norðan háspennulínu við
Hraunbræ mundi væntanlega
verða opnaður í haust, og yrði þá
núverandi vegi hjá Rofabæ lokað.
Kvað borgarstjóri vegagerðina
norðan háspennulínunnar hafa
dregizt fram eftir sumri vegna
frosta í jörð, en verkið yrði hafið
næ'Stu daga.
Einar Ágústsson þakkaði borgar
stjóra svörin og kvað óþarfa að
fara mörgum orðum um þetta má!.
þvi að umferðavandamálið þi- .
með Suðuhlandsbraut gegnun \r
bæj arh verXið-vcæri svo augljóst.
I Nú, þegar liði að hausti og íbú
I um hverfisins fjölgaði mjöig, yrði
| alveg óhjákvæmilegt að flytja
| þunga umferðarinnar af núverandi
! Suðurlandsbraut og kvaðst hann
| og margir aðrir álíta, að allt of
seint væri hafizt handa um gerð
nýs vegar norðan byggðarinnar.
Einar sagði, að samkvæmt sam-
tali, sem hann hefði átt um þet.ta
við vegamálastjóra nýlega, hefði
komið fram, að vegamálastjóri
hefði fallizt á að Árbæjarhverfið
yrði byggt með fram Suðtirlands-
. brautinni gegn því ákveðna lof-
’ orði borgarinnar, að hún léti gera
j nýjan veg fyrir umferðina til Suð
urlandsins um þetta svæði Þessí
vegur yrði bráðabirgðalausn þang
að til framtíðarvegurinn austur
yrði laigður. Hann á að vera með
fram Eilliðaánum að sunnan.
Þessi bráðabirgðavegur ætti þó
að falla inn í framtíðarskipulagið.
Kvað Einar þetta að sínum dómi
rétt vinnubrögð, og hefði hann
ekld gagnrýni uppi um þessa fram
kvæmd út af fyrir sig, en hitt
hlyti að teljast ámælisvert að
draga umrædda framkvæmd svo
á langinn, sem raun hefur á orðið,
og þar væri ekki við aðra að
sakast en embættismenn boi’gar
innar- Fyrirspurnina kvaðst hann
þvi flytja í þeim tilgangi einum
að vekja athygli á hinu alvar-
lega ástandi, sem væri að skapast
þarna og færi versnandi með
hverjum mánuðinum, sem líður,
og hlyti að enda með ósköpum á
fyrstu skóladögum í haust, og
yrði því að reyna að knýja á úr-
bætur tafarlaust í þessum efnum.
Það væri því fagnaðarefni, sagði
Einar. að heyra það nú af vörum
borgarstjóra, að loks væri verið að
hefjast handa.
Við hæfi hefði verið, að borgar-
stjórinn lofaði því fyrir kosning-
arnar að ganga ekki miklu lengra
en allir aðrir í þjóðfélaginu i því
að auka dýrtíðina með óbilgjörn-
um og öhóflegum hækkunum
gjalda á borgarbúa.
Útsvarshækkunin mikla 1964 kall
aði á sínum tíma fram mikla kaup-
hækkun. Á kosningaárinu var far-
ið hóflegar í sakir, en nú er ný-
lokið niðurjöfnun útsvara með
mjög miklum hækkunum. En þetta
virðist borgarstjóranum ekki nægi
legt. Nú er borin fram tillaga um
mestu hækkun gjaldskrár borgar-
fyrirtækis, sem mér er kunnugt
um að gerð hafi verið í einu stökki.
Á sama tíma og forsætisráðherra
biður alla ábyrga aðila að gæta
hófsemi í hækkunum og stuðla
ekki að frekari aukningu verðbólg
unnar, eins og hann gerði í ræðu
nýlega, meðan verkafólkið var að
semja, þá bregzt borgarstjórinn
með þeim hætti við till. flokks-
bróður síns sem þessi tíUaga sýn-
ir, að eftir það sem á undan er
gengið, hlýtur hún að vera svipu-
högg á andlit fyrrverandi borg-
arstjóra Reykjavíkur og núverandi
forsætisráðherra og kollvarpa öll-
um hans ráðagerðum um að hafa
Hækkun
400 rúmm. hús 184%
1.000 — — 91%
2.000 — — 56%
6.000 — — 27%
10.000 — — 19%
hemil á verðbólgunni, ef einhverj-
ar hafa verið og orð hans hafa
verið meira en tómt hjal.
