Vísir - 19.04.1975, Blaðsíða 6

6
Visir. Laugardagur 19. apríl 1975.
VÍSIR
Útgefandi: Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjórnarfulltrúi: Haukur Helgason
Auglýsingastjóri: Skúii G. Jóhannesson
Auglýsingar: Hverfisgötu 44. Simar 11660 86611
Afgreiösla: Hverfisgötu 44. Simi 86611
Ritstjórn: Slðumúla 14. Simi 86611. 7 Hnur
Askriftargjald 700 kr. á mánuði innanlands.
1 iausasölu 40 kr. eintakið. Blaðaprent hf.
Ný efnahagsstefna
„Þeir harðsnúnu hagsmunahópar, sem mestu
ráða hér á Islandi, bæði innan þings og utan, geta
orðið erfiðir viðureignar. Ég treysti þó á dreng-
skap og þjóðhollustu þeirra manna, sem stjórna
þessum hagsmunahópum, þvi öllum er ljóst, að
svona getur þetta ekki lengur gengið”.
Þetta sagði Davið Scheving Thorsteinsson, for-
maður iðnrekendafélagsins á ársfundi þess i vik-
unni, er hann hafði sett fram nýjar tillögur um
nýja efnahagsstefnu. Tillögur hans fara mjög
saman við hugmyndir, sem fjallað hefur verið
um i leiðurum Visis að undanförnu.
Allar þessar hugmyndir og tillögur eru greinar
af öflugri meiði. Hvarvetna i þjóðfélaginu eru
menn um þessar mundir að átta sig á, að forrétt-
indabúskapurinn i efnahagslifinu hefur gengið
sér til húðar, og að hið háa Alþingi starfar oft sem
samtök hagsmunaafla, þvert i gegnum flokka-
kerfið.
Tillögur Daviðs eru i stórum dráttum þessar:
Gengið verði rétt skráð, þannig að jafnan sé
sem mest jafnvægi með gjaldeyristekjum og
-notkun þjóðarinnar.
Allar útflutningsuppbætur verði afnumdar i
áföngum á tiu árum.
Tekinn verði upp auðlindaskattur, svo að þeir,
sem nýta auðlindir landsins, greiði þjóðinni fyrir
afnotin.
Verðjöfnunarsjóðum verði beitt i mun rikari
mæli til að draga úr sveiflum i efnahagskerfinu.
Afnumin verði lög og ákvæði, sem orsaka sjálf-
virkni i gerð fjárlaga.
Fjárlög verði á þenslutima aldrei afgreidd með
halla og skuldasöfnun.
Hætt verði útgáfu verðtryggðra spariskirteina
rikissjóðs til að fjármagna óarðbærar fram-
kvæmdir.
Arðsemissjónarmið ráði fjárfestingu i atvinnu-
vegunum og lagasetningum þeirra vegna.
Breytt verði óraunhæfri tekjuskiptingu i
sjávarútvegi.
Rofin verði tengsl verðmyndunarkerfis land-
búnaðarafurða við afkomu annarra atvinnuvega
og i þess stað verðið miðað við erlent markaðs-
verð búvöru.
Hætt verði öllum niðurgreiðslum og söluskattur
lækkaður að sama skapi.
Samið verði um kjör opinberra starfsmanna og
starfsmanna i byggingum, samgöngum, verzlun
og þjónustu á grundvelli samninga við þá, sem
starfa við vöruframleiðslugreinarnar, þ.e. fisk-
veiðar, fiskiðnað og framleiðsluiðnað.
Tekin verði upp ný kaupgreiðsluvisitala, sem
breytist i samræmi við raunverulegar þjóðar-
tekjur.
Peningamagn i umferð aukist ekki meira frá
ári til árs en sem nemur vexti þjóðarframleiðslu.
Þessar tillögur Daviðs eru athyglisvert fram-
lag i baráttunni fyrir afnámi hins gróna forrétt-
indakerfiSf sem Alþingi hefur byggt upp á löngum
tima og leitt hefur yfir þjóðina stórkostlega verð-
bólgu, sóun fjármagns, of hægan lifskjarabata og
hagvöxt og siðast en ekki sizt útbreitt pólitisk
óraunsæi i efnahagsmálum.
Alþingi þarf að hætta að starfa sem afgreiðslu-
stofnun fyrir gróna sérhagsmuni.
— JK
Husak heilsar vini sinum Brezhnev — sennilega að þakka honum
skriðdrekasendinguna.
Stríðsöxin
grafin upp
gegn Dubcek
Ýmsar blikur virðast
á lofti i stjórnmálum
Tékkóslóvakiu, eftir
árás Gustavs Husaks,
leiðtoga kommúnista-
flokksins, á fyrirrenn-
ara sinn, Alexander
Dubcek, sem féll i ónáð,
eins og menn muna.
Illlllllllll
^■■■■■■■■■.
Umsjón: G.P.
Dr.Husak hélt mikinn reiðilest-
ur á miðvikudaginn, þar sem
hann sagði, að Dubcek væri vel-
komið ,,að láta niður i töskur sln-
ar og flytja til einhvers lands
smáborgarastjórnar, ef hann kysi
heldur frelsið þar en vera vitni að
framförum byltingarinnar í
heimalandi slnu.”
Hann var strangur i máli og
varaði þennan fyrrverandi leið-
toga endurbótastefnunnar 1968
við þvi, að vildi hann vera áfram I
Tékkóslóvakiu, þá yrði hann að
fara að lögum.
