Vísir - 22.04.1975, Blaðsíða 3

Vísir. Þriöjudagur 22. apríl 1975.
3
VERKSTÆÐABRUNARNIR:
„Fyrirbyggjandi róð-
stafanir ekki nœgar"
— segir Gunnar Pétursson hjá Brunamálastofnun ríkisins
,,Það vildi svo ein-
kennilega til, að það
var maður frá Bruna-
málastofnuninni stadd-
ur i Grindavik, þegar
eldurinn kom upp i
verkstæðinu þar. Hann
stjórnaði slökkvistarf-
inu i þessu tilfelli,”
sagði Gunnar Péturs-
son, hjá Brunamála-
stofnun rikisins.
„Auövitaö höfum viö áhyggj-
ur af þessum stóru verkstæöis-
brunum, sem verða niina hver á
fætur öörum. Við teljum, aö
fyrirbyggjandi ráðstafanir séu
ekki nógar á mörgum þessum
stööum, og viöa er umgengni á-
bótavant. Gólfin eru gjarnan
oliublaut, tvistur liggjandi 1
hrúgum, pappakassar og annaö
drasl, sem brennur auðveld-
,lega.
Þaö er ekki nóg aö eiga
slökkvitæki eöa góö slökkviliö,
ef fyrirbyggjandi ráöstafanir og
snyrtileg umgengni fylgja ekki
meö. Ég tel, aö slökkviliöiö i
Grindavik sé allgott miöað viö
slökkviliöiö eins og þau gerast á
þessum stööum, en þaö getur
ekkert slökkviliö ráöiö viö
sprengjur, sem bensintunnur
raunverulega eru. Viö höfum
reynt aö sýna mönnum fram á
þetta, en þegar skilningurinn er
slæmur eigum viö ekki um ann-
að aö velja en aö beita lögum og
láta loka viökomandi stööum.
Viö erum nú aö fara enn eina
herferö, en þetta er fámenn
stofnun og við komumst raun-
verulega ekki yfir allt, sem þarf
að gera. Stórt spor i rétta átt er
þó, að viö höfum fengiö fast-
ráöna menn úti um landiö, sem
kalla má yfirslökkviliösstjóra.
Þeirra hlutverk er hvers konar
fyrirbyggjandi starf, fylgjast
með húsum og fyrirtækjum og
sjá um aö brunavarnir þar séu i
lagi, yfirfara nýjar teikningar
meö tilliti til brunavarna og
þess háttar.
Þeir fara á staðina og gera á-
ætlanir um björgun i hverju ein-
stöku tilfelli. Þeir fara til dæmis
til Jóns Jónssonar I Koti og gera
uppdrætti að húsum hans og
kanna aöstæður, meöal annars
hvernig hægt er að ná i vatn, og
ef svo kviknar i hjá Jóni, er á-
ætlunin tilbúin og liggur ljóst
fyrir, hve mikiö lið á aö senda
og hvernig á að bregöast viö. 1
þetta starf hafa menn nú verið
ráðnir á nokkrum stööum á
landinu og til eru áætlanir til
dæmis um björgun á hverjum
bæ frá Akranesi inn i Hvalfjörö
og um allan Eyjafjörö, svo
dæmi séu nefnd.
Viö leggjum alla áherzlu á, aö
fyrirbyggjandi starf er það
mikilvægasta og á þaö ber aö
leggja megináherzlu,” sagöi
Gunnar Pétursson. —SHH
Mikiö tjón hefur oröiö nýlega i
tveim stórum verkstæöisbrun-
um. Stærri myndin er frá brun-
anum i Grindavik, þar sem 6 ný-
legir bilar eyðilögöust, en hin er
frá brunanum i Mosfellssveit,
þar sem nýuppgeröar vinnuvél-
ar uröu eldinum aöbráö. Ljósm.
VIsis Bragi og Bj.Bj.
Útvegsbankinn sligast
undan skuldum
við Seðlabankann — mjög óhagstœtt hlutfall inn- og útlána
Útvegsbankinn skuldaði Seðla-
bankanum þrjá milljarða króna i
ársiok, að frádreginni bundinni
innistæðu. Staða bankans versn-
aði á siðasta ári.
Útlánaaukningin varð miklu
meiri en inn kom f innlánum. Út-
lánin jukust um 2,7 milljarða og
námu i árslokin 7,5 milljörðum,
en innlánin jukust um tæplega.0,7
milljarða og námu i árslok 4,6
milljörðum. Þessi mismunur
leiddi til stóraukinnar skuldar við
Seölabankann.