Kristján vék síðan að hækkun-
artillögunni sjálfri og kvaðst hafa
| gert ítrekaðar tilraunir til þess í
! borgarráði að fá meiríhlutann til
i þess að fallast á hóflegri hækkun
! gjaldskrár hitaveitunnar og binda
sig við áorðnar kaupgjalds- og
verðlagshækkanir en fara ekki
i langt fram úr þeim, og' hefði hann
i þar borið fram breytingartillögu
um 15% hækkun. Kvaðst hann
ekki hafa talið, að nein sanngirni
mælti með meiri hækkun og teygt
sína tillögu eins hátt og honum
þótti fært í von um, að meiri-
hlutinn sæi að sér og gæti á hana
fallizt. En því hafi ekki verið að
heilsa.
Kristján ræddi síðan hækkunar-
tillöguna lið fyrir lið og benti á,
hvernig hækkanirnar kæmu niður
og fælu raunverulega í sér meiri
meðalhækkun en menn gerðu sér
í fljótu bragði ljóst. Allt vatn
hækkar um 30%. Mælaleiga hækk
ar um 100%, á öllum algengustu
mælum, um 82% á millistærð mæla
og um 1% á stærstu gerð, sem er
aðeins í stærstu húsum.
Heimæðagjaldhækkunin kemur
Núv. gjald Tillagan
8.800 í 25.000 kr.
19.360 í 37.000 —
36.520 í 57.000 —
98.120 í 125.000 —
155.320 í 185.000 —
Framhald á bls. 14
Vandræði yfirvofandi
í Árbæjarskólahverfi
Krfstján Benediktsson, borgar
fulltrúi Framsóknarflokksins, bar
eftirfarandi fyrirspurnir fram á
fundi borgarstjórnar Reykjavíkur í
fyrrakvöld:
1. Hvað veldur þvi, að frain-
kvæmdir við 1. áfanga Árbæjar-
skóla hafa ekki enn þá verið boðn
ar út?
2. Hvernig verður skólaþörf Ár
bæjarhverfisins leyst á hausti kom
anda, þar sem sýnt er, að tyrir
huguð skólabygging mun ekki
koma að notum næsta skólaár?
Borgarstjóri kvað fiölgun inn-
ritaðra barna í hverfinu ek'ki enn
hafa vaxið mifcið, og handrit að
útboðslýsingu fyrir skólann hefði
ekki borizt byggingardeild borg
arinnar fyrr en 4. júlí og væri
nú unnið að athugun útboðslýsing
arinnar. Kvaðst borgarstjóri von-
ast til, að þrísetning i það skóla-
húisnæði, sem fyrir er í Árbæjar-
hverfi mundi duga fyrir þann
barnafjölda. sem í hverfinu ev en
annars yrði að flytja börnin í skóla
bifreið niður í Austurbæjarskóla-
Kristján Benediktsson kvað fyrir
spurn sína fram komna vegna vax
andi uggs þeirra fjölskyldna sem
fluttar væru eða mundu flytja á
næstunni í Árbæjarhverfið. Harma
bæri þann mifcla drátt, sean orðið
hefði á undirbúningi skólabygging
ar í Árbæjarhverfinu. Snemma í
vetur hefðu teikningar verið sam
þykktar í borgarstjórn og ráðgert
að 1. áfangi sfcólans gæti orðið til-
búinn fyrir áramót. Sýnt væri nú,
að fyrirhuguð bygging kæmii að
engum notum í vetur. Örugglega
i mætti búast við mikilli aukningu
barna í Árbræjarhverfinu, þar
sem flestar fjölskyldur, sem þang
að flytja, eru með börn á sfcóla-
skyldualdri. Þrísetning 1 þær þrjár
kennslustofur, sem fvrir eru í
Árbœjarhverfinu, taldi Kristján
neyðarráðstöfun, þótt gera mœtti
ráð fyrir að þrísetning í barna
sfcólunum almennt yrði meiri
næsta vetur en verið hefur sið-
ustu ár vegna þess hvernig gengi
með skólabyggingarnar og Ár-
bpajarskólinn væri gott dæmi um.
Kristján kvaðst vænta þess, að
skólaþörf Árbæjarhverfisins yrði
leyst á hausti komanda eins vel
og hægt væri miðað við þær að-
stæður, sem fyrir hendi eru. Kæmi
þá vel til greina og virtist reyndar
eina sýnilega lausnin að flytja
börnin úr þessu hverfi í Austur
bæjarskólann og starfrækja til
þess sérstalfcan skólabíl.
BORGARMÁL