Svipaðar áminningar bárust
frá leiðtoga verkalýðshreyfing-
arinnar, Karle Hoffmann, og frá
innanrikismálaráðherranum, Ja-
romir Obzina. — Það má af þvi Ducek skrifaði bréf, sem vekur
sjá, að leiðtogarnir i Prag eru úlfaþyt innan flokksins.
Innrás Varsjárbandalagsins 1968 var aðeins endurtekning þess, sem
gerðist 1956, en þá var þessi mynd tekin.
staðráðnir I þvi að berja niður
hverja minnstu hreyfingu endur-
bótasinna I kringum Dubcek.
I gær voru liðin sex ár, siðan
Husak tók við af Dubcek, sem
framkvæmdastjóri kommúnista-
flokks Tékkóslóvaki'u. — Þá féll
Dubcek i ónáð og var varpað út i
yztu myrkur. Hefur hann siðan
gegnt embætti yfirmanns skógar-
vörzlunnar i Bratislava, litils-
gildu starfi, þar sem hann þótti
hæfilega fjarri vettvangi stjórn-
málanna og einangraður frá þvi
að láta nokkuð til sin taka.
Arás Dubceks spinnst út af
bréfi frá Dubcek, sem smyglað
hefur verið úr Tékkóslóvakiu og
birt i fjölmiðlum vestantjalds.
Bréf þetta mun Dubcek hafa
skrifað s.l. haust til tékkneska
þingsins.
í bréfinu ber Dubcek stjórn
Husaks það á brýn, að hún sé ekki
löglega kjörin og komi ekki fram
sem fulltrúi tékknesku þjóðarinn-
ar. Hann sakar þar stjórnina um
að misbeita valdi sinu og brjóta á
mannréttindum. — Meðal annars
ber Dubcek sig i bréfinu undan
þvi, að hann sé vaktaður nótt sem
nýtan dag af öryggislögreglunni,
sem hundelti hann.
Dubcek skrifar, að ekkert lýð-
ræöi sé innan flokksins, og að
andstæðingar stjómarinnar, sem
vogi sér að impra á öndverðum
skoðunum, séu brennimerktir
föðurlandssvikarar. Þessi fyrr-
verandi leiðtogi frjálslyndisstefn-
unnar fordæmir aðferðir valda-
klikunnar við að knýja fram
ákvarðanir sinar með valdi — og
það jafnvel fengið erlendis frá,
einsog 1968, þegar harðlinukjarn-
inn fékk Rússa til þess að kæfa
frjálslyndislogann, sem Dubcek
kveikti.
Bréf þetta birtist i Lundúna-
blaðinu „Observer” og fleiri núna
I vikunni.
Þrátt fyrir þau sex ár, sem liðin
eru, siðan Dubcek naut áhrifa i
Tékkóslóvakiu, þá munu ásakan-
ir bréfsins hafa haft töluverð
áhrif i Prag og komið Husak i
nokkra klipu. Það þykir vist, að
miðstjórn kommúnistaflokksins
taki bréfið til umræðu á fundi sin-
um i næstu viku.
Slðan Husak komst til valda,
hefur hann reynt að fara bil
beggja til þess að lægja tilfinn-
ingaöldumar, sem innrás Var-
sjárrikjanna 1968 hratt af stað.
Hann hefur ráðið þvi, að „hreins-
animar” gengu ekki lengra en
vlkja hinum frjálslyndu úr
áhrifastöðum. Réttarhöld eða
ámóta ofsóknir, sem gjarnan
hafa fylgt i kjölfar slikra um-
skipta I kommúnistalöndunum,
hafa engin orðið. Þannig má heita
I orði kveðnu, að Dubcek og félag-
ar hans hafi gengið um frjálsir
menn.
1 bréfi sinu lætur Dubcek i ljós
þá skoðun sina, að honum finnist
Husak-stjórninni ekki hafa farizt
þessi stefna vel. Ef hún hefði
raunverulega viljað fylgja mála-
miðlunarstefnu, þá hefði stjórnin
auðveldlega getað haldið við
ýmsum af þeim frjálslegu umbót-
um, sem Dubcek stjórnin kom á.
Margir félagar Dubcek, sem
ekki ruku til að boði nýju valdhaf-
anna og játuðu afglöp sin og villu,
hafa þó verið settir til minni hátt-
ar embætta. — Siðustu tvö eða
þrjú árin hefur sifellt verið á
kreiki orðrómur um, að flokkur-
inn mundi fyrr eða siðar taka þá i
sátt aftur.
Slikt hefði hleypt fjöri i efna-
hagslif landsins á nýjan leik, þvi
að með Dubcek hurfu i skuggann
ýmsir hinir færustu sérfræðingar
landsins og stjórnendur.
Bréf Dubceks þykir liklegt til
þess að vekja deilur upp að nýju
milli harðlinumanna og hinna
frjálslyndari.
Ræða Husaks, sem er hat-
rammasta áras hans til þessa á
fyrirrennara sinn, getur hins veg-
ar engan veginn þótt benda til
þess að flokkurinn sé að rétta
frjálslyndum fram sáttarhönd.
Úr henni verður þó ekki lesið
heldur, að i bigerð séu neinar sér-
stakar aðgerðir gegn honum
alveg á næstunni.