Þegar bundin innistæða
bankans i Seðlabanka hefur verið
dregin frá, mun yfirdráttarskuld
Útvegsbankans við Seðlabankann
hafa numið um 1,8 milljörðum i
árslok. Þegar þetta var sýnt, var
leitað eftir samningum við Seðla-
bankann um greiðslu. Þessi
málaleitun mætti skilningi
bankastjórnar Seðlabankans,
segir i ársskýrslu Útvegsbank-
ans, og náðust samningar um, að
400 milljónir króna af skuldinni
skyldu greiðast á árinu 1975, en
1400 milljónir lánaðar til lengri
tima. Fyrr á siðasta ári höföu
náðst samningar við Seðlabank-
ann um, að skuld útvegsbankans
við erlenda banka, aö upphæð 700
milljónir króna yrði yfirtekin af
Seðlabankanum og Útvegsbank-
inn endurgreiddi þessa skuld með
5prósentum af aukningu innlána,
þar til skuldin væri að fullu
greidd.
Útlán Útvegsbankans skiptust
þannig á siðasta ári, að meiri-
hlutinn 51,5 af hundraði, rann til
sjávarútvegs, 14,9% til verzlunar,
10,5% til iönaðar og 23,1% til ann-
arra greina.
1 ársskýrslunni segja banka-
stjórar, að það verði að teljast
óeðlilegt, að fjármögnun helzta
útflutningsatvinnuvegar þjóðar-
innar, útvegsins, skuli hvila nær
eingöngu á tveimur viðskipta-
bönkum, Útvegs-og Landsbanka.
Tekjuafgangur Útvegsbankans
nam 30 milljónum, sem var mun
minna en árið áöur. Sú tala segir
ekki mikið um gang mála, miðað
við framangreindar tölur um
hlutfall milli út- og innlána og
skuldasöfnun við Seðlabankann.
— HH
Atvinnurógur í
garð fyrirtœk-
isins og verk-
frœðingsins"
— segja forráðamenn Verks h.f.
um ásökun forstöðumanns
teiknistofunnar Kvarða
„Ef þessi 25 hús verða reist á
þennan hátt, á ég yfir höfði mér
jafn mörg málaferli, þar sem ég
ber lagalega ábyrgö á þeim”,
sagði Þorgils Axelsson, bygg-
ingafræðingur, i Visi á laugar-
daginn. Þar skirskotaöi hann til
húsa, sem hann telur sig vera
upprunalegan höfund að, en
Verk h.f. hafi breytt þannig, að
hann geti ekki unað við.
VIsi hefur borizt athugasemd
frá forráðamönnum Verks h.f.
Það skal tekið fram, að villa var
I undirfyrirsögn blaðsins, þar
sem Þorgils var kallaður bygg-
ingaverkfræðingur, en hann er
byggingafræðingur — kon-
struktör.
í athugasemdinni frá Verki
h.f. stendur: „Hvaö varöar
fullyröingu Þorgils Axelssonar,
aö teiknistofan Kvaröi hafi unn-
iö út allar lausnir, sem þurfti að
gera til aö stilla saman eininga-
húsum Verks h.f., skal eftirfar-
andi tekiö fram:
Verk h.f. framleiðir staölaöar
steinsteyptar einingar, sem all-
ar eru 60 cm á breidd, en af mis-
munandihæð, og auk þess staðl-
aðar þaksperrur úr timbri.
Tæknimenn Verks h.f. teiknuöu
og geröu alla nauðsynlega út-
reikninga á þessum hlutum, svo
og festihlutum, ennfremur lét
Verk h.f. framkvæma prófanir á
þéttingum húsanna. Allt þetta
og reynslu af fyrstu húsum, sem
Verk h.f. lét reisa, notfæröi
teiknistofan Kvaröi sér I teikn-
ingum sinum og tók undir sitt
nafn. Enga hömlur voru lagöar
á þaö aö teikna meö tilliti til
framleiöslu Verks h.f., og er
ekki enn. Aðrir en teiknistofan
Kvarði hafa teiknaö og fengiö
allar þær tæknilegar lausnir, er
Verk h.f. hefur látiö gera.
Siöastliöiö haust setti Þorgils
Axelsson, forráöamaöur
Kvaröa, Verki h.f. þau skilyröi,
aö fyrirtæki hans teiknaði
áfram meö tilliti til framleiöslu
Verks h.f., aö sölustjóri yröi lát-
inn vikja úr starfi. Sölustjóri
var i þeirri aöstöðu, aö til hans
bárust kvartanir viöskipta-
manna um þjónustu Kvaröa og
hann bar þær kvartanir áfram.
