Tíminn - 09.08.1966, Blaðsíða 1

Ur framsöguræðu Gunnars Guðbjartssonar, form. Stéttarsambands bænda, á aðalfundinum í gær:
ramleiðslukostnaður búvara hefur
hækkað um 130% síðustu fimm árin
í nálægum löndum hefur verð landbúnaðarvara aðeins hækkað um 15—20%
AK—Reykjavík, mánudag.
Aðalfundur Stéttarsambands bænda var settur í Bændahöllinni í Reykjavík í gær, og
mun standa næstu tvo daga. ASalumræðuefni fundarins verður að sjálfsögðu kjaramál
bænda og verðlagsmál landbúnaðarins. Formaður Stéttarsambandsins, Gunnar Guðbjarts-
son, bóndi í Hjarðarfelli, setti fundinn. Fundarstjóri var kjörinn Bjarni Halldórsson og
fundarritarar Guðmundur ingi Kristjánsson og Einar Halldórsson.
Gunnar Guðbjartsson flytur ræðu sína.
Fjörugar umræður
HZ—Reykjavík, mánudag.
Almennar umræður um
verðlags- og framleiðslumál
landbúnaðarins hófust á að-
alfundi Stéttarsambands
bænda að Hótel Sögu klukk-
an tvö í dag.
Fyrstur á mælendaskrá var
Sveinn Tryggvason, framkvæmda
stjóri Framleiðsluráðs landbúnað-
arins. Skýrði hann í stuttu máli
frá störfum búnefndar, sem kos-
in var árið 1963. Nefndin hefur
orðið sér úti um alls kyns fróð-
leik og sent frá sér fyrri hluta
nefndarálits. Eftir ýmsar rannsókn
ir erlendis, hefur komið í ljós
að 40% af nettótekjum bænda
á íslandi fást með framleiðslu-
styrkjum, en í öðrum löndum er
það hlutfall ífið hærra, í Bret-
landi er það 74%, rúmlega 50%
í Noregi og í V-Þýzkalandi er það
23% af brúttótekjum en það eru
hærri styrkir en Bretar fá. Af
þessu leiðir, að islenzk fram-
leiðsla lendir á ská á erlendum
markaði. Þá nefndi hann nokkr
ar leiðir í öðrum löndum, sem
hafðar eru til þess að hafa stjórn
á framleiðslu. Þar væri verðlag
Ingólfur Jónsson, landbúnaðar-
ráðherra, ávarpaði fundinn og
ræddi verðlagsmál landbúnaðarins
nokkuð, svo og önnur þau mál
sem efst eru á baugi í landbúnaðar
málunum.
Síðan flutti Gunnar Guðbjarts
son skýrslu um störf sambandsins
og ræddi í langri og ýtarlegri
ræðu ástand og horfur í verðlags
og framleiðslumálum landbúnaðar
ins.
Gunnar ræddi fyrst allýtaiiega
um gang mála við verðlagningu
landbúnaðan'ara s. 1. haust, er
sex manna nefndín varð óstarf
hæf og landbúnaðarráðherra setti
bráðabirgðalögin um sama veið-
ýmist frjálst eða stjórn væri
höfð á því. Hann kyað það erfitt
að tryggja bændum launajafnrélti
með verðlaginu einu saman, ef
sömu stefnu væri haldið áfram
landbúnaðarmáium hérlendis.
Þorsteinn Sigurðsson, formaður
Búnaðarfélags íslands taldi að
bændum hefði aldrei liðið betur
en nú. Uppi Væru ýmsar raddir
um sölustöðvun mjólkur vegna
innvigtunargjaldsins en hanri
kvaðst vera á móti henni nems í
ýtrustu neyð.
Hann taldi að menn gætu þrauk
að mjólkurlausir í langan tíma og
bændur fengju enga lausn með
lagsgrundvöll, en þriggja manna
embættisimannanefnd skyldi
ákveða verðið eftir honum. Gunn
ar kvaðst aðeins vilja minna á,
að verð til bænda samkvæmt út-
reikningi Hagstofu íslanris á
verðgrundvellínum hefði hækkað
um 11,2%, en hefði átt að hækka
um 13,4% eftir framreikningsregl
um, ef grundvellinum hefði ekki
verið sagt upp. Hefðu bændur þvi
raunar tapað um 2% vegna upp-
sagnarinnar, en líklegt yrði að
telja, að fulltrúar neytenda liefðu
sagt grundvellinum upp, af sex
manna nefndin hefði starfað áfratn
svo að þetta hefði komið ( svip
aðan stað niður.
r
því. Hann taldi bændur hafa
dæmt Framleiðsluráðið hart og
það hefði orðið fyrir barðinu á
þeirri reiðiöldu sem risið hefði.
Það vær alltaf vandamál hvaða
leið skyldi velja og Framleiðslu-
ráðið hefði valið þessa leið i bili.
Hann taldi offramleiðsluna, sem
varð vegna góðærisins í fyrra geta
minnkað af sjálfu sér vegna
sprettu og veðráttu og kvaðst fyr-
ir sitt jeyti vilja frekar fá minna
verð fyrir afurðir sínar í góð-
æri heldur en að búa við harðæri.
Gunnar Guðbjartsson, formaður
Stéttasambandsins tók næstur til
Framhald á 2. siðu.
Gunnar minnti og á, að Stéttar
sambandið og Framleiðsluráðið
hefðu mótmælt bráðabirgðalögun
um, einkum vegna þess, að laga
brot stjómar ASÍ var með þeim
látið bitna á Stéttarsambandinu
og það svipt rétti til samninga, og
þar sem kaupgjaldsliður meðalbús
ins var ekki reiknaður út að nýju.
fólst í þessu veruleg kjaraskei 3
ing.
Síðan skýrði formaðurinn frá
starfi nefndar þeirrar, sem skipuð
var í því skyni að ná samkomulagi
að nýju um grundvöll verðlagn
ingar. Eínnig var kallaður samnn
aukafundur i Stéttarsambandinu
til þess að marka stefnu þess i
málinu. Samþykkti sá fundur j’tar
lega ályktun í nokkrum liðum.
Eftir allmiklar umræður í nefnd
inni, þar sem ágreiningur var a.ii-
míkill, einkum við Hannibal Valdi
bal Valdimarsson. Varð niðurstað
an sú að endurreisa sexmanna-
nefndarkerfið með þeirri breyt-
ingu. að tryggt yrði, að nefndm
væri jafnan fullskipuð.
Gunnar ræddi síðan allýtarlega
um tillögur aukafundarins og
gerði greín fyrir þvi, hvernig um
þær fór í meðförum nefndarinnar,
svo og þær breytingar, sem gerðar
voru á framleiðsluráðslögunum,
en ein hin merkasta þeirra er
sú, að útreikningur verðlagsgrund
vallar skal i framtíðinni gilda í
tvö ár i senn, en lögin tóku gildi
í maí s. 1. og ný sexmanna nefnd
skípuð í júní s- 1.
Gunnar sagði. að hvað sem seeja
mætti um lögin, hefði Stéttarsam
Framhald á 2 síðu