Verk h.f. gerði sér ljóst, aö
nauösynlegt væri aö bæta þjón-
ustu i þessum efnum, og var þvl
komið á fót sérstakri tæknideild
i þeim tilgangi aö þróa fram-
leiösluna' frekar og annast
teikningamiölun. Var ráöinn
reyndur verkfræöingur til aö
veita deildinni forstöðu. Hafa
arkitektar og tæknimenn
samstarf viö Verk h.f. um bygg-
inganefndar- og sérteikningar,
auk þess sem teiknað er hjá
deildinni sjálfri. Hefur veriö
unniö aö hönnun ýmissa þátta I
byggingunum, er álitiö hefur
verið að horfi til bóta.
Þorgils Axelsson, bygginga-
fræðingur, segir I umræddri
frétt: „Aö minu mati er frá-
gangur þessara húsa fyrirfram
vonlaus og þess vegna get ég
ekki staðiö undir honum.”
Viröist byggingafræöingurinn
eiga þarna viö þær breytingar á
frágangi og framleiöslu frá
þeim tima, er hann teiknaði
meö tilliti til efnis frá Verk h.f.
Meö þessum oröum er Þorgils
Axelsson, byggingafræöingur
aö dæma verk verkfræöings
með meiri menntun og reynslu
en hann hefur sjálfur. Verður
þetta ekki skilið á annan hátt en
sem atvinnurógur bæöi I garö
verkfræðingsins og fyrirtækis-
ins.
1 ööru lagi veröur ekki skiliö,
hvaö byggingafræöingurinn er
aö fara, þegar hann segist ekki
geta staðið undir eöa borið
ábyrgö á húsum, sem eru eftir
teikningum, sem eru alls ekki
eftir hann. Hann getur aldrei
veriö krafinn ábyrgöar nema á
eigin verkum. t fréttinni er
einkum gert aö umtalsefni
ákveöiö hús i Mosfelissveit, sem
Þorgils segist hafa gert aöal-
uppdrátt aö og eigi að fara yfir
sérteikningar og gæta þess, aö
burðarþol sé ekki rýrt. Þaö er
rétt, aö Þorgils geröi I upphafi
teikningu að húsi á þessari lóö,
sem húsbyggjandi greiddi hon-
um fyrir. Þegar á frumstigi
bannaöi Þorgils húsbyggjanda
allar breytingar á húsinu til
samræmis viö breytta fram-
leiðslu Verks h.f. Sneri hús-
byggjandi sér þá til Verks h.f.
meö ósk um, að nýjar teikning-
ar yröu geröar aö húsi á þessari
lóö. Var oröiö viö þvi, teikningar
Verks h.f. samþykktar af bygg-
inganefnd og húsiö byggt sam-
kvæmt þeim. Veröur þvi ekki
séö, á hvern hátt Þorgils beri
ábyrgö á byggingu þessa húss,
þar sem húsið er ekki byggt
eftjr hans teikningu.
Varðandi ásökun Þorgils um,
aö höfundáverk hans hafi veriö
tekið ófrjálsri hendi, telur Verk
h.f. þaö ekki á rökum reist og
vekur þaö furöu forráöamanna
Verks h.f., aö slik æsiskrif, sem
fram koma I umræddri frétt
Visis, geti átt sér staö”.
Þeim, sem sjálfir vilja dæma
um „æsiskrifin”, skal bent á
laugardagsblað Visis. — SHH
ENGIN ÁKVÖRÐUN ENN
UM „BAKDYR ÍSLANDS"
„Landsstjórnin hefur veriö svo
önnum kafin að fjalla um fisk-
vciðimál Færeyinga, að hún hefur
ekki getað tekið afstöðu til okkar
máls,” sagði Thoinas Arabo,
framkvæmdastjóri Strandfara-
skips landsins i Færeyjum i
viðtali við Visi i morgun.
V'isir hafði samband við
Thomas til að fregna, hvort
landsstjórnin þar hefði tekið
ákvörðun um, liver skuli verða
tslandshöfn færeysku bilferjunn-
ar Smyrils, og þar með ákveðið
livar bakdyr tslands verða — á
Seyðisfirði eða Reyðarfirði.
SHH
Halló Bjarni!
Fyrir mistök hefur blaðiö
glatað heimilisfangi og sima-
númeri Bjarna þess Bjarna-
sonar, sem ritaði lesendabréf
það, sem birtist i Visi I gær.
Eru það tilmæli blaðsins, að
hann hafi samband við rit-
stjórnina hið fyrsta.